Spoorlijn Gällivare - Kristinehamn

spoorlijn in Zweden

De spoorlijn Gällivare - Kristinehamn, beter bekend als de Inlandsbana of Inlandsbanan, is een 1296 kilometer lange spoorweg, die door het binnenland van noord en midden Zweden loopt. De spoorweg begint in Kristinehamn in het landschap Värmland en eindigt in Gällivare in Lapland. De trein rijdt alleen tussen juni en eind augustus en vervoert vooral toeristen. We onderscheiden twee delen van het traject; het zuidelijke tussen Kristinehamn en Östersund, waarbij vanaf Mora de spoorlijn gebruikt wordt; en het noordelijke deel, vanaf Östersund tot Gallivare. Dit traject wordt vanaf zomer 2010 tweemaal per dag bereden; een van deze twee treinen gaat echter niet verder dan Storuman. In de winter wordt het spoor gebruikt door nachttreinen vanuit het zuiden van Zweden naar wintersportgebieden. Gedurende een groter deel van het jaar wordt de lijn op maandag, woensdag en vrijdag ook voor goederenvervoer gebruikt.

Inlandsbanan
Gällivare - Kristinehamn
Spoorlijn Gällivare - Kristinehamn op de kaart
Totale lengte1296 km
Spoorwijdte(normaalspoor) 1435 mm
Aangelegd doorZweedse staat
Geopend1911/1918
Geslotengedeeltelijk
Huidige statusgedeeltelijk in gebruik als toeristische spoorlijn
Geëlektrificeerdnee
Aantal sporen1
Baanvaksnelheid100 km/u
Treindienst doorInlandsbanan AB
Traject
STRqABZq+lBHFq1295Gällivare, Malmbanan
HSTPorjus
hKRZWaeStora Lule älv (Luleälvsbron)(185 meter)
HSTHarsprånget
hKRZWaeStenvalvsbro over Pakkojåkkå
HSTJokkmokk
TUNNEL2  Nyborgstunneln 47 m
1188Poolcirkel
HSTKåbdalis
hKRZWaePite älv
HSTMoskosel
ABZl+lKBHFxeq1022Arvidsjaur van/naar Jörn
HSTSlagnäs
HSTSorsele
HSTBlattnicksele
HST861Storuman
ABZglSTRqvan Hällnäs
HSTVilhelmina
HSTMeselefors
hKRZWaeÅngermanälven
HSTMeselefors Camping
HSTDorotea
ABZg+lSTRqnaar Forsmo Långsele
HSTHoting
KBHFaqABZg+rStrömsund
HST664Ulriksfors
STRqABZg+rMittbanan van Trondheim
BHF549Östersund
HSTOpe
BHF527Brunflo
ABZglSTRqMittbanan naar Sundsvall
HSTTandsbyn
BHF504Fåker
HSTHackås
ABZglSTRq481Skuckuviken Bergs kommun industriespoor
HSTSkanderåsen
BHF475Svenstavik
HSTSvenstavik Centrum Hållställe
HSTRörösjön
HSTBrånan
BHF459Åsarna
HSTKvarnsjö
HSTRöjan
HSTNederhögen
HSTSörtjärn
HSTÖverhogdal
STR+lABZgr
BSTSTRÖverhogdals grusgrop
STRlABZgr
BHF397Ytterhogdal
HSTÄlvros
BHF357Sveg
hKRZWaeLjusnan Gemensam med landsväg (Mankellbron)
HSTBäckedal
HSTBodarsjön
BHF324Fågelsjö
HSTSidertjärn
HSTLillhamra
HSTTandsjöborg
HSTVassjön
BHF285Älvho
HSTBjörnidet
HSTEmådalen
hKRZWaeÄmån. Utsikt över Storstupet 34m hög
HSTTallhed
hKRZWaeOreälven
ABZg+lSTRqBollnäs-Orsa van Bollnäs
HST234Orsa
HSTVattnäs
HSTMora Lasarett
ABZgxl+lSTRqDalabanan van Borlänge-Uppsala
eBS2+lBS2+r
exhKRZWaehKRZWaeÖsterdalälven(160 meter)
eBS2lBS2r
BHF220Mora
HST219Morastrand
STRqABZgrÄlvdalsbanan
KHSTxe216Lomsmyren
exHSTBrintbodarna
KHSTxa152Dalasågen
ABZg+lSTRqVästerdalbanan van Borlänge
BHF157Vansbro
STRqxABZgrVästerdalbanan naar Malung
exHSTSågen
exHSTNeva
exHSTOforsen
exHSTLesjöfors
KHSTxaPersberg
BHF57Filipstad
STRqABZg+r49Daglösen, Bergslagsbanan van/naar Göteborg
ABZgl+lSTRqBergslagsbanan van Gävle
BHF40Nykroppa
HST28Storfors
HST17Nässundet
BHFqABZqrSTRq0Kristinehamn, Värmlandsbanan

Aan het einde van de Inlandsbanan in Gällivare is er een verbinding met de Ertsspoorlijn, die de Zweedse stad Luleå en de Noorse plaats Narvik met elkaar verbindt. Aan het begin van de Inlandsbanan, in Kristinehamn, is er een verbinding met de spoorlijn Värmlandsbanan, die door een stuk van west Närke en een groot deel van Värmland loopt. Het traject Nykroppa-Mora verkeert in een te slechte staat voor treinverkeer, Inlandsbanan AB (het bedrijf) zet op dit traject touringcars in. Het gedeelte Kristinehamn-Nykroppa wordt gebruikt voor personenvervoer door Tågåkeriet i Bergslagen. Een deel van het nog aanwezige spoor tussen Nykroppa en Mora kan 's zomers met fietslorry's worden bereden.

Geschiedenis

Aan het einde van de 19de eeuw ontstonden er plannen om het noorden van Zweden, via een spoorlijn met de kust en Bohuslän te verbinden. Het Zweedse parlement besloot om deze spoorweg aan te gaan leggen. In 1907 werd het eerste deel gebouwd, dit deel liep van Östersund naar Ulriksfors. In 1911 werd besloten om deze spoorweg door te trekken naar Vilhelmina. In 1912 werd besloten om het deel tussen Sveg en Brunflo aan te leggen en in 1917 werd besloten om de spoorlijn van Vilhelmina door te trekken naar Gällivare. Tussen 1916 en werd de private spoorlijn van Sveg naar Kristinehamn gekocht. De bedoeling was eigenlijk om de Inlandsbanan al in 1924 af te hebben, maar het heeft uiteindelijk tot 1937 geduurd voordat de spoorweg ook echt klaar was.

Vanaf ongeveer 1950 verloor de Inlandsbanan steeds meer aan betekenis, dit kwam vooral door de opkomst van de auto en de aanleg van de Zweedse weg 45, die min of meer evenwijdig aan de spoorlijn door het binnenland van Zweden loopt. In 1990 was de Zweedse regering van plan om de Inlandsbana stil te leggen. Vandaag de dag is de Inlandsbana eigendom van de vijftien gemeenten waar de spoorlijn door loopt.

Omgeving en bezienswaardigheden

De Inlandsbana loopt voornamelijk door naaldbossen. Het hoogste punt van de spoorweg ligt op 524 meter boven de zeespiegel. Enkele bezienswaardigheden langs de Inlandsbana, of die makkelijk zijn te bereiken via de Inlandsbana, zijn:

Afbeeldingen

Zie de categorie Inlandsbanan van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.