Śmietka kapuściana
Śmietka kapuściana (Delia radicum) – gatunek owada z rzędu muchówek. Larwy są ważnym gospodarczo szkodnikiem wielu upraw roślin z rodziny kapustowatych.
Delia radicum[1] | |||
Linnaeus, 1758 | |||
![]() śmietka kapuściana – osobnik dorosły | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Gromada | |||
Rząd | |||
Rodzina | śmietkowate | ||
Podrodzina | Anthomyiinae | ||
Rodzaj | Delia | ||
Gatunek | śmietka kapuściana | ||
Synonimy | |||
|
Zasięg występowania
Występuje w Europie od Skandynawii do Hiszpanii, na Maderze i Azorach, w północnej Afryce, północnej Azji aż po Japonię i Chiny[3].
Charakterystyka
Osobniki dorosłe wyglądem są podobne do muchy. Samce ciemnoszare długości 5-5,5 mm, samice są większe (6-6,5 mm) i jaśniejsze od samców. Samica składa około 100-150 jaj na szyjce korzeniowej rośliny żywicielskiej lub na glebie w jej pobliżu. Jaja są białe i podłużne. Po 5-10 dniach wylęgają się z nich grube, błyszczące, białe lub żółte larwy. Przez 2-30 dni larwy żyją wewnątrz korzeni drążąc korytarze. Po tym czasie przechodzą w stadium poczwarki, w którym zależnie od warunków termicznych pozostają 15-20 dni wiosną lub kilka miesięcy jesienią. Na północy zasięgu gatunku w sezonie wegetacyjnym pojawia się jedno pokolenie muchówek, a na terenach bardziej na południe dwa, a nawet trzy pokolenia[3].
Znaczenie gospodarcze
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4c/Koolvlieg_bloemkool.jpg/150px-Koolvlieg_bloemkool.jpg)
Jest ważnym szkodnikiem warzyw kapustnych oraz innych upraw roślin z rodziny kapustowatych. Larwy odżywiają się korzeniami, których zniszczenie prowadzi do więdnięcia, zahamowania wzrostu lub obumierania roślin. W jednej roślinie może żyć nawet 300 larw śmietki kapuścianej[3]. Do charakterystycznych objawów żerowania śmietki kapuścianej zaliczamy brązowe przebarwienia oraz nadgniłe miejsca w korzeniach.[4] Samice odnajdują rośliny żywicielskie w wyniku lokalizacji zapachu, a po odnalezieniu właściwej rośliny składają jaja w wyniku odbierania bodźców o charakterze chemicznym i mechanicznym[5]. Jako związki indukujące składanie jaj zostały rozpoznane glukozynolany, jednak w proces zaangażowane są także inne grupy związków[6].
Optymalne warunki dla rozwoju larw to 15-25 °C i wilgotność względna 80-100%. Niskie i wysokie temperatury powodują przejście w diapauzę[3][7]. Przy temperaturach poniżej –25 °C larwy giną[3].