ସୁନୀତି ଦେବୀ

ସେ ଖ୍ୟାତନାମା ବ୍ରହ୍ମୋ ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ, କଲିକତାର କେଶବ ଚନ୍ଦ୍ର ସେନଙ୍କ ଝିଅ ଥିଲେ । ଯେତେବେଳେ ତାଙ୍କୁ ମାତ୍ର ଚଉଦ ବର୍ଷ ହୋଇଥିଲା, ସେ ୧୮୭୮ ମସିହାରେ କୁଚ୍ ବେହାର‌ର ମହାରାଜା ନ୍ରିପେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ (୧୮୬୩-୧୯୧୧)ଙ୍କ ସହିତ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ବିବାହ ପରେ ସେ ଦୁଇ ବର୍ଷ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କ ସ୍ଥାନରେ ରହିଲେ, କାରଣ ନାରାୟଣ ବିବାହ ପରେ ତୁରନ୍ତ ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷା ପାଇଁ ଲଣ୍ଡନ ଯାଇଥିଲେ ।^[୨]

ସେ ଚାରି ପୁଅ ଏବଂ ତିନି ଝିଅଙ୍କ ମାତା ଥିଲେ: ପୁଅ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ, ଜିତେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ, ଭିକ୍ଟର ନିତେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ, ହିତେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ, ଏବଂ ଝିଅ ପ୍ରତୀଭା ଦେବୀ, ସୁଧୀରା ଦେବୀ ଏବଂ ସୁକ୍ରତୀ ଦେବୀ ।^[୩][୪]

ତାଙ୍କ ଝିଅ ସୁଧିରା ଏବଂ ପ୍ରତୀଭା ଇଂଲଣ୍ଡର ୱାଇଟୱିକ୍ ମାନୋରର ଦୁଇ ଭାଇ ଆଲାନ୍ ଏବଂ ମାଇଲସ୍ ମାଣ୍ଡରଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ । ମନୋର ନ୍ୟାସନାଲ ଟ୍ରଷ୍ଟର ଏକ ଅଂଶ ଥିଲେ । ତାଙ୍କ ପୁଅମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ରାଜେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଏବଂ ଜିତେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ପରେ କୁଚ୍ ବେହାର‌ର ମହାରାଜା ହୋଇଥିଲେ । ଗାୟତ୍ରୀ ଦେବୀ ଏବଂ ଇଲା ଦେବୀ ତାଙ୍କ ପୁତ୍ର ଜିତେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭୁପ ବାହାଦୂରଙ୍କ ଝିଅ ଥିଲେ ।

୧୮୮୭ ମସିହାରେ, ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ନିପେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣଙ୍କୁ GCIE ଓ CIE ପ୍ରଦାନ କରାଯାଇଥିଲା । CIE ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିବା ସୁନୀତି ଦେବୀ ପ୍ରଥମ ଭାରତୀୟ ମହିଳା ହୋଇଥିଲେ ।^[୫] ସେ ୧୮୯୮ ମସିହାରେ ରାଣୀ ଭିକ୍ଟୋରିଆର ହୀରା ଜୟନ୍ତୀ ଉତ୍ସବରେ ଏବଂ ୧୯୧୧ ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀ ଦର୍ବାରରେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ କୁଚ୍ ବେହାର‌ର ମହାରାଜାଙ୍କ ସହ ଯୋଗ ଦେଇଥିଲେ । ସେ, ନିଜ ଭଉଣୀ ସୁଚାରୁ ଦେବୀଙ୍କ ସହିତ ନିଜର ସୁନ୍ଦର ପୋଷାକ ଶୈଳୀ ପାଇଁ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଥିଲେ ।^[୬]

ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ତାଙ୍କ ନାମରେ ୧୮୮୧ ମସିହାରେ ଏକ ବାଳିକା ବିଦ୍ୟାଳୟ ସ୍ଥାପନ କରିଥିଲେ ଯାହା ପରେ ସୁନୀତି ଏକାଡେମୀ ନାମରେ ନାମିତ ହୋଇଥିଲା । ବିଦ୍ୟାଳୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା ପଛରେ ସୁନୀତି ଦେବୀଙ୍କ ହାତ ଥିଲା ।^[୭]

ସେ ଜଣେ ଶିକ୍ଷାବିତ ତଥା ହୃଦୟରେ ଜଣେ ମହିଳା ଅଧିକାର କର୍ମୀ ଥିଲେ, ଅନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ବାର୍ଷିକ ଅନୁଦାନ ପ୍ରଦାନ କରିବା ସହିତ ବାଳିକା ଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କୁ ଟ୍ୟୁସନ ଫି ପ୍ରଦାନରୁ ମୁକ୍ତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ସଫଳ ଛାତ୍ରମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ପୁରସ୍କୃତ କରିଥିଲେ । କେତେକ ବିବାଦକୁ ଏଡ଼ାଇବାକୁ ଯାଇ ଆଉ ଏକ ପ୍ରୟାସରେ ସେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦେଇଛନ୍ତି ଯେ ଝିଅମାନଙ୍କୁ ସ୍କୁଲକୁ ନେଇ ଯାଉଥିବା କାରର ଝରକା ପରଦାଦ୍ୱାରା ଆଚ୍ଛାଦିତ ହେବ ।^[୮]

ସେ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀ ସୁଚାରୁ ଦେବୀ (ମୟୂରଭଞ୍ଜର ମହାରାଣୀ)ଙ୍କ ସହ ୧୯୦୮ ମସିହାରେ ଦାର୍ଜିଲିଂଠାରେ ମହାରାଣୀ ବାଳିକା ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟର ମୂଳଦୁଆ ମଧ୍ୟ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ ।.^[୯] ସେ ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ରାଜ୍ୟ ପରିଷଦର ସଭାପତି ତଥା "ଅଲ୍ ବେଙ୍ଗଲ ଓମ୍ୟାନ ୟୁନିୟନ"ର ପ୍ରଥମ ସଭାପତି ଥିଲେ ଏବଂ ଚାରୁଲତା ମୁଖାର୍ଜୀ, ସରୋଜ ନଳିନୀ ଦତ୍ତ, ଟି. ଆର. ନେଲି ଏବଂ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀ ସୁଚାରୁ ଦେବୀଙ୍କ ପରି ବଙ୍ଗଳାର ଅନ୍ୟ ମହିଳା ଅଧିକାର କର୍ମୀଙ୍କ ସହ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।^[୧୦]

ସେ ୧୯୩୨ ମସିହାରେ ରାଞ୍ଚିରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ ।