Chlorek amonu

związek chemiczny

Chlorek amonu, pot. salmiak (z łac. sal ammoniac[8][9]), NH
4
Cl
nieorganiczny związek chemiczny z grupy chlorków, sól kwasu solnego i amoniaku. Występuje naturalnie jako rzadki minerał salmiak rodzimy.

Chlorek amonu
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

NH
4
Cl

Masa molowa

53,49 g/mol

Wygląd

biały lub prawie biały krystaliczny proszek albo bezbarwne kryształy[2]

Minerały

salmiak rodzimy

Identyfikacja
Numer CAS

12125-02-9

PubChem

25517

DrugBank

DB06767

Podobne związki
Inne aniony

chlorek sodu, chlorek potasu

Inne kationy

fluorek amonu, bromek amonu

Podobne związki

siarczan amonu

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

B05XA04, G04BA01

Otrzymywanie

Można go otrzymać w reakcji kwasu solnego i amoniaku[10]:

HCl + NH
3
NH
4
Cl

Reakcja zachodzi również między gazowymi chlorowodorem i amoniakiem, jednak wymaga obecności choćby niewielkiej ilości pary wodnej[10].

Chlorek amonu jest produktem ubocznym otrzymywania sody metodą Solvaya[10]. Inną metodą otrzymywania chlorku amonu jest reakcja siarczanu amonu z chlorkiem sodu[11]:

(NH
4
)
2
SO
4
+ 2NaCl 2NH
4
Cl + Na
2
SO
4

Właściwości

Dobrze rozpuszcza się w wodzie, jego roztwory mają lekko kwasowy odczyn wskutek hydrolizy (pH ok. 5). Krystalizuje w układzie regularnym o sieci przestrzennej typu chlorku cezu, która powyżej ok. 185 °C przechodzi w sieć typu chlorku sodu. Pod wpływem ogrzewania sublimuje, a jego pary ulegają rozkładowi do amoniaku i chlorowodoru (w temperaturze ok. 345 °C dysocjacja ta jest całkowita). W atmosferze zawierającej parę wodną reakcja ta jest odwracalna, nie zachodzi jednak w atmosferze suchej[10].

Zastosowanie

Chlorek amonu jest najstarszą znaną solą amonową. Po raz pierwszy został otrzymany już w czasach starożytnych (por. historia amoniaku)[potrzebny przypis]. Jest używany jako elektrolit w suchych ogniwach galwanicznych[11] (ogniwach Leclanchégo). Zjawisko rozkładu termicznego chlorku amonu było wykorzystywane do oczyszczania grotów lutownic oraz do oczyszczania powierzchni metali[potrzebny przypis]. Stosowany jest również jako topnik przy lutowaniu, cynkowaniu i cynowaniu[12].

Stosuje się go również jako lek wykrztuśny (składnik kropli anyżowych)[13], dodatek do paszy dla bydła, składnik szamponów, jest stosowany w produktach spożywczych jako środek spulchniający i konserwujący (E510). Wykorzystuje się go także do wyrobu słonej lukrecji (z fiń. salmiakki) i tureckiego pieprzu[potrzebny przypis].

Przypisy

Bibliografia