Dophei-berkenbroek

• Syntaxoncode voor Nederland (rVvN): r43Aa01
• Natura2000-habitattypecode (EU-code): H91D0

De wetenschappelijke naam Erico-Betuletum pubescentis is afgeleid van de botanische namen van twee kensoorten, de dophei (Erica tetralix) en de zachte berk (Betula pubescens).

De vegetatie blijft laag, de boomlaag bestaat praktisch volledig uit laagblijvende exemplaren van zachte berk. Deze groeit zeer langzaam en wordt maar 5–10 m hoog. Afhankelijk van de subassociatie bestaat de ondergroei uit dwergstruiken als gagel en dophei, uit wintergroene grasachtige planten als eenarig wollegras of uit hoge grassen als pijpenstrootje. De moslaag is dikwijls goed ontwikkeld met diverse veenmossoorten en bulthaarmos.

Het dophei-berkenbroek is een ombrotrafent broekbos dat voorkomt op natte, venige standplaatsen waar uitsluitend zuur en voedselarm regenwater beschikbaar is. De pH is tussen 2.0 en 2.5.

Bedreigingen voor dit milieu vormen verdroging en de aanvoer van eutroof oppervlaktewater. De dode stammen worden verteerd door de berkenzwam en de echte tonderzwam.

Van het dophei-berkenbroek worden in Nederland en Vlaanderen drie subassociaties onderscheiden.

Een subassociatie met eenarig wollegras (Erico-Betuletum eriophoretosum vaginati), die wordt gekenmerkt door een groot aandeel van eenarig wollegras (Eriophorum vaginatum) en andere soorten die typerend zijn voor de klasse van hoogveenbulten en natte heiden. Ze komt vooral voor in verlande veenputten. De syntaxoncode voor Nederland is r43Aa01a.

Een subassociaties met struikhei (Erico-Betuletum callunetosum) met een hogere abundantie van dwergstruiken als struikhei (Calluna vulgaris) en de zeldzame rijsbes (Vaccinium uliginosum), die voorkomt op veendijken. De syntaxoncode voor Nederland is r43Aa01b.

Een soortenarme subassociatie (Erico-Betuletum inops) die optreedt bij verdroging, met een groter aandeel van pijpenstrootje (Molinia caerulea) en gewoon sterrenmos (Mnium hornum). De syntaxoncode voor Nederland is r43Aa01c.

In de onderstaande tabel staan de belangrijkste diagnostische plantentaxa van de associatie voor Nederland en Vlaanderen. Rijsbes is alhier de enige kensoort van de associatie.

Boomlaag

Struiklaag

Kruidlaag

Moslaag

• Lijst van bosgemeenschappen in Nederland

Zie de categorie Erico-Betuletum pubescentis van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.