Łęk pozorny

Łęk pozorny – konstrukcja stosowana w prehistorii, polegała na stopniowym przybliżaniu do siebie układanych poziomo kamieni. Łęk pozorny w odróżnieniu do łęku nie przekazywał rozporu (sił poziomych) na podpory. Na podobnej zasadzie konstruowano pozorne sklepienia. W ten sposób jest skonstruowany do dzisiaj użytkowany, jeden z najstarszych mostów na świecie – most w Eleutherna na Krecie^[1].

Zasada łęku pozornego

Zasady łęku pozornego stosowano między innymi w architekturze mykeńskiej, a Ameryce Środkowej w architekturze Majów^[2]. Jak widać na zdjęciu, wysunięte bloki kamienne całym ciężarem opierają się na niższych blokach i w ten sposób omijają rzeźbiony naczółek oraz cały otwór bramny. Tak więc nad otworem nie ma muru – został on jakby „rozchylony”. Kompletnie inna sytuacja jest przy zastosowaniu łuku architektonicznego. Np. w arkadzie mur nad otworem „prze” w dół, a łuk przejmuje od niego obciążenie i rozprowadza na boki. Stąd mówi się, że podobieństwo tych dwóch konstrukcji, łuku i łuku pozornego jest pozorne.

Zdjęcie 1: Ściana z kamieni luźno ułożonych jeden na drugim, z której należy usunąć trzy kamienie z podstawy
Zdjęcie 2: Po usunięciu kamieni w murze tworzy się łęk pozorny
Zdjęcie 3: Łęk pozorny niestabilny, grożący zawaleniem po dodatkowym „odchudzeniu"