Internationale betrekkingen van Suriname

De internationale betrekkingen van Suriname betreffen de relaties met andere landen, zowel bilateraal als in organisatieverband.

Surinaamse diplomaten die op hoog niveau hebben gefunctioneerd, zijn Albert Ramdin (plaatsvervangend secretaris-generaal van de OAS), Manorma Soeknandan (plaatsvervangend secretaris-generaal van de Caricom) en Henri Guda (secretaris-generaal van de IBA).[1]

Grensgeschillen

Suriname heeft grensgeschillen met in het zuiden met Frans-Guyana, evenals in het zuiden met Guyana (Tigri-gebied). De geschillen komen voort uit onduidelijke afspraken van Nederland met de buurlanden uit de koloniale tijd.

Veiligheid

De Guyanese universitair docent Mark Kirton pleitte er in 2017 in Brazilië voor om Amazon Surveillance System uit te breiden naar de drie Guyana's.[2] Dit is een uitgebreid controlesysteem in Brazilië voor de handhaving van grensoverschrijdende criminaliteit en monitoring van het Amazonegebied.

Surinaamse diaspora

Sinds de 20e eeuw en met name sinds de jaren 1970 vertrokken grote groepen Surinamers naar Nederland en in mindere mate naar de Cariben, België, Frans-Guyana en de Verenigde Staten. Sinds 2010 en vooral 2020 voeren Surinaamse regeringen een actief beleid om deze Surinaamse diaspora actiever bij de ontwikkeling van Suriname te betrekken, zowel met beleid als met de oprichting van speciale instanties.

Uitwisseling

Suriname heeft studiebeursprogramma's met een groot aantal landen, waardoor Surinaamse jongeren in het buitenland kunnen studeren.[3]

Sinds het aantreden van het kabinet-Santokhi in 2020 breidde minister Albert Ramdin het aantal diplomatieke posten in het buitenland uit. Als reactie op kritiek hierop twee jaar later, reageerde hij dat de regering sinds het aantreden 35 miljoen USD had binnengehaald aan donaties en goederen van bevriende naties, terwijl de kosten 7,5 miljoen per jaar bedragen.[4]

Multilaterale betrekkingen

Vestiging van het Ontwikkelingsprogramma van de VN (UNDP) in Paramaribo
Vestiging van de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO) in Paramaribo

Na de onafhankelijkheid onttrok Suriname zich uit het isolement, waarin het zich als kolonie van Nederland had bevonden, aldus premier Henck Arron in 1976 ten overstaan van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties (VN). Suriname was toen al lid van de VN en Arron kondigde de aanvraag van het lidmaatschap van de Organisatie van Amerikaanse Staten tijdens die toespraak al aan.[5] Daarna volgden de lidmaatschappen van meer internationale organisaties. Daarnaast onderhouden Suriname en de Europese Unie banden onderling, zowel onderling als multilateraal in via de Overeenkomst van Lomé. Hieronder volgt een overzicht.

Verenigde Naties

Op 1 december 1975, een kleine week na de Surinaamse onafhankelijkheid op 25 november, nam de Veiligheidsraad unaniem resolutie 382 aan waarin het lidmaatschap van de Verenigde Naties werd aanbevolen.[6] Op donderdag 4 december volgde de definitieve toelating door stemming in de Algemene VN-Vergadering.[7] Suriname heeft geen grote invloed binnen de VN. Wel levert het geregeld een strategische stem, in ruil voor steun aan projecten in eigen land.[8] Suriname is ook aangesloten bij de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Caraïben van de VN.

Organisatie van Amerikaanse Staten

Suriname trad op 22 februari 1977 toe als lid van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS). Daarvoor had het een waarnemersstatus.[9][10] Albert Ramdin was van circa 2005 tot 2015 plaatsvervangend secretaris-generaal bij de OAS. Daarnaast wordt een permanent vertegenwoordiger (ambassadeur) benoemd en naar de OAS in Washington D.C. gezonden. Dit is vaak een dubbelfunctie van de ambassadeur voor de Verenigde Staten. Suriname is gebonden aan verschillende internationale verdragen die uit de OAS zijn voortgekomen.

Caricom

President Ronald Venetiaan tekende op 4 juli 1995 voor het lidmaatschap van de Caricom. Tegenstanders hadden angst dat het land overspoeld zou worden met producten uit de regio. Uit het lidmaatschap ontstonden verschillende initiatieven, zoals de oprichting van een Nationaal Jeugdparlement in 2004 en de invoering van een Caricom-paspoort. Verschillende Caricom-instituten werden in Suriname gevestigd, waaronder het vertaalinstituut CRITI en de mededingingsautoriteit CCC, beide in 2008, en het landbouwstandaardenbureau CAHFSA in 2010.[11]

Overige lidmaatschappen

Bilaterale betrekkingen

Landbegin betrekkingenbetrekkingenoverig
Argentinië20 juli 1977Argentijns-Surinaamse betrekkingen
Armenië24 juli 1999
Australië3 februari 1994
Azerbeidzjan11 februari 2000Azerbeidzjaans-Surinaamse betrekkingen
Barbados8 maart 1978Barbadiaans-Surinaamse betrekkingen
Belize13 mei 1998
België1976Belgisch-Surinaamse betrekkingen
Brazilië1976Braziliaans-Surinaamse betrekkingen
Canadanovember 1975Canadees-Surinaamse betrekkingen
China25 november 1975Chinees-Surinaamse betrekkingen
ChiliChileens-Surinaamse betrekkingen
Colombia1978Colombiaans-Surinaamse betrekkingen
Cubacirca 1981Cubaans-Surinaamse betrekkingen
Cyprus25 juli 1980
Dominica
DuitslandDuits-Surinaamse betrekkingen
Frankrijk25 november 1975Frans-Surinaamse betrekkingen
GhanaGhanees-Surinaamse betrekkingen
GrenadaGrenadiaans-Surinaamse betrekkingen
Guyana25 november 1975Guyaans-Surinaamse betrekkingen
HaïtiHaïtiaans-Surinaamse betrekkingen
India1976Indiaas-Surinaamse betrekkingen
Indonesië25 november 1975Indonesisch-Surinaamse betrekkingen
Israëlfebruari 1976Israëlisch-Surinaamse betrekkingen
Japandecember 1975Japans-Surinaamse betrekkingen
Koeweit31 januari 2024[12]
Letland20 mei 2009
LibanonLibanees-Surinaamse betrekkingen
LibiëLibisch-Surinaamse betrekkingen
Litouwen26 maart 2013
Malediven23 oktober 2008
MarokkoMarokkaans-Surinaamse betrekkingen
Mexico1975Mexicaans-Surinaamse betrekkingen
Montenegro14 mei 2010
Nepaloktober 2018
Nederland25 november 1975Nederlands-Surinaamse betrekkingen
Oekraïne20 september 2006[13]Oekraïens-Surinaamse betrekkingen
Pakistan25 november 1975[14]
Rusland25 november 1975Russisch-Surinaamse betrekkingen
Servië1976Servisch-Surinaamse betrekkingen
Trinidad en TobagoSurinaams-Trinidadiaanse betrekkingen
Spanje1976Spaans-Surinaamse betrekkingen
Turkije1976Surinaams-Turkse betrekkingen
Turkmenistan25 juni 1999
Verenigd Koninkrijk
Verenigde Staten25 november 1975Amerikaans-Surinaamse betrekkingen
Venezuela25 november 1975Surinaams-Venezolaanse betrekkingen
Vietnam19 december 1997
Zuid-Afrika3 februari 1995Surinaams-Zuid-Afrikaanse betrekkingen
Zuid-Korea28 november 1975
Zwitserland1979Surinaams-Zwitserse betrekkingen