Natuurijsklassieker

Sinds de oprichting op 16 januari 1991 coördineert de Stichting Natuurijs Klassiekers (SNK) de nationale klassiekers op natuurijs. De historie van de organiserende ijsverenigingen gaat echter veel verder terug, gemiddeld zijn ze meer dan honderd jaar oud. De natuurijsklassiekers worden vanwege de afhankelijkheid van (strenge) vorst erg onregelmatig gereden. Na de Elfstedenwinter van 1997 was er een periode van 12 jaar voor er weer een natuurijsklassieker, de Driedaagse van Ankeveen, uitgeschreven kon worden.

Op 1 maart 1888 werd de oudst bekende langeafstandswedstrijd in Nederland op natuurijs gereden. De route was 30 kilometer lang tussen Haarlem en Leiden en ging geheel over de Leidsche trekvaart. De deelnemers startten solo om de 5 minuten. Klaas Pander werd winnaar in 1 uur 6 minuten en 15 seconden. Sportpionier Pim Mulier eindigde op de tweede plaats op 3 minuten en 15 seconden van Pander. Behalve de Elfstedentocht in 1909, 1912 en 1917 werd er pas in 1917 in het Noord-Hollandse Waterland een tweede natuurijswedstrijd gehouden. In 1938 volgt de Dorpentocht en op 8 januari 1940 vindt de eerste editie van de Noorder Rondritten in Groningen plaats en is daarmee de oudst nog bestaande natuurijsklassieker.De Elfstedentocht wordt ook vaak genoemd als klassieker maar wordt niet georganiseerd door de Stichting Natuurijs Klassiekers. Deze wordt georganiseerd door de Koninklijke Vereniging De Friesche Elf Steden.

Over de klassiekers wordt een natuurijsklassement opgemaakt. Het klassement heet officieel de Klassieker Cup.^[1] Er moeten minstens twee natuurijsklassiekers gereden worden voor het klassement in werking treedt, pas na het verrijden van vier klassiekers wordt ook een eindwinnaar aangewezen. De Nederlandse kampioenschappen marathonschaatsen op natuurijs tellen ook mee voor dit klassement.^[2]

Het Natuurijsklassement had tot nu toe de volgende winnaars:

• Winterseizoen 1990-1991 - Jos Pronk
• Winterseizoen 1995-1996 - Henri Ruitenberg
• Winterseizoen 1996-1997 - Hans Pieterse (mannen) en Neeke Smit (vrouwen)
• Winterseizoen 2011-2012 - Rob Hadders (mannen) en Foske Tamar van der Wal (vrouwen)

Buiten Nederland zijn er ook wedstrijden die dezelfde formule als de natuurijsklassiekers hanteren. Sinds 1999 wordt (bijna) jaarlijks in Zweden de Vikingarännet georganiseerd.

Een overzicht van alle natuurijsklassiekers is te vinden in het boek van Ron van Couwenhoven en Huub Snoep Op smalle ijzers - Het ontstaan van het schaatstoerisme en de historie van de natuurijsklassiekers, uitgeverij De Vrieseborch Haarlem, 2004.

Onderstaande de voormalige natuurijsklassiekers. Deze worden tegenwoordig niet meer verreden of alleen als toertocht.

Er zijn elf natuurijsklassiekers en twee neo-klassiekers die in 73 jaar in totaal 112 keer als wedstrijd zijn verreden (van 8 januari 1940 t/m 26 januari 2013):

Eind 2010 is de Ronde van Duurswold toegevoegd aan de lijst van klassiekers, dit als vroege alternatief voor de Noorder Rondritten. In de zomer van 2011 heeft de Stichting Natuurijs Klassiekers samen met de KNSB besloten vier nieuwe wedstrijden aan de lijst met klassiekers toe te voegen. Naast de Ronde van Duurswold is ook de Ronde van Skarsterlân vanaf 2012 een van de nieuwe klassiekers.^[3]

In de 21e eeuw zijn de volgende natuurijsklassiekers georganiseerd:

1. 12 januari 2009 - 4e Driedaagse van Ankeveen
2. 11 januari 2010 - 11e Ronde van Loosdrecht
3. 14 januari 2010 - 12e Veluwemeertocht
4. 24 december 2010 - 1e Ronde van Skarsterlân
5. 28 december 2010 - 8e De 100 van Eernewoude
6. 29 december 2010 - 1e Ronde van Duurswold
7. 7 februari 2012 - 2e Ronde van Duurswold
8. 9 februari 2012 - 2e Ronde van Skarsterlân
9. 10 februari 2012 - 13e Veluwemeertocht
10. 12 februari 2012 - 14e Hollands Venetiëtocht
11. 13 februari 2012 - 9e De 100 van Eernewoude
12. 26 januari 2013 - 3e Ronde van Skarsterlân

• Stichting Natuurijs Klassiekers
• KNSB Natuurijsschaatsen