Kommune

(Omdirigert frå Kommunar)

Ein kommune er eit mindre administrativt område i eit land. Ordet «kommune» kjem av fransk commune, som blei til under den franske revolusjonen. Commune kjem igjen frå latinsk communia til communis. Det latinske ordet tyder ‘felles’ eller ‘sams’.

I Noreg er det to typar kommunar, (primær)kommunar og fylkeskommunar.

Noreg

Sjå òg Norske kommunar.

I Noreg er kommunestyret det øvste politiske organet i kommunen, og det blir vald ved kommune- og fylkestingvalet kvart fjerde år. Då vel lokalbefolkinga, det vil seie kommunen sine innbyggarar, representantar til kommunestyret. Deretter vel kommunestyret ein ordførar, og han kjem som oftast frå det største partiet og har fleirtalet i kommunestyret bak seg. Kommunane har òg ein administrasjon med fast tilsette. Den administrative sjefen blir kalla kommunedirektør.

Kommunane vart innført med formannskapslovene frå 1837 og landet vart delt i 392 geografiske område med basis i prestegjelda. Talet på kommunar var størst i 1930 med 747 kommunar. I 2008 var det 430 kommunar i Noreg. Sidan 1. januar 2020 har talet på kommunar vore 356.[1][2]

Eit ord som har vore mykje nytta på norsk i staden for kommune er «herad» (nynorsk) eller «herred» (dansk eller bokmål).

Kommuneomgrep i nokre land

LandKommuneomgrep
 Argentinamunicipio
 Bahrainبلدي
 Belgiagemeente / commune / gemeinde
 Boliviamunicipio
Kurdistan i Irakشاره‌وانی
 Brasilmunicípio (ved Distrito Federal deler ein inn i administrative regionar)
 Canadamunicipality (engelsk) municipalité (fransk)
 Chilemunicipio eller comuna
 Colombiamunicipio
 Costa Ricacantón
 Danmarkkommune
 Ecuadorcantón
 El Salvadormunicipio
 Filippinanebaranggay
 Finlandkunta / kommun
 Frankrikecommune
 Færøyane[a]kommuna
 Belgiacommune / gemeente / gemeinde
 Grønland[a]kommuneaqoue
 HellasΔήμος
 Hondurasmunicipio
 Islandsveitarfélag
 Italiacomune
 KyprosΔήμος/Belediye
 Luxembourgcommune
 Mexicomunicipio (ved Mexicos føderale distrikt deler ein inn i delegaciones)
 Nederlandgemeente
 Noregkommune
 Paraguaydistrito
 Peruprovincia og distrito
 Polengmina
 Portugalmunicípio / concelho
 Puerto Ricomunicipio
 Spaniamunicipio (concejo)
 Storbritanniadistrict i England
 Sveits(politische) Gemeinde, commune, comune m.m.
 Sverigekommun
 TysklandGemeinde
 USAcity, borough i Alaska og parish i Louisiana
 Venezuelamunicipio

Sjå òg

Merknader

Kjelder

Bakgrunnsstoff

Norske kommunar

Danske kommunar

Svenske kommunar