Montoliu (Arièja)

La prononciacion es [muntu'liw]. Las fòrmas ancianas son Monte Olivo en 1272, Monteolivo en 1323, Montoliu en 1380, 1385, 1387, 1390, 1398 e cap a 1460 (Cronica d'Arnaud Esquerrièr), etc ^[1].

Segon Dauzat e Rostaing, lo determinant de Mont es benlèu motivat per lo nom de l'oliu (del latin olivus) ^[2][çò qu'es improbable pr'amor del clima] o tanben, segon los Féniés, pel Mont dels Olius, siti biblic de l'Ancian Testament e del Novèl ^[3]. Alan Novèl e Coromines, citats per Patrici Pojada, interprètan lo nom d'après lo nom de l'arbre. Segon Lemoine, citat per P. Pojada, Montoliu seriá un remembre del Mont dels Olius, tornat de la Crosada. Bouvier, per Montoliu (Droma), citat tanben per P. Pojada, estima que lo nom ven del Mont dels Olius, ont Jèsus foguèt arrestat e patiguèt la Passion; la topografia dels lòcs e benlèu un bastiment auriá pogut facilitar la denominacion. Segon Negre, citat per Patrici Pojada, Montoliu ven del nom latinizat Montem Olivarum « Mont dels Olius», tractat coma Montem Olivum. Per lo de l'Aude (Montilionis en 834), l'origina seriá lo latin monticulus ambe'l sufixe diminutiu -onem, puèi lo nom auriá conegut l'atraccion de Mont Oliu^[1].

Segon Patrici Pojada, lo sens es « mont de l'oliu ». una etimologia esconduda coma la qu'es citada pel Montoliu d'Aude s'opausa a l'abséncia de pròvas e a la dificultat de l'evolucion fonetica (lo resultat de monticulus sol es Montelhs)^[1].

La prononciacion es [ʒina'βat]. Las fòrmas ancianas son Genevat en 1390, 1445 e cap a 1460 (Cronica d'Arnaud Esquerrièr). Le nom a conegut una evolucion fonetica dempuèi l'Edat Mejana. I a pas agut d'explicacions del nom^[4].

La prononciacion es [se'ɲaws]. La grafia es Senhaus. Las fòrmas ancianas son Sanhaus en 1272, Segnium en 1318-25, Senhaus, Sanhaus en 1385-1390, Sanhaux cap a 1460 (Cronica d'Arnaud Esquerrièr). I a pas agut d'explicacions del nom. La finala es totjorn en -aus. Se pòt pensar a la scripta bearnesa dels comtes de Foish per notar -al. La sequéncia [ɲaws] es tanben presenta dins Nhaus (< Anhaus), mès aquò explica pas la primièra sillaba. Se pòt tanben pensar a l'element aquitano-basc -auz, « puèg », cò que correspond al site que tresplomba la val d'Arièja, mès demòra tanben la primièra sillaba inexplicada^[5].

modificar « persona »  v · d · m  Evolucion demografica Populacion comunala actuala (2013): , totala:
1793	1800	1806	1821	1831	1836	1841	1846	1851
						834	877	874
1856	1861	1866	1872	1876	1881	1886	1891	1896
-	-	-	-	836	-	-	-	-
1901	1906	1911	1921	1926	1931	1936	1946	1954
-	-	605	-	-	-	-	-	-
1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006	2007	2008
239	398	202	220	278	305	357	363	Cercar
2009	2010
360 371	357 368
Fonts
Base Cassini de l'EHESS - Nombre retengut a partir de 1962 : Populacion sens comptes dobles - Sit de l'INSEE

• En 2018 la populacion èra de 407 abitants e la densitat èra de 28,82 ab/km².

• A Montoliu, qui s'i pòrta pan, plan s'i viu (provèrbi, citat per Adelin Moulis^[1];
• A Montoliu, qui plan s'i pòrta, plan s'i viu (le Journal de l'Ariège, n° 196, 6-9 a 12-9/1996, p. 14)^[1].

• Comunas d'Arièja

• Portal de Lengadòc