Świetlik gajowy

Świetlik gajowy, świetlik zwarty (Euphrasia nemorosa (Pers.) Wallr.) – gatunek rośliny należący do rodziny zarazowatych (Orobanchaceae). Roślina pasożytnicza, zaliczana do półpasożytów, zdolna do przeprowadzania fotosyntezy. Jako gatunek rodzimy występuje w Europie, z wyjątkiem południowej części kontynentu, ponadto został zawleczony do północnej części Ameryki Północnej (Kanady i północnych stanów Stanów Zjednoczonych[3]. W Polsce rośnie w rozproszeniu na terenie całego kraju[4].

Świetlik gajowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

jasnotowce

Rodzina

zarazowate

Rodzaj

świetlik

Gatunek

świetlik gajowy

Nazwa systematyczna
Euphrasia nemorosa (Pers.) Wallr.
Annus Bot.: 82 (1815)[3]
Synonimy
  • Euphrasia officinalis subsp. nemorosa (Pers.) Čelak.
  • Euphrasia officinalis var. nemorosa Pers.
  • Euphrasia officinalis var. parviflora Wallr.[3]

Morfologia

Kwiaty
Łodyga
Do 40 cm wysokości, gałęzista, z krótkimi, licznymi międzywęźlami.
Liście
Jajowate lub jajowatolancetowate, ząbkowane, nagie.
Kwiaty
Białawe, długości 4-6 mm. Warga górna niebiesko znaczona. Warga dolna z żółtą plamą i ciemnymi prążkami. Szyjka słupka odgięta w dół[5].
Owoce
Torebki pokryte delikatnymi, prostymi szczecinkami.

Biologia i ekologia

Roślina jednoroczna. Rośnie na łąkach i wrzosowiskach. Kwitnie od sierpnia do października. Gatunek charakterystyczny niżowych muraw bliźniczkowych ze związku Violion caninae[6].

Zmienność

W ramach gatunku wyróżnia się dwa podgatunki[3]:

Ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[8], w grupie gatunków rzadkich (kategoria zagrożenia R).

Przypisy