ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ 1878 ਤੋਂ ਹਰ ਅਸਾਧ-ਸੁਦ-ਬਿਜ ਨੂੰ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਿਰ, ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਦੁਆਰਾ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ[1] ਇਹ ਸਾਲਾਨਾ ਤਿਉਹਾਰ ਜਗਨਨਾਥ, ਬਲਰਾਮ ਅਤੇ ਸੁਭਦਰਾ ਨੂੰ ਮਨਾਉਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਇਹ ਗੁਜਰਾਤ ਰਾਜ ਦੇ ਲੋਕੋਤਸਵ (ਜਨਤਕ ਤਿਉਹਾਰ) ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਪੁਰੀ ਅਤੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਤੀਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕੋ ਦਿਨ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]
ਜਗਨਨਾਥ ਨਰਸਿਮਹਾਦਾਸ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਵਿੱਚ ਆਏ ਅਤੇ ਉਸ ਘਟਨਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 1878 ਵਿੱਚ ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਮਨਾਉਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ[3]
ਰੱਥ (ਰੱਥ) ਨਾਰੀਅਲ ਦੇ ਦਰਖਤ ਤੋਂ ਭਰੂਚ ਦੇ ਖਾਲਸਾ ਜਾਤੀ ਦੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਰਥ ਅਜੇ ਵੀ ਉਸ ਜਾਤੀ ਦੇ ਲੋਕ ਹੀ ਚਲਾਉਂਦੇ ਹਨ।[4]
ਮੰਗਲਾ ਆਰਤੀ ਦਿਨ ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 4 ਵਜੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਪਾਹਿੰਦ ਵਿਧੀ ਦੀ ਰਸਮ ਗੁਜਰਾਤ ਦੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਮਾਰਗ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕਾਤਮਕ ਸਫਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੱਥ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[5] ਰੱਥ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ, ਭਗਵਾਨ ਜਗਨਨਾਥ ਦਾ ਰੱਥ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਸੁਭਦਰਾ ਅਤੇ ਬਲਰਾਮ ਦਾ ਰੱਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 14 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਲੰਬੀ ਰਥ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਅਖਾੜੇ, ਹਾਥੀ, ਸਜੇ ਟਰੱਕ ਅਤੇ ਜਥੇ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ।[6]