Jari-Matti Latvala

Jari-Matti Latvala is de zoon van oud-rallyrijder Jari Latvala, die actief was in de rallysport in de jaren tachtig en negentig, en tevens Fins Groep N kampioen werd in 1994. Jari-Matti maakte zijn competitieve debuut in karten en al op zijn twaalfde begon hij serieus met rallyauto´s te rijden, waarmee hij onder andere met een Opel Ascona op bevroren meren ging oefenen. Latvala reed in 2001 zijn eerste echte rally(sprint), maar een serieuze stap werd uiteindelijk gezet in 2002, toen hij onder meer ging rijden in het Brits rallykampioenschap met een Groep N Mitsubishi Lancer Evolution.

Latvala maakte op 17-jarige leeftijd zijn opwachting in het wereldkampioenschap rally tijdens de Rally van Groot-Brittannië in 2002, nog steeds achter het stuur van een Mitsubishi. Hij eindigde de rally op een contente 17e plaats. Het jaar daarop kreeg hij een uitnodiging van de fabrieksinschrijving van Ford, waar hij in dat seizoen vier WK-rally´s voor afwerkte, met als beste resultaat een tiende plaats in zowel Griekenland als Groot-Brittannië. Vervolgens deed hij een stap terug naar materiaal in lagere categorieën, en reed rally´s in beide het Production World Rally Championship en Junior World Rally Championship. Sporadisch nam hij ook deel aan evenementen in een World Rally Car, waarmee hij zijn snelheid ook liet zien. Zijn eerste WK-kampioenschapspunten greep hij in Australië in 2006, eindigend met een Groep N Subaru Impreza WRX STi op een indrukwekkende zesde plaats waarbij hij ook naar zijn eerste overwinning in het Production World Rally Championship greep. Ook in de volgende rally in Nieuw-Zeeland won hij in de productieklasse en finishte in de punten in het algemeen klassement. Hij sloot dat seizoen af met een plaats net buiten het podium in Groot-Brittannië, waarin hij in een Ford Focus RS WRC, ingeschreven door het Stobart Ford team, als vierde eindigde. Het jaar daarop reed Latvala een volledig seizoen met Stobart Ford. Bij tijden wist hij zich te profileren tot een regelmatige puntenfinisher, maar liet ook zien dat zijn wilde rijstijl af en toe parten speelde voor een hoge klassering. Zijn beste resultaat van het jaar boekte hij tijdens de voorlaatste ronde van het kampioenschap in Ierland, waar hij als derde eindigde achter de overmacht van de twee fabrieksingeschreven Citroën C4 WRC's, en hiermee dus zijn eerste podium resultaat uit zijn WK Rally-carrière kon vieren.

In 2007 maakte Ford-rijder Marcus Grönholm bekend dat hij bezig was aan zijn laatste seizoen als actief rallyrijder. De geruchten gingen vervolgens al snel rond dat Latvala zijn plaats in zou nemen en in december werden deze berichten bevestigd, toen Latvala werd gecontracteerd als tweede rijder van het team naast Mikko Hirvonen voor het seizoen 2008. Hij begon het seizoen met allerlei kleine problemen in Monte Carlo, waardoor een hoge klassering uitbleef. Latvala bewees echter zijn waarde in de daaropvolgende ronde in Zweden, toen hij ook mede door een gunstige startpositie, de rally op zijn naam schreef en daarbij teamgenoot Hirvonen achter zich liet op een tweede plaats. De pas 22-jarige Fin brak hiermee tot eigen genoegen het bijna dertig jaar oude record van landgenoot Henri Toivonen als jongste winnaar van een WK-rally. De rest van het seizoen liep hoe dan ook wisselvallig uit voor Latvala, en na een reeks van nul-resultaten werd hij voor de twee asfaltrondes in Spanje en Corsica buiten het team gezet en vervangen door François Duval, terwijl hijzelf nu voor deze twee rally´s Duvals plaats innam bij het Stobart Ford team. Daarin reed Latvala weer solide naar de punten toe, en voor de laatste twee rondes van het kampioenschap keerde hij weer terug bij de fabrieksinschrijving van Ford, waar hij in beide rally's ook overtuigend op het podium eindigde als tweede.

Het seizoen 2009 begon met weinig voorspoed voor Latvala. Ondanks een derde plaats in Noorwegen, sprokkelde Latvala in de eerste vijf rally´s slechts negen punten bij elkaar. In Portugal werd hij getuige van een heftig ongeluk, toen hij in leidende positie van de weg raakte en vervolgens in een ravijn zo´n 150 meter naar beneden rolde, maar zowel hij als navigator Miikka Anttila het wrak ongedeerd verlieten. In ronde zes van het kampioenschap, in Sardinië, greep Latvala overtuigend naar zijn tweede overwinning uit zijn carrière, waarmee hij ook Fords eerste overwinning van het seizoen binnen haalde. In Polen had Latvala uitzicht op een podium resultaat, maar op de allerlaatste klassementsproef, een showproef van nog geen drie kilometer, parkeerde hij zijn auto tegen een muur aan en moest in het zicht van de finish opgeven. In de laatste vier rondes pakte hij telkens punten en eindigde het seizoen uiteindelijk vierde in de stand om het rijderskampioenschap.

In het seizoen 2010 won Latvala twee keer. In Nieuw-Zeeland werd de strijd om de eindoverwinning beslist op de laatste klassementsproef. Latvala's directe concurrenten Sébastien Loeb en Sébastien Ogier gingen daar beide in de fout, en zo schreef Latvala zonder een proef te hebben gewonnen de rally op zijn naam. Tijdens de achtste ronde van het kampioenschap in Finland hield hij Ogier en Loeb wederom achter zich, en won hij voor het eerst de rally voor eigen publiek. Daarna behaalde Latvala een reeks aan topvijfresultaten, waardoor hij zich content hield voor het podium in het rijderskampioenschap. In Groot-Brittannië leidde hij kortstondig, toen hij door een lekke band die plek verloor. Hij vocht zich uiteindelijk nog terug tot een derde plaats en door het uitvallen van Ogier tijdens dat evenement, eindigde hij hierdoor nog tweede om de stand bij de rijders; zijn beste resultaat in het kampioenschap uit zijn carrière.

In het seizoen 2011 ging Latvala verder bij Ford, die dat jaar in het mom van de introductie van nieuwe reglementen binnen de World Rally Car categorie de Ford Fiesta RS WRC introduceerde in het kampioenschap. Latvala zette een sterke reeks neer tijdens de eerste vier ronden van het kampioenschap, waar hij in alle gevallen een podium resultaat af dwong. In Jordanië verloor hij de strijd om de zege met slechts 0,2 seconden achterstand op de uiteindelijke winnaar Sébastien Ogier, wat hierdoor de boeken inging als het kleinste verschil tussen de nummer 1 en 2 in het klassement van een WK-rally. In de daaropvolgende rally's verloor Latvala kostbare punten, wat grotendeels te wijten was aan mechanische problemen aan het materiaal. In Finland keerde hij weer terug op het podium, daar eindigend als tweede. Het puntenverlies wat hij inmiddels had opgelopen was echter zodanig, dat hij geen kansen meer had zich in de strijd te mengen om de wereldtitel. Desondanks voerde Latvala het tempo aan binnen het team van Ford, maar reed hij tegelijkertijd in dienst van teamgenoot Hirvonen, die nog wel een rol speelde in het kampioenschap, waardoor Latvala in sommige rally's met opzet tijdsverlies incasseerde om zo zijn teamgenoot te helpen aan extra punten. Tijdens de slotronde in Groot-Brittannië lag Hirvonen echter al snel buitenspel en waren zijn titelkansen verkeken. Latvala profileerde zich vervolgens als de te kloppen man tijdens de rally en hij schreef uiteindelijk zijn eerste WK-rally overwinning van het seizoen op naam.

Hirvonen maakte voor het seizoen 2012 de overstap naar Citroën, waardoor Latvala binnen Ford de rol kreeg als kopman. Petter Solberg werd hierin zijn nieuwe teamgenoot. Latvala maakte een ongelukkige start mee in Monte Carlo, waar hij vroeg in de rally in leidende positie van de weg raakte en als consequentie uit de rally lag. In Zweden greep hij vervolgens naar een overtuigende overwinning toe, waardoor hij zich terug wrong in de titelstrijd. Dit resultaat werd echter vervolgd met nul-resultaten in Mexico en Portugal, waardoor hij zich wederom buitenspel wist te zetten. Een blessure aan de arm voorkwam daarbovenop een deelname in Argentinië. Latvala keerde terug in Griekenland waar hij als derde eindigde. In het restant van de rally's was hij de voornaamste concurrent van Loeb, die nu op dominante wijze afstevende op zijn negende wereldtitel, en behaalde in deze periode een reeks aan podium resultaten. Hiertussen zat een tweede overwinning van het seizoen in Groot-Brittannië, waar Latvala van start tot finish leidde. Zijn resultaten in de tweede seizoenshelft bracht hem uiteindelijk nog terug tot een derde plaats in het kampioenschap. Ford had op dat moment al aangekondigd voorlopig te stoppen als fabrieksteam.

In het seizoen 2013 maakte Latvala de overstap naar nieuwkomer Volkswagen, actief met de Volkswagen Polo R WRC, en werd daarin de teamgenoot van Sébastien Ogier. Na al enkele podium resultaten te hebben behaald, greep hij in Griekenland naar zijn eerste overwinning toe voor het team. Over het algehele seizoen deed hij echter onder aan de prestaties van Ogier, die dat jaar overtuigend naar zijn eerste wereldtitel greep. Latvala eindigde uiteindelijk opnieuw als derde in het kampioenschap. In 2014 wist Latvala zich beter te meten met Ogier en het zou achteraf gezien zijn beste seizoen blijken bij Volkswagen. Met vier overwinningen, waaronder zijn eerste op asfalt in Frankrijk, eindigde hij voor het eerst sinds 2010 weer als runner-up in de titelstrijd, weliswaar opnieuw achter kampioen Ogier. In 2015 had Latvala een slechte seizoenstart, waardoor hij de aansluiting op de dominantie van Ogier verloor. Een beter restant van het seizoen zag hem nog drie overwinningen boeken en wederom tweede eindigen in het kampioenschap, alhoewel dit keer op grotere afstand van zijn teamgenoot. Latvala's seizoen in 2016 verliep verspreidt een stuk wisselvalliger en hij eindigde met een enkele overwinning teleurstellend buiten de top vijf. Volkswagen kondigde kort voor het einde van seizoen hun terugtrekking uit het kampioenschap aan.

Door het late vertrek van Volkswagen was een zitje voor Latvala in 2017 even onzeker. Uiteindelijk tekende hij een contract bij Toyota, die onder leiding van voormalig wereldkampioen Tommi Mäkinen na achttien jaar een terugkeer maken in het kampioenschap, nu met de Toyota Yaris WRC. Latvala greep in Zweden al vroeg in het seizoen naar de eerste zege voor het nieuwe team.

• (en) Profiel op ewrc-results.com

Commons heeft media­bestanden in de categorie Jari-Matti Latvala.