Chlorowodór

Otrzymywany jest w wyniku działania kwasu siarkowego na chlorek sodu^[1] (reakcja przebiega w dwóch etapach)^[10]:

• pierwszy zachodzi w temperaturze pokojowej:

  H
  2SO
  4 + NaCl → HCl↑ + NaHSO
  4

• drugi zaś wymaga podgrzania do 800 °C:

  NaCl + NaHSO
  4 → HCl↑ + Na
  2SO
  4

Synteza chlorowodoru może być zintegrowana z innymi procesami chemicznymi, np. chlorowaniem węglowodorów^[1]. Źródłem szczególnie czystego chlorowodoru jest synteza z pierwiastków. Gazy do tej reakcji uzyskuje się podczas produkcji wodorotlenku sodu przez elektrolizę wodnego roztworu chlorku sodu. Wodór jest następnie spalany w chlorze z wykorzystaniem palników kwarcowych^[11]:

H
2 + Cl
2 → 2HCl

W warunkach normalnych chlorowodór jest gazem, 1,27 raza cięższym od powietrza. Ciekły chlorowodór nie przewodzi prądu elektrycznego.

Rozpuszcza się bardzo dobrze w wodzie (770 g/l w 20 °C) i eterze dietylowym (220 g/l w 20 °C), w którym tworzy się [Et
2OH]+
Cl−
, a także w innych rozpuszczalnikach organicznych, np. benzenie (13,7 g/l w 25 °C). W rozpuszczalnikach mało polarnych nie ulega dysocjacji^[2]. Roztwór chlorowodoru w acetonie i eterach ma jaskrawe żółte zabarwienie^{[potrzebny przypis]}.

Suchy chlorowodór jest dużo mniej aktywny chemicznie, niż jego wodny roztwór, kwas solny. Nie reaguje z fosforem, siarką, węglem, żelazem, niklem oraz chromem; reaguje zaś z litowcami (metalami alkalicznymi), np.: litem, sodem, potasem^[1]. W podwyższonej temperaturze reaguje także z innymi metalami^[2].

Ciekły chlorowodór nie dysocjuje i jest mało reaktywny. Jako jeden z nielicznych chlorków metali, rozpuszcza się w nim chlorek cyny(IV) (bez dysocjacji)^[2].

W przemyśle używany jest do produkcji kwasu solnego i niektórych syntez np. chlorku winylu z etynu^[1].

• David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, ISBN 978-1-4200-9084-0  (ang.).