Ebrieu
L'ebrieu o l'ebrèu (rarament l'ebraïc; autonim: עִבְרִית, ‘Ivrit) qu'ei ua lenga semitica occidentau de la familha de las lengas afroasiaticas. Qu'ei parlada en Israèl e utilizada dens la religion judiva (totun, qu'ei tanben la religon deus Samaritans, tanhent mes desseparat deu judaïsme.
עברית — עברית חדשה  | |
| Locutors | 10 milions |
|---|---|
| Classament | ?ena |
| Tipologia | SVO [1] |
| Classificacion lingüistica | Lengas afroasiaticas
|
| Estatut oficial | |
| Oficial de | Israèl |
| Acadèmia | האקדמיה ללשון העברית |
| Estatut de conservacion | |
EXExtinct (Atudat) CRCritically endangered (En dangièr critic) SESeverely endangered (En dangièr sevèr) DEDevinitely endangered (En dangièr definitiu) VUVulnerable (Vulnerable) NENot Endangered (Non en dangièr) Classada coma lenga segura (NE) per l'Atlàs de las lengas menaçadas dins lo mond | |
| Còdis lingüistics | |
| ISO 639-1 | he e iw |
| ISO 639-2 | heb |
| ISO 639-3 | heb |
| Ethnologue | heb |
| Glottolog | hebr1246 |
| Linguasphere | 12-AAB-a |
| ASCL | 4204 |
| IETF | he |
| Mòstra | |
| Article primièr de la Declaracion dels dreches de l'òme en ebrieu: כל בני האדם נולדו בני חורין ושווים בערכם ובזכויותיהם. כולם חוננו בתבונה ובמצפון, לפיכך חובה עליהם לנהוג איש ברעהו ברוח של אחווה | |
 | |
L'ebrieu modèrne, en Israèl, qu'ei la lenga dominanta, e mai se i es cooficiau dab l'arabi. L'ebrieu biblic, qu'ei, deu son costat, lenga liturgica e de tèxtes sagrats estudiat dens los contèxtes deu judaïsme e tanben deu cristianisme (per'mor d'estar la principala lenga de la Torah e de la Bíblia Ebraïca).
Istòria
Deu punt de vista deu judaïsme, l'ebrieu qu'ei la lenga deu pòble ebrieu, descendent deu personatge biblic Éber ben Shelà (עֵבֶר בן-שֵׁלָח - "Éber fiu de Shelà"). D'un punt de vista istoric, qu'ei ua lenga pròcha deu cananean e deu fenician. Qu'ei la principala lenga de la Bíblia e que ho estudiada per aquesta rason durant l'Etat Mejana, peus judius e tanben peus cristians. La Reforma protestanta que desvolopè lo son estudi. Lo moviment de la Haskala e lo moviment d'immigracion de cap a Palestina qu'encorratgè lo retorn a l'emplec de la lenga orau, qu'un deus sons principaus desvolopaires e ho Eliezer Ben‑Yehuda. L'establiment de l'estat d'Israèl l'institucionalizè.
