Solidaris (landsbond)

In de eerste helft van de 19e eeuw werden de eerste ziekenfondsen in België opgericht onder de naam Maatschappijen van Onderlinge Bijstand (Frans: Sociétés de Secours Mutuels). Deze mutualiteiten waren lokaal, kleinschalig en veelal georganiseerd binnen één beroepsgroep. De eerste wet omtrent deze maatschappijen van onderlinge bijstand dateert uit 1851; de doorbraak kwam er echter pas met de wet van 1894. Deze maakte het immers mogelijk voor de ziekenfondsen om zich te verenigen in federaties. De eerste socialistische mutualiteit was La Solidarité te Fayt-lez-Manage in 1869. Later gingen ziekenfondsen zich federeren per stad, regio of sector. De eerste federaties waren Bond Moyson (Gent, 1887), Centre (La Hestre, 1891), Charlerloi (1895) en Mons (1909). Tussen 1910 en 1914 werden in de rest van het land federaties gevormd. Op 4 februari 1913 verenigden de socialistische mutualiteiten zich tot een verbond, wat op 6 juli 1913 werd erkend door een koninklijk besluit. Het Nationaal Verbond der Socialistische Mutualiteitsfederaties werd in 1937 het Nationaal Verbond van Federaties van Syndicale en Socialistische Mutualiteiten en vervolgens het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten (NVSM). Bij de oprichting waren er 501 secties aangesloten bij de landsbond.^[2]

Na de Tweede Wereldoorlog, in 1945, werd de aansluiting bij een ziekenfonds verplicht gesteld voor alle werknemers in de privésector. In 1963 verplichtte de wetgever ook de aansluiting van zelfstandig ondernemers en nog later van de hele bevolking. Hierdoor groeide het NVSM al snel uit tot het op een na grootste ziekenfonds in het rijk en de natuurlijke vertegenwoordiger van haar leden op het vlak van het ziekteverzekerings- en gezondheidsbeleid.

De ziekenfondswet van 6 augustus 1990 maakte het mogelijk de ziekenfondsen op het vlak van gezondheid te herdefiniëren, daarnaast schreef de wet ook de installatie van een democratischer beheerssysteem voor, stelde hij moderne procedures ter financiële controle in en maakte hij het mogelijk dat de ziekenfondsen hun aangesloten leden verdedigden in rechtszaken.

De klemtoon, na twee eeuwen sociale zekerheid, is heden ten dage komen te liggen op het aanbieden van een kwalitatief hoogstaande gezondheidszorg en deze te handhaven voor alle burgers.

In 2007 werd het socialistische ziekenfonds Verkeer en vervoer (ziekenfondsnummer 307) bij de Federatie van Socialistische Mutualiteiten van Brabant gevoegd.

In 2009 werd aan de Socialistische Mutualiteiten en de CM de Wablieft-prijs voor klare taal toegekend omdat ze bij briefwisseling naar hun leden begrijpelijke taal gebruiken zonder vakjargon.

Anno 2022 vallen er zeven ziekenfondsen onder het NVSM:

Ziekenfonds		Werkingsgebied	Leden[3]	Ontstaan uit
304	Solidaris Antwerpen	Antwerpen	502.518	2004: De VoorZorg Antwerpen (304) Socialistische Mutualiteit Antwerpen (301) Arbeid en Gezondheid (304)
306	Solidaris Brabant	België Vlaams-Brabant	634.743	2008: Federatie van Socialistische Mutualiteiten van Brabant (306) Federatie van Socialistische Mutualiteiten van Brabant (306) Ziekenfonds van Vervoer en Verkeer (307)
309	Solidaris West-Vlaanderen	West-Vlaanderen	207.433	2003: Bond Moyson West-Vlaanderen (309) Socialistische Mutualiteit van Zuid- en Midden West-Vlaanderen Bond Moyson (309) Ziekenfonds Bond Moyson - Brugge Oostende (328)
311	Solidaris Oost-Vlaanderen	Oost-Vlaanderen	272.779	2003: Bond Moyson Oost-Vlaanderen (311) Ziekenfonds Bond Moyson (Gent-Eeklo) - Socialistische Mutualiteit (311) 1991: Socialistische Mutualiteit Bond Moyson (310) Bond Moyson Aalst-Oudenaarde Bond Moyson Sint-Niklaas-Dendermonde
319	Solidaris Wallonie	Henegouwen Luik Namen Waals-Brabant	1.238.428	2022: Solidaris Wallonie (319) Solidaris Mutualité Brabant Wallon (305) Solidaris Mons-Wallonie Picarde (315) Solidaris Mutualité Socialiste du Centre, Charleroi et Soignies (317) La Mutualité Solidaris - Mutualité Socialiste et Syndicale de la Province de Liège (319) Solidaris Mutualité-Province de Namur (325)
322	Solidaris Limburg	Limburg	314.666
323	Mutualité Socialiste du Luxembourg	Luxemburg	82.100

• 1913–1936: Arthur Jauniaux
• 1936–1948: Gilbert Coorman

Meerkoppig algemeen secretariaat

• 1948–1966: Alexandre Lombard
• ?–1960–1963–?: August Verhaert
• ?–1965–?: Marcel Boussy
• 1966–1987–?: Jos Van Roy
• 1966–1971–?: Pierre Falize
• 1966–1973–?: Henri De Kerckheer
• 1973–?: Jules Hayette
• ?–1987: Edouard Daenen

• 1913–1915: George Maes
• 1920–1926: Jean Pladet
• 1927–1936: Hippolyte Vandemeulebroecke
• 1937–1949: Arthur Jauniaux
• 1949–1959: Joseph Merlot
• 1959–1985: Edmond Leburton
• 1986–1990: Willy Claes

• Coponcho: mantelzorgvereniging
• Dito: werking voor personen met een handicap
• JOETZ: jeugdwerking
• S-Sport // Recreas: multisportfederatie
• S-Plus: seniorenwerking
• VIVA-SVV: vrouwenwerking

Zie de categorie Union nationale des mutualités socialistes/Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.