Buteo
Buteo – rodzaj ptaków z podrodziny jastrzębi (Accipitrinae) w rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae).
Buteo[1] | |||||
Lacépède, 1799[2] | |||||
![]() Przedstawiciel rodzaju – myszołów królewski (B. regalis) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Podrodzina | |||||
Plemię | |||||
Rodzaj | Buteo | ||||
Typ nomenklatoryczny | |||||
Falco buteo Linnaeus, 1758 | |||||
| |||||
Gatunki | |||||
|
Zasięg występowania
Rodzaj obejmuje gatunki występujące na wszystkich kontynentach oprócz obszarów antarktycznych[26].
Morfologia
Długość ciała 35–71 cm, rozpiętość skrzydeł 74–161 cm; masa ciała samic 320–2050 g, samców 310–1400 g[26].
Systematyka
Etymologia
- Buteo: epitet gatunkowy Falco buteo Linnaeus, 1758; łac. buteo, buteonis „myszołów”[27].
- Asturina: nowołac, asturina „jastrząb, jak jastrząb”, od nazwy rodzaju Astur Lacépède, 1799 (jastrząb)[27]. Gatunek typowy: Asturia cinerea Vieillot, 1816 (= Falco nitidus Latham, 1790).
- Limnaetus: gr. λιμνη limnē „bagno, mokradło”; αετος aetos „orzeł”[27]. Gatunek typowy: Buteo buteo harterti Swann, 1919.
- Archibuteo: gr. αρχων arkhōn „szef”, od αρχω arkhō „rządzić”; rodzaj Buteo Lacépède, 1799[27]. Gatunek typowy: Falco lagopus Pontoppidan, 1763.
- Triorchis: łac. triorchis „myszołów”, gr. τριορχης triorkhēs „myszołów”, od τρεις treis, τρια tria „trzy”; ορχις orkhis „jądro”[27]. Gatunek typowy: Falco lagopus Pontoppidan, 1763.
- Butaetes: rodzaj Buteo Lacépède, 1799; gr. αετος aetos „orzeł”[27]. Gatunek typowy: Falco lagopus Pontoppidan, 1763.
- Cerchne: gr. κερχνη kerkhnē „sokół, rodzaj jastrzębia”[27]. Gatunek typowy: Falco lagopus Brünnich, 1764 (= Falco buteo Linnaeus, 1758).
- Craxirex: albo na podstawie nazwy rodzajowej Caracara Merrem, 1826 (karakara) (od zwyczajów jedzenia padliny) albo nazwy rodzajowej Crax Linnaeus, 1758 (czubacz) (od naziemnych nawyków, ogólnego wyglądu oraz czarno-brązowego upierzenia); łac. rex, regis „król”[27]. Gatunek typowy: Polyborus galapagoensis Gould, 1837.
- Butaquila: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: Buteo Lacépède, 1799 oraz Aquila Brisson, 1760 (orzeł)[27]. Gatunek typowy: Buteo leucocephalus Hodgson, 1845 (= Falco rufinus Cretzschmar, 1829).
- Lagopus: epitet gatunkowy Falco lagopus Pontoppidan, 1763; gr. λαγωπους lagōpous, λαγωποδος lagōpodos „zającostopy, szorstkostopy”, od λαγως lagōs „zając”; πους pous, ποδος podos „stopa”[27]. Gatunek typowy: Falco lagopus Pontoppidan, 1763.
- Hemiaetus (Hemiaetos): gr. ἡμι- hēmi- „pół, mały”, od ἡμισυς hēmisus „połowa”; αετος aetos „orzeł”[27]. Gatunek typowy: Butaquila strophiata Hodgson, 1844 (= Falco lagopus Pontoppidan, 1763).
- Poecilopternis: gr. ποικιλος poikilos „srokaty, barwny” (cf. ποικιλις poikilis „rodzaj zięby”); πτερνις pternis „jastrząb”[27]. Gatunek typowy: Falco latissimus Bonaparte, 1824 (= Sparvius platypterus Vieillot, 1823).
- Butaetos: rodzaj Buteo Lacépède, 1799; gr. αετος aetos „orzeł”[27]. Gatunek typowy: Buteo leucurus J.F. Naumann, 1853 (= Falco rufinus Cretzschmar, 1829).
- Buteola: rodzaj Buteo Lacépède, 1799; łac. przyrostek zdrabniający -ola[27]. Gatunek typowy: Buteo brachyurus Vieillot, 1816.
- Limnosalus: gr. λιμνη limnē „bagno, mokradło”; σαλη salē „opieka” (por. σαλος salos „podrzucanie”)[27]. Gatunek typowy: Falco rufinus Cretzschmar, 1829.
- Onychotes: gr. ονυξ onux, ονυχος onukhos „pazur” (por. ονυχοειδης onukhoeidēs „jak paznokieć”)[27]. Gatunek typowy: Onychotes gruberi Ridgway, 1870 (= Buteo solilarius Peale, 1848).
- Circobuteo: zbitka wyrazowa nazw rodzajów: rodzaj Circus Lacépède, 1799 (błotniak) oraz Buteo Lacépède, 1799[27]. Gatunek typowy: Buteo plumipes Hodgson, 1845 (= Buteo refectus Portenko, 1935).
- Asturisca: rodzaj Asturina Vieillot, 1816; łac. przyrostek zdrabniający -isca[27]. Nowa nazwa dla Asturina Vieillot, 1816.
- Dromolestes: gr. δρομος dromos „biegacz”, od τρεχω trekhō „biegać”; λῃστης lēistēs „pirat, złodziej”, od λῃστευω lēisteuō „kraść”[27]. Nowa nazwa dla Craxirex Gould, 1839.
- Pterolestes: gr. πτερον pteron „skrzydło”; λῃστης lēistēs „pirat, złodziej”, od λῃστευω lēisteuō „kraść”[27]. Gatunek typowy: Falco (Buteo) augur Rüppell, 1836.
- Brewsteria: William Brewster (1851–1919), amerykański ornitolog[27]. Gatunek typowy: Falco ferruginous M.H.C. Lichtenstein, 1838 (= Archibuteo regalis G.R. Gray, 1844).
- Praedo: łac. praedo, praedonis „złodziej”, od praeda „łup”[27]. Gatunek typowy: Falco buteo Linnaeus, 1758.
- Coryornis: Charles Barney Cory (1857–1921), amerykański przedsiębiorca, kolekcjoner, ornitolog; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos „ptak”[27]. Gatunek typowy: Rupornis ridgwayi Cory, 1883.
- Amplibuteo: łac. amplus „duży”; buteo, buteonis „myszołów”[27]. Gatunek typowy: †Amplibuteo hibbardi Campbell, 1979.
Podział systematyczny
Do rodzaju należą następujące gatunki[28]:
- Buteo plagiatus (Schlegel, 1862) – myszołowik popielaty – takson wyodrębniony ostatnio z B. nitidus[29][30][31]
- Buteo nitidus (Latham, 1790) – myszołowik prążkowany
- Buteo ridgwayi (Cory, 1883) – myszołów siwogłowy
- Buteo lineatus (J.F. Gmelin, 1788) – myszołów rdzawoskrzydły
- Buteo platypterus (Vieillot, 1823) – myszołów szerokoskrzydły
- Buteo solitarius Peale, 1848 – myszołów hawajski
- Buteo albigula R.A. Philippi, Sr., 1899 – myszołów białogardły
- Buteo brachyurus Vieillot, 1816 – myszołów krótkoogonowy
- Buteo swainsoni Bonaparte, 1838 – myszołów preriowy
- Buteo galapagoensis (Gould, 1837) – myszołów galapagoski
- Buteo albonotatus Kaup, 1847 – myszołów czarny
- Buteo jamaicensis (J.F. Gmelin, 1788) – myszołów rdzawosterny
- Buteo ventralis Gould, 1837 – myszołów patagoński
- Buteo lagopus (Pontoppidan, 1763) – myszołów włochaty
- Buteo regalis (G.R. Gray, 1844) – myszołów królewski
- Buteo auguralis Salvadori, 1866 – myszołów plamisty
- Buteo augur (Rüppell, 1836) – myszołów białobrzuchy
- Buteo rufofuscus (J.R. Forster, 1798) – myszołów przylądkowy
- Buteo buteo (Linnaeus, 1758) – myszołów (ptak)
- Buteo japonicus Temminck & Schlegel, 1844 – myszołów amurski – takson wyodrębniony ostatnio z B. buteo[30][32][33][34][35]
- Buteo refectus Portenko, 1935 – myszołów himalajski – takson wyodrębniony ostatnio z B. buteo[30][32][33][34][35]
- Buteo oreophilus E. Hartert & Neumann, 1914 – myszołów górski
- Buteo trizonatus Rudebeck, 1957 – myszołów leśny
- Buteo brachypterus Hartlaub, 1860 – myszołów madagaskarski
- Buteo rufinus (Cretzschmar, 1829) – kurhannik
- Buteo hemilasius Temminck & Schlegel, 1844 – myszołów mongolski
- Buteo sanfelipensis Suárez, 2020 – wymarły, plejstoceński gatunek[36]
Uwagi
Przypisy
🔥 Top keywords: Wikipedia:Strona głównaMistrzostwa Europy w piłce nożnejShannen DohertyLamine YamalMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2024Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020Donald TrumpSpecjalna:SzukajWikipedia:O WikipediiFilip VI HiszpańskiNico WilliamsWaris DirieKarabin AR-15Reprezentacja Hiszpanii w piłce nożnej mężczyznReprezentacja Anglii w piłce nożnej mężczyznMistrzostwa świata w piłce nożnej mężczyznCarlos AlcarazMitteleuropaÁlvaro MorataMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2020/FinałJan Zieliński (tenisista)Harry KaneStadion Olimpijski w BerlinieEleonora (księżna Asturii)Efekt StreisandLetycja (królowa Hiszpanii)Dani OlmoJoe BidenRzeź wołyńskaMistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2026Zamach na Donalda TrumpaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2012Prezydenci Stanów ZjednoczonychLuke PerryHubert WagnerJacek WszołaMistrzostwa Europy w Piłce Nożnej 2028Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej 2022Dani Carvajal