Gebied van Brodmann

(Doorverwezen vanaf Brodmann)

Een gebied van Brodmann of brodmanngebied is een gebied in de grotehersenschors (cortex cerebri). De indeling in brodmanngebieden is gebaseerd is op de cytoarchitectuur van de cortex cerebri.

Geschiedenis

De Duitse neuroloog Korbinian Brodmann onderzocht de grotehersenschors onder een microscoop na aanbrengen van een nisslkleuring, zodat hij beter de afzonderlijke onderdelen en de lagen van de cortex cerebri kon bestuderen. In verscheidene publicaties uit het eerste decennium van de twintigste eeuw legde Brodmann zijn bevindingen over de opdeling van de cortex cerebri vast. Daarin publiceerde hij zogenaamde hersenkaarten van de mens, de aap en andere diersoorten. De hersenkaart van de mens telt in het overzichtswerk van Brodmann uit 1909 in totaal 52 gebieden.

Naamgeving

Brodmann gaf elk van de 52 gebieden twee namen. Een volledige Latijnse naam en een naam bestaande uit het woord Feld (Duits voor 'veld') en een uniek identificatienummer, lopend van 1 t/m 52. De volledige Latijnse naam bestond uit het Latijnse woord voor 'veld'/'gebied', namelijk area en een bijvoeglijk naamwoord dat een celbouwkundig (cytoarchitectonisch) aspect kon aangeven of aangaf waar het gebied in kwestie lag. Zo geeft granularis, Latijn voor korrelig, aan dat het desbetreffende brodmanngebied onder andere bestaat uit korrelcellen (cellulae granulares) en het bijvoeglijk naamwoord gigantopyramidalis dat het desbetreffende hersengebied een verhoogde concentratie reuzenpiramidecellen (cellulae gigantopyramidales) bevat. De term frontalis duidt anderzijds weer aan dat het desbetreffende hersenschorsgebied zich bevindt in de lobus frontalis of temporalis in de lobus temporalis. Het nummersysteem wordt binnen de huidige wetenschap het meest gebruikt.

Lateraal aanzicht (buitenzijde) van de menselijke hersenen met gebieden van Brodmann
Mediaal aanzicht (binnenzijde) van de menselijke hersenen met gebieden van Brodmann
NummerLatijnse naamLocatie (Macroscopisch)Functionele naamAlternatieve naam
1Area postcentralis intermediaGyrus postcentralisPrimaire somatosensibele schors (samen met brodmanngebieden 2 en 3)
2Area postcentralis caudalisGyrus postcentralis/Sulcus postcentralisPrimaire somatosensibele schors (samen met brodmanngebieden 1 en 3)
3Area postcentralis oralisGyrus postcentralis/Sulcus centralisPrimaire somatosensibele schors (samen met brodmanngebieden 1 en 2)
4Area gigantopyramidalisGyrus praecentralis/Sulcus centralisPrimaire motorische schors
5Area preparietalisLobulus parietalis superior/Sulcus postcentralisCortex parietalis posterior (samen met brodmanngebieden 7, 39 en 40)
6Area frontalis agranularisGyrus precentralis/Sulcus precentralis/Lobulus paracentrosPremotorische schors
7Area parietalis superiorLobulus parietalis superiorSomatosensibele associatieschorsCortex parietalis posterior (samen met brodmanngebieden 5, 39 en 40)
8Area frontalis intermediaGyrus frontalis superiorFrontale oogvelden (deel van Brodmanngebied 8)
9Area frontalis granularisGyrus frontalis mediusDorsolaterale prefrontale schors (samen met brodmanngebied 46)
10Area frontopolarisPolus frontalis
11Area prefrontalisOrbitaal oppervlak van de frontale kwabCortex orbitofrontalis (samen met brodmanngebied 12)
12Area prefrontalisOrbitaal oppervlak van de frontale kwabCortex orbitofrontalis (samen met brodmanngebied 11)
13Regio insularisInsula
17Area striataSulcus calcarinus/Gyrus lingualis/CuneusPrimaire visuele schors
18Area parastriataGyrus lingualis/Cuneus/Gyri occipitales superior et medius et inferiorVisuele associatieschors
19Area peristriataGyrus lingualis/Cuneus/Gyri occipitales superior et medius et inferiorVisuele associatieschors
20Area temporalis inferiorGyrus temporalis inferior
21Area temporalis mediaGyrus temporalis medius
22Area temporalis superiorGyrus temporalis superiorCentrum van Wernicke
23Area cingularis posterior ventralisGyrus cinguli posteriorCortex cingularis posterior (samen met brodmanngebied 31)
24Area cingularis anterior ventralisGyrus cinguli anteriorCortex cingularis anterior (samen met brodmanngebied 32)
25Area subgenualisGyrus subcallosus
26Area ectosplenialisIsthmus gyri cinguliCortex retrosplenialis (samen met brodmanngebieden 29 en 30)
28Area entorhinalis ventralisPars anterior gyri parahippocampalisCortex entorhinalis (samen met brodmanngebied 34)
29Area retrosplenialis granularisIsthmus gyri cinguliCortex retrosplenialis (samen met brodmanngebieden 26 en 30)
30Area retrosplenialis agranularisIsthmus gyri cinguliCortex retrosplenialis (samen met brodmanngebieden 26 en 29)
31Area cingularis posterior dorsalisGyrus cinguli posteriorCortex cingularis posterior (samen met brodmanngebied 23)
32Area cingularis anterior dorsalisGyrus cinguli anteriorCortex cingularis anterior (samen met brodmanngebied 24)
33Area praegenualis
34Area entorhinalis dorsalisUncusCortex entorhinalis (samen met brodmanngebied 28)
35Area perirhinalisSulcus rhinicusCortex perirhinalis (samen met brodmanngebied 36)
36Area ectorhinalisSulcus rhinicusCortex perirhinalis (samen met brodmanngebied 35)
37Area occipitotemporalisGyrus fusiformis/Gyrus temporalis inferior
38Area temporopolarisPolus temporalis
39Area angularisGyrus angularisCortex parietalis posterior (samen met brodmanngebieden 5,7 en 40)
40Area supramarginalisGyrus supramarginalisCortex parietalis posterior (samen met brodmanngebieden 5, 7 en 39)
41Area temporalis transversa anteriorGyrus temporalis transversus anteriorPrimaire auditieve schors
42Area temporalis transversa posteriorGyrus temporalis transversus posteriorSecundaire auditieve schors
43Area subcentralisGyrus precentralis/Gyrus postcentralis
44Area opercularisPars opercularis gyri frontalis inferiorisCentrum van Broca (samen met brodmanngebied 45)
45Area triangularisPars triangularis gyri frontalis inferiorisCentrum van Broca (samen met brodmanngebied 44)
46Area frontalis mediaGyrus frontalis mediusDorsolaterale prefrontale schors (samen met brodmanngebied 9)
47Area orbitalisPars orbitalis gyri frontalis inferioris
48Area retrosubicularisGyrus parahippocampalis
52Area parainsularis

Literatuur

  • Brodmann, K. (1903). Beiträge zur histologischen Lokalisation der Grosshirnrinde. I. Mitteilung: die Regio rolandica. J Psychol Neurol 2, 79–107.
  • Brodmann, K. (1905–1906). Beiträge zur histologischen Lokalisation der Grosshirnrinde. V. Mitteilung: Über die allgemeinen Bauplan des Cortex palii bei den Mammalieren und zwei homologe Rindenfelder imbesonderen. Zugleich ein Beitrag zur Furchenlehre. J Psychol Neurol 6, 275–400.
  • Brodmann, K. (1909). Vergleichende Lokalisationslehre der Grosshirnrinde : in ihren Principien dargestellt auf Grund des Zellenbaues. Leipzig: Johann Ambrosius Barth Verlag.
Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Brodmann areas op Wikimedia Commons.