Ciemiernik korsykański

gatunek rośliny z rodziny jaskrowatych

Ciemiernik korsykański, c. niebieskawy (Helleborus lividus Aiton subsp. corsicus (Briq.) P. Fourn.) – podgatunek rośliny z rodziny jaskrowatych. Pochodzi z Korsyki i Sardynii. W Polsce jest czasami uprawiany jako roślina ozdobna.

Ciemiernik korsykański
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

jaskropodobne

Rząd

jaskrowce

Rodzina

jaskrowate

Rodzaj

ciemiernik

Gatunek

ciemiernik błękitnawy

Podgatunek

ciemiernik korsykański

Nazwa systematyczna
Helleborus lividus Aiton subsp. corsicus (Briq.) P. Fourn. Aiton
1936, Quatre Fl. Fr. : 338
Kwiat

Nazewnictwo

Istnieje spore zamieszanie w nazewnictwie tej rośliny. Została ona przez różnych autorów zaklasyfikowana do różnych gatunków, również w języku polskim posiada różne nazwy. Wszystko to są jednak synonimy tej samej rośliny[3]:

  • Helleborus argutifolius Viviani
  • Helleborus corsicus Mabile
  • Helleborus corsicus Willd. ex Schlecht.
  • Helleborus lividus Aiton (ciemiernik niebieskawy)
  • Helleborus lividus sensu Rouy & Foucaud in Rouy

Morfologia

Łodyga
Wzniesiona, sztywna, rozgałęziona, dość gruba, o wysokości do 60 cm. Pod ciężarem kwiatów i liści łukowato zgina się.
Liście
Zimozielone, trzylistkowe, o eliptycznych, ostro zakończonych listkach z ostro ząbkowanymi brzegami[4]. Są ciemnoniebieskozielone, błyszczące i skórzaste.
Kwiaty
Żółtozielone lub jasnozielone zebrane w 20–30-kwiatowe kwiatostany. Kwiaty składają się z 5 szerokich, kubkowatych płatków, 5 słupków i licznych pręcików.

Biologia i ekologia

  • Bylina. Kwitnie bardzo wcześnie; od lutego do kwietnia, jest jednym z najwcześniej zakwitających gatunków ciemiernika[5]. Zakwita po 3–4 latach od wysiewu nasion. Rośliny uprawiane z nasion nie zachowują cech macierzystej odmiany. Liczba chromosomów 2n = 32[3].
  • Roślina bardzo silnie trująca. Wszystkie części ciemierników są trujące, zawierają helleborynę. Objawami zatrucia są: duszność, niepokój, skurcze i paraliż mięśni, śmierć następuje w wyniku paraliżu mięśni oddechowych[6]. Sok może spowodować podrażnienia skóry.

Uprawa

Może rosnąć w pełnym słońcu, ale jest rośliną cienioznośną i nadaje się również na półcieniste rabaty. Najlepiej rośnie na wilgotnej i przepuszczalnej glebie, może mieć odczyn obojętny, lekko kwaśny lub lekko zasadowy[5]. Nie jest w pełni mrozoodporny i na zimę lepiej jest go okryć, przy dużych mrozach może przemarznąć, zwłaszcza, jeśli zima jest bezśnieżna. Jest też wrażliwy na zimne wiatry, w związku z tym należy go uprawiać w miejscu osłoniętym. Najlepiej jest rozmnażać go przez wysiew nasion wprost do gruntu, źle bowiem znosi podział kęp i przesadzanie.

Przypisy