ਅਨੀਲਾ ਦਲਾਲ
ਅਨੀਲਾ ਅਮਰੁਤਲਾਲ ਦਲਾਲ ਗੁਜਰਾਤੀ ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਹੈ।
ਅਨੀਲਾ ਦਲਾਲ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਅਨੀਲਾ ਅਮਰੁਤਲਾਲ ਦਲਾਲ 21 ਅਕਤੂਬਰ 1933 ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ |
| ਕਿੱਤਾ | ਸਾਹਿਤ ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ | ਐਮ.ਏ, ਐਮ.ਐਸ, ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ |
|
| ਦਸਤਖ਼ਤ | |
 | |
ਜਿੰਦਗੀ
ਦਲਾਲ ਦਾ ਜਨਮ 21 ਅਕਤੂਬਰ 1933 ਨੂੰ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਅਮ੍ਰਿਤ ਲਾਲ ਦਲਾਲ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1949 ਵਿੱਚ ਐਸ.ਐਸ.ਸੀ., 1954 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਬੀਏ, 1956 ਵਿੱਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਐਮ.ਏ. ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1959 ਵਿੱਚ ਇਲੀਨੋਇਸ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਐਮ.ਐਸ. ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਇਕ ਰਿਟਾਇਰਡ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਹੈ ਅਤੇ ਅਹਿਮਦਾਬਾਦ [1] ਸਰਦਾਰ ਵੱਲਭਭਾਈ ਪਟੇਲ ਆਰਟਸ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਮੁਖੀ ਹੈ,[2] ਜਿਥੇ ਉਸਨੇ ਜੂਨ 1960 ਤੋਂ 1990 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਤਕ ਪੜ੍ਹਾਇਆ। ਉਸਨੇ 1990 ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਈਰਿਸ ਮੁਰਦੋਕ ਦੇ ਨਾਵਲਾਂ ਉੱਤੇ ਆਪਣੇ ਥੀਸਸ ਲਈ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।[3] [4] [5]
ਕੰਮ
ਰਵਿੰਦਰਨਾਥ ਐਨੀ ਸ਼ਰਤਚੰਦਰਨ ਕਥਾ ਸਾਹਿਤਿਆ ਨਾਰੀ (1979) ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਅਤੇ ਸਰਤ ਚੰਦਰ ਚੱਟੋਪਾਧਿਆਏ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਉੱਤੇ ਉਸਦੀ ਆਲੋਚਨਾ ਦੇ ਦੋ ਹਿੱਸੇ ਹਨ। ਪਹਿਲੇ ਭਾਗ ਵਿਚ ਟੈਗੋਰ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਸੱਤ ਲੇਖ ਹਨ ਜਦੋਂਕਿ ਦੂਜੇ ਭਾਗ ਵਿਚ ਚੱਟੋਪਾਧਿਆਏ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਪੰਜ ਲੇਖ ਹਨ। ਦੇਸੰਤਰ (1981) ਕਈ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਹੈ; ਜਰਮਨ, ਰਸ਼ੀਅਨ, ਹੇਬਰੂ, ਫ੍ਰੈਂਚ, ਯੂਨਾਨੀ, ਇਤਾਲਵੀ, ਸਪੈਨਿਸ਼ ਅਤੇ ਜੇਤੂ; ਟੇਡ ਹਿਉਜ, ਹੈਰੋਲਡ ਪਿੰਟਰ, ਫਿਲਿਪ ਲਾਰਕਿਨ, ਬਰਟੋਲਟ ਬ੍ਰੈਚਟ, ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰ ਸੋਲਜ਼ਨੈਸਿਨ, ਆਈਰਿਸ ਮੁਰਦੋਕ ਆਦਿ।[6] ਦਰਪਨੂੰ ਨਗਰ (1987), ਮਾਨੁਸ਼ੀ - ਸ਼ਿਤਿਮਾ ਨਾਰੀ (1993), ਨਵਲਕਥਮਾ ਚੇਤਨਪ੍ਰਵਾਹ (1994) ਅਤੇ ਨਿਵੇਦਨ (1999) ਉਸ ਦੀਆਂ ਆਲੋਚਨਾ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ।[7][8][9]
ਉਸਨੇ ਸੁਨੀਲ ਗੰਗੋਪਾਧਿਆਏ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬੰਗਾਲੀ ਨਾਵਲਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ; ਰਾਧਾਕ੍ਰਿਸ਼ਨ (1981), ਅਰਨਿਆਮਨ ਦੀਨ ਰਾਤ (1983) ਅਤੇ ਪ੍ਰਤਿਦਵੰਦਵੀ (1986) ਆਦਿ। ਉਸਨੇ ਬਿਮਲ ਕਾਰ ਦੀ ਬਾਲਿਕਾ ਵਧੂ (1989) ਅਤੇ ਪ੍ਰਹਾਨਾ (1991) ਦਾ ਬੰਗਾਲੀ ਤੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਦੇਵੇਸ਼ ਰੇ ਦੇ ਤਿਸਤਕੰਥਨੁ ਬਿਰਤਾਂਤ (1997) ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਬੁੱਧਦੇਵ ਬਸੂ, ਦੀ ਮਹਾਭਾਰਤ: ਏਕ ਆਧੁਨਿਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ(1980), ਨਰਾਇਣ ਚੌਧਰੀ ਦੀ ਲਿਖੀ ਮਹਾਰਿਸ਼ੀ ਦਵਿੰਦਰਨਾਥ ਠਾਕੁਰ (1980) , ਹੇਮ ਬਰੂਆ ਦੀ ਲਿਖੀ ਕਿਤਾਬ ਚੌਧਰੀ ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਥ ਬੇਜਬਰੂਆ(1985) ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਰਵਿੰਦਰ ਨਿਬੰਧਮਲਾ ਭਾਗ 2 (1976) ਵਿੱਚ ਟੈਗੋਰ ਦੇ ਕਈ ਲੇਖ ਅਤੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਪੰਚਾਇਤੀ (1978) ਵਿੱਚ ਟੈਗੋਰ ਦੇ ਸੱਤਰ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਗੀਤਾਂ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਟੈਗੋਰ ਦੇ ਪੱਤਰਾਂ ਦਾ ਛੰਨਾ ਪੱਤਰ ਮਾਰਮਰ (1993) ਵਜੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਆਈਰਸ ਮਰਡੋਕ (1993) ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਨਾਵਲ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਤੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਵੀ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੇ ਤਾਰਾਸ਼ੰਕਰ ਬੰਦੋਪੱਧਿਆ (1994) ਜੋ ਮਹਾਸ਼ਵੇਤਾ ਦੇਵੀ, ਰਵਿੰਦਰ ਸੰਚੇ, ਵਰਿੰਦਾਵਨ ਮੋਰਲੀ ਵੇਜ ਛੇ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਦਾ ਵੀ ਦਾ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਹੈ।[10][11][12] ਉਸਨੇ ਰਾਮਾ ਮਹਿਤਾ ਦੇ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਨਾਵਲ 'ਇਨਸਾਈਡ ਦ ਹਵੇਲੀ' ਦਾ ਹਵੇਲੀਨੀ ਅੰਦਰ (2003) ਵਜੋਂ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।[13]
ਅਵਾਰਡ
ਉਸ ਨੂੰ 1994 ਵਿਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ, 1994 ਵਿਚ ਗੁਜਰਾਤ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਦਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ 1993 ਵਿਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਦਾ ਪ੍ਰਛੰਨਾ ਲਈ ਅਨੁਵਾਦ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।[14][15][16]