ਅਬਦੁਲ ਕਰੀਮ (ਮੁਨਸ਼ੀ)
ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਲ ਕਰੀਮ (1863 - 20 ਅਪ੍ਰੈਲ 1909) ਜਿਸਨੂੰ " ਮੁਨਸ਼ੀ " ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਹਾਰਾਣੀ ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦਾ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸੇਵਾਦਾਰ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਰਾਣੀ ਦੇ ਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਆਖ਼ਰੀ ਚੌਦਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੀ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।
ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਲ ਕਰੀਮ CVO CIE | |
---|---|
منشى عبدالكريم | |
ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 1892–1901 | |
ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
ਜਨਮ | 1863 |
ਕਰੀਮ ਦਾ ਜਨਮ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਝਾਂਸੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਲਿਤਪੁਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਸਹਾਇਕ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। 1887 ਵਿੱਚ, ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਦੀ ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਦੇ ਸਾਲ, ਕਰੀਮ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਨੌਕਰ ਬਣਨ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਦੋ ਭਾਰਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ " ਮੁਨਸ਼ੀ " ("ਕਲਰਕ" ਜਾਂ "ਅਧਿਆਪਕ") ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣਾ ਭਾਰਤੀ ਸਕੱਤਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ, ਉਸਨੂੰ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਲਈ ਇੱਕ ਜ਼ਮੀਨ ਗ੍ਰਾਂਟ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਕਰੀਮ ਅਤੇ ਮਹਾਰਾਣੀ ਵਿਚਕਾਰ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪਲੈਟੋਨਿਕ[1][2] ਸਬੰਧਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਤਕਰਾਰ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਦੇ ਦੂਜੇ ਮੈਂਬਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਉਸ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਸਮਝਦੇ ਸਨ। ਰਾਣੀ ਨੇ ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਯਾਤਰਾ 'ਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲੈ ਜਾਣ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਹੋਰ ਸੇਵਾਦਾਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਬਹਿਸ ਹੋਈ।
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
ਮੁਹੰਮਦ ਅਬਦੁਲ ਕਰੀਮ ਦਾ ਜਨਮ 1863 ਵਿੱਚ ਝਾਂਸੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲਲਿਤਪੁਰ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[3] ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਹਾਜੀ ਮੁਹੰਮਦ ਵਜ਼ੀਰੂਦੀਨ, ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਘੋੜਸਵਾਰ ਰੈਜੀਮੈਂਟ, ਸੈਂਟਰਲ ਇੰਡੀਆ ਹਾਰਸ ਵਿੱਚ ਤਾਇਨਾਤ ਇੱਕ ਹਸਪਤਾਲ ਸਹਾਇਕ ਸੀ।[4] ਕਰੀਮ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਅਬਦੁਲ ਅਜ਼ੀਜ਼ ਅਤੇ ਚਾਰ ਛੋਟੀਆਂ ਭੈਣਾਂ ਸਨ। ਉਸਨੂੰ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫ਼ਾਰਸੀ ਅਤੇ ਉਰਦੂ ਸਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ[5] ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਪੂਰੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਫ਼ਗਾਨਿਸਤਾਨ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ।[6] ਕਰੀਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕੰਧਾਰ ਲਈ ਨਿਰਣਾਇਕ ਮਾਰਚ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਗਸਤ 1880 ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਐਂਗਲੋ-ਅਫਗਾਨ ਜੰਗ ਦਾ ਅੰਤ ਹੋਇਆ। ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕਰੀਮ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਸੈਂਟਰਲ ਇੰਡੀਆ ਹਾਰਸ ਤੋਂ ਆਗਰਾ ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਾਗਰਿਕ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਕਰੀਮ ਨੇ ਆਗਰ ਦੀ ਏਜੰਸੀ ਵਿੱਚ ਜੌੜਾ ਦੇ ਨਵਾਬ ਲਈ ਵਕੀਲ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਆਗਰ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ, ਕਰੀਮ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਕਲਰਕ ਬਣਨ ਲਈ ਆਗਰਾ ਚਲਾ ਗਿਆ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ ਕਰੀਮ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਾਥੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਭੈਣ ਵਿਚਕਾਰ ਵਿਆਹ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤਾ।[7]
ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਾਨ ਐਂਜਲੀ ਕਰੀਮ ਨੂੰ ਪੇਂਟ ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਭਾਰਤੀ ਨੂੰ ਪੇਂਟ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਤੇ "ਉਸਦੇ ਸੁੰਦਰ ਚਿਹਰੇ ਅਤੇ ਰੰਗ ਨਾਲ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਇਆ ਸੀ"।[8] 1