CONMEBOL Libertadores

jaarlijks voetbaltoernooi in Zuid-Amerika

De CONMEBOL Libertadores ("Beker van CONMEBOL van de Bevrijders"), ook wel kortweg de Copa Libertadores is een jaarlijks voetbaltoernooi voor clubs uit Zuid-Amerika, georganiseerd door de CONMEBOL, de Zuid-Amerikaanse voetbalbond. Het is het Zuid-Amerikaanse equivalent van de UEFA Champions League en is daarmee een van de sterkste toernooien voor clubteams ter wereld. De winnaar plaatst zich voor het FIFA WK voor clubs (in het verleden voor de wereldbeker voor clubteams) en de CONMEBOL Recopa (equivalent van de UEFA Super Cup). Naast clubteams uit de CONMEBOL-landen (de tien Spaans- en Portugeestalige landen van Zuid-Amerika) hebben tot 2016 ook Mexicaanse clubs aan het toernooi meegedaan.

CONMEBOL Libertadores
CONMEBOL Libertadores
RegioZuid-Amerika
BondCONMEBOL
Opgericht1960
SysteemGroepswedstrijden + Knock-out
Aantal teams47
Huidige kampioenVlag van Brazilië Fluminense (2023)
RecordkampioenVlag van Argentinië Independiente (7)
WebsiteCONMEBOL Libertadores
Huidig seizoenActuele editie 2024
Portaal  Portaalicoon  Voetbal

De naam van de wisselbeker en van het toernooi verwijst naar de leiders van de onafhankelijkheidsstrijd begin negentiende eeuw in Latijns-Amerika. De sponsornaam van het toernooi is sinds de editie van 2013 Copa Bridgestone Libertadores. Van 1999-2007 was Copa Toyota Libertadores de sponsornaam, van 2008-2012 Copa Santander Libertadores.

Geschiedenis

Twaalf jaar voor de eerste editie van de Copa Libertadores werd in Chili een toernooi georganiseerd met zeven clubs uit verschillende landen in Zuid-Amerika, het Campeonato Sudamericano de Campeones. Dit toernooi werd gewonnen door Vasco de Gama en wordt gezien als een voorloper van de huidige Copa Libertadores.

De eerste officiële beker werd in 1960 gewonnen door Club Atlético Peñarol uit Uruguay. Vijfentwintig clubs hebben een of meerdere keren de beker gewonnen. CA Independiente (Argentinië) won de beker zeven keer, waarvan vier keer op rij (1972-1975). De eerste club die de beker driemaal op rij won was Club Estudiantes de La Plata uit Argentinië die de beker tussen 1968-1970 veroverde. Als gevolg hiervan mochten ze na het derde jaar de wisselbeker houden. Later is dit alleen Independiente ook gelukt (1972-1974). Opvallend is dat de Braziliaanse clubs in dit toernooi minder vaak hebben gewonnen dan de Argentijnse, terwijl Brazilië gemiddeld beter presteert op de Wereldkampioenschappen.

Topscorer aller tijden van de Copa Libertadores is de Ecuadoriaan Alberto Spencer. Hij scoorde in de jaren zestig in totaal 54 doelpunten voor Peñarol (48) en Barcelona Guayaquil (6).

Toernooi

Kwalificatie

In het eerste seizoen namen de landskampioenen van Argentinië, Bolivia, Brazilië, Chili, Colombia, Paraguay en Uruguay deel. In 1961 voor het eerst de kampioenen van Ecuador en Peru. In 1964 voor het eerst de kampioen van Venezuela. Vanaf 1966 plaatsten ook de nummers twee uit de deelnemende landen zich. Vanaf 1998 tot 2016 namen ook clubs uit Mexico, zelf lid van de Noord- en Midden-Amerikaanse bond CONCACAF, deel aan dit toernooi. Volgens de reglementen konden ploegen uit Mexico zich niet plaatsen voor het FIFA WK voor clubs en CONMEBOL Recopa.[1] In geval een Mexicaanse club dit toernooi won, plaatste de beste niet-Mexicaanse ploeg zich voor het FIFA WK voor clubs en voor de CONMEBOL Recopa. Vanaf 2000 konden er drie of meer clubs per land deelnemen, waarmee het aantal deelnemers eerst op 32 kwam, in 2004 op 36 en vanaf 2005 het huidige aantal van 38 teams. De enige uitzondering was 2010 met 40 deelnemers.

Het toernooi verloopt ongeveer zoals de Europese UEFA Champions League. Uit elf landen spelen clubs een voorronde waaruit zes clubs overblijven. De laagst geklasseerde club uit elk land moet deelnemen aan deze voorronde, alsmede de op een na laagste geklasseerde club uit het land van de titelhouder. De eerste ronde is een groepsfase, met acht groepen van vier clubs. De nummers één en twee plaatsen zich voor de eindfase waarin met een knock-outsysteem wordt gewerkt. De finale bestaat net als de andere knock-outwedstrijden uit een uit- en een thuiswedstrijd. Tot 1979 werd de regerend kampioen in de halve finaleronde ingevoegd, waardoor het relatief eenvoudiger was de titel te behouden.

Regels

In de Copa Libertadores wordt nooit een verlenging gespeeld om een winnaar aan te wijzen. Een uitzondering hierop was de editie van 1973. Oorspronkelijk werd de winnaar aangewezen op basis van wedstrijdpunten uit de twee ontmoetingen (winst/gelijk/verlies). Was deze onbeslist, dan werd er een beslissingswedstrijd gespeeld op neutraal terrein. Ook deze werd niet verlengd, maar werd er wel naar het doelpuntentotaal gekeken. Als dit ook geen winnaar opleverde, dat volgde een strafschoppenserie. Van 1988 tot 2004 werd de regel toegepast dat, bij een gelijke totaalstand in doelpunten, meteen een strafschoppenserie volgde. Opvallend genoeg zou de winnaar van 2004, Once Caldas uit Colombia, de finale hebben 'verloren als gekeken was naar de (ongunstige) tegendoelpunten thuis. Vanaf 2005 geldt de 'uitdoelpunten-regel’ zoals in Europa (uitdoelpunten tellen zo nodig zwaarder).

Finales

* duidt de thuiswedstrijd van de winnaar aan.

JaarWinnaarUitslagenFinalistopmerkingen
1948 Vasco da GamaPoule-Officieuze editie, pas in 1996 door de CONMEBOL erkend.
1960 Peñarol1-0*, 1-1 Club Olimpia
1961 Peñarol1-0*, 1-1 Palmeiras
1962 Santos2-1, 2-3*, 3-0 Peñarolplay-off in Buenos Aires
1963 Santos3-2*, 2-1 Boca Juniors
1964 Independiente0-0, 1-0* Nacional
1965 Independiente1-0*, 1-3, 4-1 Peñarolplay-off in Santiago de Chili
1966 Peñarol2-0*, 2-3, 4-2 River Plateplay-off in Santiago de Chili
1967 Racing Club0-0*, 0-0, 2-1 Nacionalplay-off in Santiago de Chili
1968 Estudiantes de La Plata2-1*, 1-3, 2-0 Palmeirasplay-off in Montevideo
1969 Estudiantes de La Plata1-0, 2-0* Nacional
1970 Estudiantes de La Plata1-0*, 0-0 Peñarol
1971 Nacional0-1, 1-0*, 3-1 Estudiantesplay-off in Lima
1972 Independiente0-0, 2-1* Universitario de Deportes
1973 Independiente1-1*, 0-0, 2-1 Colo-Coloplay-off in Montevideo
1974 Independiente1-2, 2-0*, 1-0 São Pauloplay-off in Santiago de Chili
1975 Independiente0-1, 3-1*, 2-0 Unión Españolaplay-off in Ascunción
1976 Cruzeiro4-1*, 1-2, 3-2 River Plateplay-off in Santiago de Chili
1977 Boca Juniors1-0*, 0-1, 0-0 ns (5-4) Cruzeiroplay-off in Montevideo
1978 Boca Juniors0-0, 4-0* Deportivo Cali
1979 Club Olimpia2-0*, 0-0 Boca Juniors
1980 Nacional0-0, 1-0* Internacional
1981 Flamengo2-1*, 0-1, 2-0 Cobreloaplay-off in Montevideo
1982 Peñarol0-0*, 1-0 Cobreloa
1983 Grêmio1-1, 2-1* Peñarol
1984 Independiente1-0, 0-0* Grêmio
1985 Argentinos Juniors1-0*, 0-1, 1-1 ns (5-4) América de Caliplay-off in Ascunción
1986 River Plate2-1, 1-0* América de Cali
1987 Peñarol0-2, 2-1*, 1-0 América de Caliplay-off in Santiago de Chili
1988 Nacional0-1, 3-0* Newell’s Old Boys
1989 Atlético Nacional0-2, 2-0 ns (5-4) Olimpia
1990 Club Olimpia2-0*, 1-1 Barcelona Guayaquil
1991 Colo-Colo0-0, 3-0* Olimpia
1992 São Paulo0-1, 1-0*ns (3-2) Newell’s Old Boys
1993 São Paulo5-1, 0-2 CD Universidad Católica
1994 Vélez Sársfield1-0*, 0-1 ns (5-3) São Paulo
1995 Grêmio3-1*, 1-1 Atlético Nacional
1996 River Plate0-1, 2-0* América de Cali
1997 Cruzeiro0-0, 1-0* Sporting Cristal
1998 Vasco da Gama2-0*, 2-1 Barcelona Guayaquil
1999 Palmeiras0-1, 2-1* ns (4-3) Deportivo Cali
2000 Boca Juniors0-0, 2-2* ns (4-2) Palmeiras
2001 Boca Juniors1-0, 0-1* ns (3-1) Cruz Azul
2002 Club Olimpia0-1*, 2-1 ns (4-2) São Caetano
2003 Boca Juniors2-0*, 3-1 Santos
2004 Once Caldas0-0, 1-1* ns (2-0) Boca Juniors
2005 São Paulo1-1, 4-0* Atlético Paranaense
2006 Internacional2-1, 2-2* São Paulo
2007 Boca Juniors3-0*, 2-0 Grêmio
2008 LDU Quito4-2*, 1-3 ns (3-1) Fluminense
2009 Estudiantes de La Plata0-0*, 2-1 Cruzeiro
2010 Internacional2-1, 3-2* Club Deportivo Guadalajara
2011 Santos0-0, 2-1* Peñarol
2012 Corinthians1-1, 2-0* Boca Juniors
2013 Atlético Mineiro0-2*, 2-0 ns (4-3) Olimpia
2014 San Lorenzo1-1, 1-0* Nacional
2015 River Plate0-0, 3-0* Tigres UANL
2016 Atlético Nacional1-1, 1-0* Independiente de Valle
2017 Grêmio1-0, 2-1* Lanús
2018 River Plate2-2, 3-1 Boca Juniors
2019 Flamengo2-1 River PlateFinale is gespeeld in Estadio Monumental "U" in Lima.
2020 Palmeiras1-0 SantosFinale wordt gespeeld in het Maracanã in Rio de Janeiro, op 30 januari 2021.
2021 Palmeiras2-1 n.v. Flamengo
2022 Flamengo1-0 Atlético Paranaense
2023 Fluminense2-1 n.v. Boca Juniors

Aantal overwinningen per club

ClubAantalJaar
Independiente71964, 1965, 1972, 1973, 1974, 1975, 1984
Boca Juniors61977, 1978, 2000, 2001, 2003, 2007
Peñarol51960, 1961, 1966, 1982, 1987
Estudiantes41968, 1969, 1970, 2009
River Plate41986, 1996, 2015, 2018
Nacional31971, 1980, 1988
Olimpia31979, 1990, 2002
Grêmio31983, 1995, 2017
São Paulo31992, 1993, 2005
Santos31962, 1963, 2011
Palmeiras31999, 2020, 2021
Flamengo31981, 2019, 2022
Cruzeiro21976, 1997
Internacional22006, 2010
Atlético Nacional21989, 2016
Vasco da Gama21948*, 1998
Racing Club11967
Argentinos Juniors11985
Colo-Colo11991
Vélez Sársfield11994
Once Caldas12004
LDU Quito12008
Corinthians12012
Atlético Mineiro12013
San Lorenzo12014
Fluminense12023

(*); deze titel werd in 1996 door de CONMEBOL erkend als voorloper van de CONMEBOL Libertadores.

Topscorers

JaarSpelerClubDoelpunten
1960 Alberto Spencer Peñarol7
1961 Osvaldo Panzutto Santa Fe4
1962 Coutinho Santos6
Enrique Raymondi Emelec
Alberto Spencer Peñarol
1963 José Sanfilippo Boca Juniors7
1964 Mario Rodríguez Independiente6
1965 Pelé Santos8
1966 Daniel Onega River Plate17
1967 Norberto Raffo Racing Club13
1968 Tupãzinho Palmeiras11
1969 Alberto Ferrero Santiago Wanderers8
1970 Francisco Bertocchi LDU Quito9
1971 Luis Artime Nacional10
Raúl Castronovo Peñarol
1972 Teófilo Cubillas Alianza Lima6
Oswaldo Ramírez Universitario
Percy Rojas Universitario
Toninho São Paulo
1973 Carlos Caszely Colo-Colo9
1974 Fernando Morena Peñarol7
Pedro Virgilio Rocha São Paulo
Terto São Paulo
1975 Fernando Morena Peñarol8
Oswaldo Ramírez Universitario
1976 Palhinha Cruzeiro13
1977 Néstor Scotta Deportivo Cali5
1978 Guillermo La Rosa Alianza Lima8
Néstor Scotta Deportivo Cali
1979 Miltão Guaraní6
Juan José Oré Universitario
1980 Waldemar Victorino Nacional6
1981 Zico Flamengo11
1982 Fernando Morena Peñarol7
1983 Arsenio Luzardo Nacional8
1984 Tita Flamengo8
1985 Juan Carlos Sánchez Club Blooming11
1986 Juan Carlos de Lima Deportivo Quito9
1987 Ricardo Gareca América de Cali7
1988 Arnoldo Iguarán Millonarios5
1989 Carlos Aguilera Peñarol10
Raúl Vicente Amarilla Olimpia
1990 Adriano Samaniego Olimpia7
1991 Gaúcho Flamengo8
1992 Palinha São Paulo7
1993 Juan Carlos Almada Universidad Católica9
1994 Stalin Rivas Minervén7
1995 Mário Jardel Grêmio12
1996 Antony de Ávila América de Cali11
1997 Alberto Acosta Universidad Católica11
1998 Sérgio João Bolívar10
1999 Fernando Baiano Corinthians6
Víctor Bonilla Deportivo Cali
Gauchinho Cerro Porteño
Ruberth Morán Estudiantes de Mérida
Rubén Sosa Nacional
Martín Zapata Deportivo Cali
2000 Luizão Corinthians15
2001 Lopes Palmeiras9
2002 Rodrigo Mendes Grêmio10
2003 Marcelo Delgado Boca Juniors9
Ricardo Oliveira Santos
2004 Luís Fabiano São Paulo8
2005 Santiago Salcedo Cerro Porteño9
2006 Aloísio São Paulo5
Félix Borja El Nacional
José Luis Calderón Estudiantes
Agustín Delgado LDU Quito
Sebastián Ereros Vélez Sarsfield
Ernesto Farías River Plate
Fernandão Internacional
Marcinho Palmeiras
Daniel Montenegro River Plate
Nilmar Corinthians
Mariano Pavone Estudiantes
Jorge Quinteros Universidad Católica
Patricio Urrutia LDU Quito
Washington Palmeiras
2007 Salvador Cabañas América10
2008 Salvador Cabañas América8
Marcelo Moreno Cruzeiro
2009 Mauro Boselli Estudiantes8
2010 Thiago Ribeiro Cruzeiro8
2011 Roberto Nanni Cerro Porteño7
Wallyson Cruzeiro
2012 Matías Alustiza Deportivo Quito8
Neymar Santos
2013 Atlético Mineiro7
2014 Nicolás Olivera Defensor Sporting5
Julio dos Santos Cerro Porteño
2015 Gustavo Bou Racing Club8
2016 Jonathan Calleri São Paulo9
2017 José Sand Lanús9

Zie ook

Zie de categorie Copa Conmebol Libertadores van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.