Bulgaarse Communistische Partij

Bulgaarse Communistische Partij (Bulgaars: Българска комунистическа партия (БΚП), Balgarska komunisticheska partiya, (BKP)) ontstond in 1919 uit de vleugel van de 'Bulgaarse Sociaaldemocratische Arbeiderspartij - Nauwe Socialisten' (bolsjewisten) binnen de Bulgaarse sociaaldemocratische partij. Na de communistische opstand van september 1923, die geen succes was, veranderde de partij haar naam in Bulgaarse Werkerspartij (BWP). In de jaren veertig speelden communistische partizanen een grote rol in het verzet tegen de fascistische regering in Sofia. Na de communistische machtsovername in 1948 werd de oude naam van de partij hersteld.

Българска комунистическа партия
Bulgaarse Communistische Partij
Logo
Vlag van de BKP
Personen
PartijleiderSecretaris-Generaal:
Todor Zjivkov (1954-1989), zie: Lijst
Geschiedenis
Opgericht1919
Opheffing3 april 1990
Algemene gegevens
Actief in Volksrepubliek Bulgarije
HoofdkantoorSofia
KrantRabotnichesko Delo
RichtingExtreemlinks
IdeologieCommunisme
Marxisme-leninisme
Kleuren Rood
JongerenorganisatieRabotničeski mladežki sëjuz
Portaal  Portaalicoon  Politiek

Vanaf het begin van de jaren tachtig werd de partij drastisch hervormd. Na de val van het communistisch bewind in 1989 veranderde de partij haar naam in Bulgaarse Socialistische Partij (1990).

De leiding van de BKP lag bij het Centraal Comité. Het Centraal Comité werd gekozen door het Partijcongres, formeel het hoogste orgaan van de partij. Omdat het Centraal Comité maar enkele keren per jaar bijeenkwam, berustte de dagelijkse leiding van de partij bij het Politbureau en het Secretariaat. Zowel de leden (en kandidaat-leden) van het Politbureau als het Secretariaat waren afkomstig uit het Centraal Comité.

De eerste secretaris van het Politbureau van het Centraal Comité was de partijleider. Todor Christov Zjivkov (1911-1998) bekleedde de post van eerste secretaris (sedert 1981 secretaris-generaal) van 4 maart 1954 tot 10 november 1989 (!). Hij was hiermee de langstzittende communistische leider van Oost-Europa. Na een paleisrevolutie op 10 november 1989 werd Zjivkov als partijleider (en korte tijd hierna als voorzitter van de Staatsraad[1]) door Petur Mladenov opgevolgd. Op 15 januari 1990 werd de leidende rol van de BKP geschrapt.

Partijstructuur

Hoogste orgaan binnen de BKP was officieel het partijcongres. Het partijcongres koos een Centraal Comité. Het Centraal Comité kwam maar een paar keer per jaar bijeen, daarom werd er een Politbureau gekozen als dagelijks bestuur.

Terwijl het Politbureau van het Centraal Comité van de BKP over het beleid ging, ging het Secretariaat over de centrale administratie van de partij. De leden van het Secretariaat werden door het Centraal Comité gekozen. De leden van het Secretariaat (de secretarissen van het Centraal Comité) waren ook lid van het Politbureau. De leider van het Secretariaat was de eerste secretaris (sinds 1981: secretaris-generaal). Hij zat ook de zittingen van het Politbureau en het Centraal Comité voor.

 
 
 
 
Secretaris-Generaal
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Politbureau
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Secretariaat
 
Centraal Comité
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Partijcongres

Leiders



Volksrepubliek Bulgarije
1946 - 1990




1946 - 1950

1950 - 1954

1954 - 1990

Verkiezingsresultaten

Jaar%Zetels+/-
191918,5%
47 / 237
NIEUW
192020,4%
50 / 232
4
april 192319,3%
16 / 245
34
november 19230,8%
2 / 247
14
19272,5%
0 / 261
2
193113,0%
31 / 273
31
1938Verboden
1939[2]8,0%
10 / 160
21
1945
94 / 276
84
194653,9%
278 / 465
184
Onderdeel van het Vaderlands Front 1949-1990
1949100%
241 / 241
241
195399,98%
249 / 249
8
1957100%
247 / 247
2
1962100%
321 / 321
74
1966100%
414 / 414
93
1971100%
400 / 400
14
1976100%
400 / 400
0
1981100%
400 / 400
0
1986100%
400 / 400
0
Bron: Nohlen, et al.[3]

Partijleiders van de BKP gedurende de Volksrepubliek Bulgarije

PartijleiderAanvang termijnAantekening(en)
AfbeeldingNaam
(Geboren-Gestorven)
Aanvang termijnEinde termijnDuur
1 Georgi Dimitrov
Георги Димитров
(1882–1949)
27 december 19482 juli 1949187 dagenSecretaris-generaal BKP; Ook premier (1946–1949)
2 Valko Tsjervenkov
Вълко Червенков
(1900–1980)
2 juli 19494 maart 19544 jaar, 245 dagenSecretaris-generaal BKP; ook premier (1950–1956)
3 Todor Zjivkov
Тодор Живков
(1911–1998)
4 maart 195410 November 198935 jaar, 251 dagenTot 4 april 1981 eerste secretaris van het centraal comité van de BKP, nadien secretaris-generaal BKP; daarnaast premier (1962–1971), en voorzitter van de Staatsraad (1971–1989)
4 Petar Mladenov
Петър Младенов
(1936–2000)
10 november 19892 februari 199084 dagenSecretaris-generaal van de BKP; ook voorzitter van de Staatsraad (1989–1990)
5 Aleksandar Lilov
Александър Лилов
(1933-2013)
2 februari 19903 april 199060 dagenVoorzitter van de BKP; ook parlementslid (1962-2001)

Verwijzing