Lenok

Wszystkie główne systemy wodne Syberii od Obu do Kołymy, w rzekach wybrzeża Oceanu Spokojnego na południe do rzeki Yalu Jiang, na obszarze Korei i północnych Chin. W Amurze występuje pospolicie. Zasiedla głównie podgórskie odcinki rzek^[4]. Podgatunek Brachymystax lenok tsinlingensis jest endemitem gór Taibai w prowincji Shaanxi^[5].

Wyróżnia się dwie formy morfologiczne lenoka (ostropyski i tępopyski), różniące się długością i kształtem pyska oraz kilkoma innymi cechami budowy, w tym ubarwieniem. Te formy lenoka są uznawane za kompleks Brachymystax lenok, reprezentowany przez dwa podgatunki, albo za odrębne gatunki^[6].

Lenok osiąga maksymalnie 70 cm długości całkowitej. Przeciętna długość standardowa (SL) to 55 cm. Przeciętna masa ciała wynosi 3–4 kg^[4], a maksymalna 8 kg^[5].

Żyje w zimnych wodach słodkich. Nigdy nie wstępuje do wód morskich^[4]. Latem wędruje do głębokich warstw zimnych wód. Późną jesienią i zimą jest spotykany pod lodem^[5].

Ikrę składa na wiosnę. Tarło trwa około miesiąca, a jego czas i płodność samic są różne w poszczególnych rzekach. W Amurze tarło odbywa się w dwóch fazach od połowy maja do połowy czerwca. W Angarze do połowy lipca. Podczas tarła ubarwienie jego ciała zmienia się w ciemnoczerwone, a płetwy grzbietowa i piersiowe nabierają kolorów tęczy^[5]. Samice składają od 3000–7000 ziaren ikry. Wiele lenoków ginie po tarle, przy czym ginie więcej samców niż samic. Inkubacja trwa – w zależności od temperatury – od 20 do 49 dni^[4].

Lenok żywi się owadami i ich larwami (jętki i chruściki^[4]) oraz obunogami. Zjada też małe ryby, żaby, myszy i ikrę innych łososi^[5], głównie kety^[4].

Gatunek poławiany komercyjnie jako ryba konsumpcyjna^[5]. Łowi się go w dorzeczu Bajkału, w górnym biegu Leny, w Ałtaju oraz w dorzeczu Amuru^[4].

• G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.