ਮੁਨੱਵਰ ਲਖਨਵੀ

ਮੁਨੱਵਰ ਲਖਨਵੀ (1897-1970) ਬਿਸ਼ੇਸ਼ਵਰ ਪ੍ਰਸਾਦ ਦਾ ਤਖੱਲਸ ਸੀ ਜਿਸਦਾ ਜਨਮ 1897 ਵਿੱਚ ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਉਰਦੂ, ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਅਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ, ਦਵਾਰਕਾਪ੍ਰਸਾਦ ਉਫੁਕ (1864-1913) ਵਾਰਤਕ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾ ਦੇ ਉੱਘੇ ਲੇਖਕ ਸਨ। ਉਹ ਲਖਨਊ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਿਆ ਸੀ ਅਤੇ 1913 ਵਿੱਚ ਲਖਨਊ ਵਿਖੇ ਰੇਲਵੇ ਅਕਾਊਂਟਸ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1927 ਵਿਚ ਉਸ ਦੀ ਬਦਲੀ ਲਾਹੌਰ ਅਤੇ ਫਿਰ ਦਿੱਲੀ ਹੋ ਗਈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ 1957 ਵਿਚ ਸੇਵਾ ਤੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋ ਗਏ। ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਘਰ ਖਰੀਦਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਘਰ - ਆਦਰਸ਼ ਕਿਤਾਬ ਘਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ। 1970 ਵਿੱਚ 73 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ।^[1]

ਮੁਨੱਵਰ ਲਖਨਵੀ ਪੁਰਾਣੇ ਸਕੂਲ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਇੱਕ ਉਰਦੂ ਕਵੀ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਨਜ਼ਮਾਂ ਲਿਖੀਆਂ। ਉਸਨੇ 1936 ਵਿੱਚ ਭਗਵਦ ਗੀਤਾ ਦੇ ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਨਾਲ ਇੱਕ ਅਨੁਵਾਦਕ ਵਜੋਂ- ਨਸੀਮ ਏ ਇਰਫਾਨ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।