Bartłomiej Sienkiewicz

Jest synem Juliusza (1932–2021)^[1] i Aliny z domu Korzeniowskiej (1936–2016)^[2] oraz prawnukiem Henryka Sienkiewicza^[3].

W latach 80. współpracował z opozycją demokratyczną. Od 1981 związany z Niezależną Oficyną Studentów w Krakowie, zajmował się drukiem i dystrybucją wydawnictw drugiego obiegu^[4]. Działał w Niezależnym Zrzeszeniu Studentów, gdzie m.in. był członkiem redakcji „Biuletynu Niezależnego Zrzeszenia Studentów”^[5]. W styczniu 1982 został zatrzymany i przez 3 dni osadzony jako podejrzany o „utrudnianie postępowania karnego” (sprawa została umorzona). W latach 1987–1988 był trzykrotnie karany grzywną przez kolegia do spraw wykroczeń za udział w zajściach ulicznych, „zakłócenia porządku publicznego” i kolportaż ulotek^[6]. W 1988 znalazł się w komitecie organizacyjnym Międzynarodowej Konferencji Praw Człowieka w Krakowie^[7]. W 1988 był jednym z sygnatariuszy deklaracji Tezy programowe środowiska «Czas przyszły», przygotowanej przez grupę działaczy Ruchu Wolność i Pokój skupioną wokół Jacka Czaputowicza i pisma „Czas Przyszły”^[8].

W 1987 ukończył studia na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego^[9].

Był funkcjonariuszem Urzędu Ochrony Państwa od powołania tej instytucji w 1990 do jej rozwiązania w 2002. Pełnił funkcję głównego doradcy zarządu wywiadu UOP^[10], był też w składzie kierownictwa komórek analitycznych urzędu. Służbę zakończył w stopniu podpułkownika^[11]. Był współpracownikiem ministrów spraw wewnętrznych Krzysztofa Kozłowskiego i Andrzeja Milczanowskiego^[12].

Współzałożyciel Ośrodka Studiów Wschodnich, był jego wicedyrektorem zajmującym się problematyką wschodnią (1991–1993, 1995–2001), został też przewodniczącym rady tej instytucji^[13]. Po odejściu ze struktur administracji państwowej prowadził własną działalność gospodarczą w branży analitycznej^[12]. Został stałym współpracownikiem „Tygodnika Powszechnego”, a także publicystą prasy codziennej^[12]. W 2012 był nominowany do nagrody Grand Press w kategorii „publicystyka” za swój tekst Ambaras z polskością^[14].

Wykładał w Akademii Obrony Narodowej w Warszawie^[15]. Był również członkiem rady Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych^[16] oraz członkiem rady Centralnego Ośrodka Szkolenia Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego^[15].

25 lutego 2013 objął stanowisko ministra spraw wewnętrznych w rządzie Donalda Tuska^[17]. Objął także funkcję koordynatora służb specjalnych – 28 lutego 2013 prezes Rady Ministrów przekazał mu nadzór i zadanie koordynowania działań Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, CBA oraz wywiadu i kontrwywiadu wojskowego^[18].

W czerwcu 2014 tygodnik „Wprost” ujawnił nielegalnie nagraną rozmowę z lipca 2013 pomiędzy Bartłomiejem Sienkiewiczem a Markiem Belką i Sławomirem Cytryckim, której przedmiotem były m.in. zmiany w ustawie o NBP i ewentualna zmiana ministra finansów^[19]. 22 września 2014 zakończył urzędowanie na stanowisku ministra. Od lutego do czerwca 2015 był dyrektorem Instytutu Obywatelskiego, think tanku Platformy Obywatelskiej.

W wyborach w 2019 uzyskał mandat posła na Sejm IX kadencji, kandydując jako lider listy Koalicji Obywatelskiej w okręgu kieleckim i otrzymując 35 009 głosów^[20]. Po wyborach przystąpił do PO, a w styczniu 2020 zgłosił swoją kandydaturę na przewodniczącego partii^[21]. W wyniku głosowania w tym samym miesiącu zajął ostatnie miejsce wśród czterech kandydatów^[22].

W 2023 kandydował do Sejmu z ramienia KO z pierwszego miejsca w okręgu krakowskim. Uzyskał poselską reelekcję, zdobywając 95 873 głosy^[23]. 12 grudnia 2023 Sejm X kadencji wybrał go na urząd ministra kultury i dziedzictwa narodowego w trzecim rządzie Donalda Tuska^[24][25]. Następnego dnia został przez prezydenta RP Andrzeja Dudę powołany na to stanowisko^[26].

19 grudnia 2023 jako przedstawiciel Skarbu Państwa odwołał dotychczasowych członków rad nadzorczych oraz zarządów Telewizji Polskiej, Polskiego Radia i Polskiej Agencji Prasowej^[27], a także powołał nowe rady nadzorcze, które wyłoniły nowe zarządy tych instytucji^[27][28]. Działania te zostały ocenione jako niezgodne z prawem, m.in. przez środowiska związane z Prawem i Sprawiedliwością^[29][30][31]. Wątpliwości co do podstaw prawnych tych działań (przy jednoczesnym skrytykowaniu dotychczasowego funkcjonowania wskazanych instytucji) zgłosiła również Helsińska Fundacja Praw Człowieka^[32]. Jeszcze w tym samym miesiącu, po zawetowaniu przez prezydenta ustawy okołobudżetowej przewidującej możliwość dofinansowania mediów publicznych, Bartłomiej Sienkiewicz podjął decyzję o postawieniu w stan likwidacji TVP, Polskiego Radia oraz PAP^[33], wyznaczając również likwidatorów^[28]. W styczniu 2024 sąd rejestrowy odmówił wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego członków organów powołanych 19 grudnia 2023, wskazując na formalną właściwość w tej mierze Rady Mediów Narodowych^[28].

Przed wyborami do Parlamentu Europejskiego w 2024 otrzymał pierwsze miejsce na liście KO w okręgu małopolsko-świętokrzyskim^[34], w związku z czym złożył rezygnację z pełnienia funkcji rządowej^[35]. Ze stanowiska ministra został odwołany 13 maja 2024^[36]. W wyniku głosowania z czerwca 2024 uzyskał mandat europosła X kadencji (otrzymał 254 324 głosy)^[34].

• Krzyż Wolności i Solidarności – 2015^[37]
• Odznaka Honorowa „Bene Merito” – 2009^[38]

Jest żonaty, ma trzech synów i córkę^[3].