ਤਨੂਜਾ

ਤਨੂਜਾ ਦਾ ਜਨਮ ਮਰਾਠੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਫਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਕੁਮਰਸਨ ਸਮਰਥ ਅਤੇ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਸ਼ੋਭਨਾ ਸਮਰਥ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਨੂਤਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭਰਾ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਉਸਦੀ ਦਾਦੀ, ਰਤਨ ਬਾਈ ਅਤੇ ਮਾਸੀ ਨਲਿਨੀ ਜੈਵੰਤ ਵੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਸਨ। ਤਨੂਜਾ ਦੇ ਮਾਂ-ਪਿਓ ਬੜੇ ਅਰਾਮ ਨਾਲ ਵੱਖ ਹੋ ਗਏ ਜਦੋਂ ਤਨੂਜਾ ਬੱਚੀ ਹੀ ਸੀ, ਅਤੇ ਸ਼ੋਭਨਾ ਅਭਿਨੇਤਾ ਮੋਤੀਲਾਲ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਈ। ਸ਼ੋਭਨਾ ਨੇ ਤਨੂਜਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਨੂਤਨ ਲਈ ਡੈਬਿਊ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਦਾ ਨਿਰਮਾਚ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਦੋ ਹੋਰ ਭੈਣਾਂ ਹਨ; ਚਤੁਰਾ, ਇੱਕ ਕਲਾਕਾਰ, ਅਤੇ ਰੇਸ਼ਮਾ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਭਰਾ ਜੈਦੀਪ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਅਭਿਨੈ ਵਿੱਚ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ।

ਤਨੂਜਾ ਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਸ਼ੋਮੂ ਮੁਖਰਜੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਇਸ ਜੋੜੀ ਦੀਆਂ ਦੋ ਬੇਟੀਆਂ, ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਕਾਜੋਲ ਅਤੇ ਤਨੀਸ਼ਾ ਹਨ। ਕਾਜੋਲ ਦਾ ਵਿਆਹ ਅਦਾਕਾਰ ਅਜੇ ਦੇਵਗਨ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ੋਮੂ ਦੀ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ 2008 ਨੂੰ ਦਿਲ ਦੇ ਦੌਰੇ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਜਿਸਦੀ ਉਮਰ 64 ਸਾਲ ਸੀ। ਫ਼ਿਲਮ ਨਿਰਮਾਤਾ ਜੋਏ, ਦੇਬ ਅਤੇ ਰਾਮ ਉਸਦੇ ਜੀਜੇ ਹਨ। ਉਹ ਅਭਿਨੇਤਾ ਮੋਹਨੀਸ਼ ਬਹਿਲ, ਰਾਣੀ, ਅਤੇ ਸ਼ਰਬਾਨੀ, ਅਤੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਯਾਨ ਮੁਖਰਜੀ ਦੀ ਮਾਸੀ ਹੈ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਫਿਲਮੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਆਪਣੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਨੂਤਨ ਨਾਲ “ਹਮਾਰੀ ਬੇਟੀ” (1950) ਵਿੱਚ ਬੇਬੀ ਤਨੂਜਾ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇੱਕ ਬਾਲਗ ਹੋਣ ‘ਤੇ, ਉਸਨੇ ਫਿਲਮ “ਛਬੀਲੀ” (1960) ਵਿੱਚ ਡੈਬਿਊ ਕੀਤਾ ਸੀ ਜੋ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਭੈਣ ਨੂਤਨ ਸੀ। ਉਹ ਫਿਲਮ ਜਿਸਨੇ ਬਾਲਗ ਹੀਰੋਇਨ ਵਜੋਂ ਸੱਚਮੁੱਚ ਉਸਦੀ ਤਬਦੀਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਕੀਤੀ, ਉਹ “ਹਮਾਰੀ ਯਾਦ ਆਯੇਗੀ” (1961) ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕਿਦਰ ਸ਼ਰਮਾ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਰਾਜ ਕਪੂਰ, ਮਧੂਬਾਲਾ ਅਤੇ ਗੀਤਾ ਬਾਲੀ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਸੀ।

ਉਸਦੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਲਈ ਉਸਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਫ਼ਿਲਮ “ਬਹਾਰੇ ਫਿਰ ਭੀ ਆਏਂਗੀ” (1966) ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਸ਼ਹੀਦ ਲਤੀਫ਼ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਤਫਾਕਨ ਇਹ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਟੀਮ ਦੀ ਆਖਰੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਸੀ, ਖ਼ਾਸਕਰ "ਵੋ ਹੰਸਕੇ ਮਿਲੇ ਹਮਸੇ" (ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਗੁਰੂ ਦੱਤ ਜੀਉਂਦੇ ਸਨ) ਦੇ ਗਾਣੇ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਉਸ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਲਈ ਸਖਤ ਮਿਹਨਤ ਕੀਤੀ। ਤਨੁਜਾ ਦੀ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮ ਜਵੇਹਰ ਥਿਫ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਅਗਲੀ ਵੱਡੀ ਫਿਲਮ ਜੀਤੇਂਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਸੀ; “ਜੀਨੇ ਕੀ ਰਾਹ” (1969), ਇੱਕ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਹਿੱਟ ਫ਼ਿਲਮ ਸੀ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਤਨੁਜਾ ਨੇ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਵਿੱਚ “ਪੈਸਾ ਯਾ ਪਿਆਰ” ਲਈ ਸਰਬੋਤਮ ਸਹਿਯੋਗੀ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ। ਹਾਥੀ ਮੇਰੇ ਸਾਥੀ (1971) ਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੇ ਡੋਰ ਕਾ ਰਾਹੀ, ਮੇਰੇ ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ, ਦੋ ਚੋਰ ਅਤੇ ਏਕ ਬਾਰ ਮਸੂਕਰਾ ਦੋ (1972), ਕਾਮ ਚੋਰ, ਯਾਰਾਨਾ, ਖੁੱਦਾਰ ਅਤੇ ਮਾਸੂਮ ਵਿੱਚ ਅਭਿਨੈ ਕੀਤਾ। ਕੁਝ ਹੋਰ ਫਿਲਮਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਹ ਪਵਿਤਰ ਪਾਪੀ, ਭੂਤ ਬੰਗਲਾ ਅਤੇ ਅਨੁਭਵ ਸਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਮਰਾਠੀ ਫਿਲਮਾਂ ਜ਼ਾਕੋਲ, ਉਨਾਦ ਮੈਨਾ ਅਤੇ ਪਿਤਰੂਨ ਹਨ।

1960 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੇ ਅੱਧ ਵਿਚ, ਤਨੁਜਾ ਨੇ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੈਰਲਲ ਕੈਰੀਅਰ ਦੀ, ਦੀਆ ਨੀ (1963) ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਜੋੜੀ ਉੱਤਮ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਬਣੀ। ਉਸਨੇ ਐਂਥਨੀ-ਫਿਰਿੰਗੀ (1967) ਅਤੇ ਰਾਜਕੁਮਾਰੀ (1970) ਨਾਲ ਇਸ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕੀਤਾ। ਤਨੂਜਾ ਨੇ ਸੌਮਿਤਰਾ ਚੈਟਰਜੀ ਨਾਲ ਆਨ-ਸਕ੍ਰੀਨ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਕੀਤੀ ਸੀ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਕੁਝ ਫਿਲਮਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਟੀਨ ਭੁਵਨੇਰ ਪਰੇ (1969) ਅਤੇ ਪ੍ਰਥਮ ਕਦਮ ਫੂਲ ਬਣਾਈਆਂ। ਤਨੁਜਾ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਬੰਗਾਲੀ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਬੋਲੀਆਂ।

ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤਨੁਜਾ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈ ਲਿਆ, ਪਰ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਹਿਯੋਗੀ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਸਾਬਕਾ ਨਾਇਕਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਪਿਆਰ ਕੀ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਨਾਇਕ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਨੂੰ ਉਸ ਨੂੰ ਖੁੱਦਾਰ (1982) ਵਿੱਚ "ਭਾਬੀ" (ਭੈਣ) ਕਹਿਣਾ ਪਿਆ। ਉਸਨੇ ਰਾਜ ਕਪੂਰ ਦੀ ਪ੍ਰੇਮ ਰੋਗ (1982) ਵਿੱਚ ਵੀ ਇੱਕ ਸਹਾਇਕ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।