Alpe d'Huez

Het gebied, dat reeds sedert de middeleeuwen permanent bewoond is, ontwikkelde zich in de jaren 20 van de 20e eeuw tot een wintersportgebied. In 1936 werd er de eerste skilift gebouwd, naar een ontwerp van de Frans-Poolse ingenieur Jean Pomagalski, stichter van het Franse skiliftbedrijf Poma.

In 1968 werd de bobsleepiste gebouwd naar aanleiding van de Olympische Winterspelen van 1968. Door de hoge ligging bleef het ijs een hele winter lang in goede staat.

Het skigebied van Alpe d'Huez is met zo'n 250 kilometer verbonden pistes een van de grotere skigebieden in de wereld. Het skigebied is 100 vierkante kilometer groot, waarvan 840 hectare pistes zijn, en het strekt zich uit over het grondgebied van de gemeentes Auris, Huez, Oz-en-Oisans, Vaujany en Villard-Reculas.

Het hoogste punt van het skigebied is de Pic du Lac Blanc (3333 meter); het laagste punt is de Enversin d'Oz op 1100 m). De piste Sarenne is zogezegd met zijn zestien kilometer de langste zwarte piste van de wereld. Deze lengte wordt voornamelijk behaald omdat het tweede deel van de piste zeer vlak is. Er zijn ook verschillende off-pistes in het gebied waaronder la Combe du Loup, le Grand Sablat en de Roche Melon.

In 1951 werd voor de eerste keer de Wereldkampioenschappen bobsleeën in Alpe d'Huez georganiseerd voor de 2-mans- en 4-mansbob. In 1966 werd een nieuwe bobsleebaan gebouwd waarop in 1967 voor de tweede keer door de FIBT het WK werd georganiseerd. In 1968 werden de bobsleewedstrijden van de Olympische Winterspelen 1968 op deze baan in het skioord gehouden. In 1972 werd de bobsleebaan gesloten.

L'Alpe d'Huez Top 1860 m Coördinaten Locatie Franse Alpen Startplaats Bourg d'Oisans Hoogteverschil 1061 m Lengte 13.800 m Stijgings-% 7,9% Steilste km 11,5% Portaal    Wielersport

Alpe d'Huez was tot en met 2022 31 keer finishplaats in de Ronde van Frankrijk. De beklimming begint in het dorp Le Bourg d'Oisans, is 13,8 km lang en heeft een stijgingspercentage van 7,9 %. In totaal worden 1061 hoogtemeters overbrugd. De berg werd voor het eerst beklommen in de Tour van 1952 in de 10e etappe (Lausanne – Alpe d'Huez), die werd gewonnen door Fausto Coppi. Het was de eerste Touretappe ooit waarbij de aankomst boven op een berg lag. De aankomst lag toen nog in het dorpje Huez, ongeveer halfweg de klim, die tegenwoordig tot de top wordt beklommen. De berg werd voor het laatst beklommen in 2022 als finish van de twaalfde etappe.

De klim telt 21 genummerde haarspeldbochten. Bovenaan de berg ligt bocht 1 en onderaan de berg bocht 21. In elke bocht staat een bord met de vermelding van een of twee etappewinnaars op de Alpe d'Huez: de eerste winnaar is vermeld in bocht 21, met de 22e etappewinnaar is wederom begonnen in bocht 21. De zwaarste stukken liggen tussen de haarspeldbochten. De steilste bevinden zich voor La Garde, bij het binnenrijden van Huez en tussen de bochten drie en twee, op 3 km van de top.

In de Ronde van Frankrijk 2013 vond voor het eerst een afdaling plaats na een beklimming van de Alpe d'Huez. De renners gingen via de Col de Sarenne en Clavans-en-Haut-Oisans naar beneden, om vervolgens de Alpe d'Huez voor een tweede keer in dezelfde etappe te beklimmen.

Nederlandse wielrenners waren in het verleden zeer succesvol op Alpe d'Huez. Van de 27 aankomsten was achtmaal een Nederlander de winnaar. Hennie Kuiper, Joop Zoetemelk en Peter Winnen wonnen zelfs tweemaal. De laatste Nederlandse winnaar was Gert-Jan Theunisse in 1989, die na een solo over ruim honderd kilometer (over de Col du Galibier en Col de la Croix-de-Fer) met een minuut voorsprong op Pedro Delgado en Laurent Fignon aankwam.

De mythische uitstraling van de klim zorgt steeds voor veel publiek langs het traject. Bij elke editie van de Ronde van Frankrijk die de berg aandoet, staan er vele Nederlanders op de berg om de wielrenners aan te moedigen. Bocht 7 staat bekend als de "Nederlandse bocht".

Liefhebbers van het wielrennen kunnen met de Alpe d'HuZes en la Marmotte vanuit le Bourg-d'Oisans naar Alpe d'Huez omhoog fietsen. Alpe d'HuZes is een door Nederlanders georganiseerd evenement, waarmee sinds 2006 geld wordt ingezameld voor KWF Kankerbestrijding. Hierbij wordt de Alpe d'Huez meerdere malen door de duizenden deelnemers beklommen.

Nr	Jaar	Etappe	Etappestart	Afstand (km)	Categorie klim	Winnaar	Nationaliteit	Gele trui	Bocht
31	2022	12	Briançon	166	HC	Tom Pidcock	GBR	Jonas Vingegaard
30	2018	12	Bourg-Saint-Maurice	175,5	HC	Geraint Thomas	GBR	Geraint Thomas
29	2015	20	Modane	110,5	HC	Thibaut Pinot	FRA	Chris Froome	14
28	2013[1]	18	Gap	168	HC	Christophe Riblon	FRA	Chris Froome	15
27	2011	19	Modane	109,5	HC	Pierre Rolland	FRA	Andy Schleck	16
26	2008	17	Embrun	210,5	HC	Carlos Sastre	ESP	Carlos Sastre	17
25	2006	15	Gap	187	HC	Fränk Schleck	LUX	Floyd Landis	18
24	2004	16	Le Bourg-d'Oisans	15,5 (ITT)	HC	Lance Armstrong	USA	Lance Armstrong	19
23	2003	8	Sallanches	219	HC	Iban Mayo	ESP	Lance Armstrong	20
22	2001	10	Aix-les-Bains	209	HC	Lance Armstrong	USA	François Simon	21
21	1999	10	Sestrières	220,5	HC	Giuseppe Guerini	ITA	Lance Armstrong	1
20	1997	13	Saint-Étienne	203,5	HC	Marco Pantani	ITA	Jan Ullrich	2
19	1995	10	Aime	162,5	HC	Marco Pantani	ITA	Miguel Indurain	3
18	1994	16	Valréas	224,5	HC	Roberto Conti	ITA	Miguel Indurain	4
17	1992	14	Sestrières	186,5	HC	Andrew Hampsten	USA	Miguel Indurain	5
16	1991	17	Gap	125	HC	Gianni Bugno	ITA	Miguel Indurain	6
15	1990	11	Saint-Gervais	182,5	HC	Gianni Bugno	ITA	Ronan Pensec	7
14	1989	17	Briançon	165	HC	Gert-Jan Theunisse	NED	Laurent Fignon	8
13	1988	12	Morzine	227	HC	Steven Rooks	NED	Pedro Delgado	9
12	1987	20	Villard-de-Lans	201	HC	Federico Echave	ESP	Pedro Delgado	10
11	1986	18	Briançon	182,5	HC	Bernard Hinault	FRA	Greg LeMond	11
10	1984	17	Grenoble	151	HC	Luis Herrera	COL	Laurent Fignon	12
9	1983	17	La Tour-du-Pin	223	HC	Peter Winnen	NED	Laurent Fignon	13
8	1982	16	Orcières-Merlette	123	HC	Beat Breu	SUI	Bernard Hinault	14
7	1981	19	Morzine	230,5	HC	Peter Winnen	NED	Bernard Hinault	15
6	1979[2]	18	Alpe d'Huez	118,5	HC	Joop Zoetemelk	NED	Bernard Hinault	16
5	1979[2]	17	Les Menuires	166,5	HC	Joaquim Agostinho	POR	Bernard Hinault	17
4	1978	16	Saint-Étienne	240,5	1	Hennie Kuiper	NED	Joop Zoetemelk	18
3	1977	17	Chamonix-Mont-Blanc	184,5	1	Hennie Kuiper	NED	Bernard Thévenet	19
2	1976	9	Divonne-les-Bains	258	1	Joop Zoetemelk	NED	Lucien Van Impe	20
1	1952	10	Lausanne	266	1	Fausto Coppi	ITA	Fausto Coppi	21

In 1978 kwam de Belg Michel Pollentier als eerste over de streep, maar werd later gediskwalificeerd omdat hij de dopingcontrole om de tuin probeerde te leiden. Kuiper, die als tweede eindigde, werd tot winnaar van de etappe uitgeroepen. De etappewinsten van Lance Armstrong (2001, 2004) en zijn gele truien (1999, 2003, 2004) zijn formeel uit de boeken verwijderd.^[3]

De snelste geregistreerde beklimming van de Alpe d'Huez staat sinds de Tour van 1997 op naam van Marco Pantani, die de 14,5 km in 37 minuten en 35 seconden aflegde met een gemiddelde snelheid van 22,0 km/h.

Rang	Tijd	Naam	Jaar	Nationaliteit
1	37.35	Marco Pantani	1997	ITA
2	37.36[4]	Lance Armstrong	2004	USA
3	38.00	Marco Pantani	1994	ITA
4	38.01	Lance Armstrong	2001	USA
5	38.04	Marco Pantani	1995	ITA
6	38.23	Jan Ullrich	1997	GER
7	38.34	Floyd Landis[5]	2006	USA
8	38.35	Andreas Klöden	2006	GER
9	38.37[4]	Jan Ullrich	2004	GER
10	39.02	Richard Virenque	1997	FRA
11	39.06	Iban Mayo	2003	ESP
12	39.17[4]	Andreas Klöden	2004	GER
13	39.21[4]	Jose Azevedo	2004	POR
14	39.28	Miguel Induráin	1995	ESP
15	39.28	Alex Zülle	1995	SUI
16	39.30	Bjarne Riis	1995	DEN
17	39.31	Carlos Sastre	2008	ESP
18	39.44	Gianni Bugno	1991	ITA
19	39.45	Miguel Induráin	1991	ESP
20	39.49	Nairo Quintana	2013	COL
21	39.52	Joaquim Rodríguez Oliver	2013	ESP
22	40.00	Jan Ullrich	2001	GER
23	40.46	Fränk Schleck	2006	LUX
24	40.51	Aleksandr Vinokoerov	2003	KAZ
25	40.55	Chris Froome	2013	GBR
26	41.18	Lance Armstrong	2003	USA
27	41.50	Laurent Fignon	1989	FRA
28	41.50	Luis Herrera	1987	COL
29	42.01	Pierre Rolland	2011	FRA
30	42.15	Pedro Delgado	1989	ESP
31	45.20	Gert-Jan Theunisse	1989	NED
32	45.22	Fausto Coppi	1952	ITA
33	48.00	Greg Lemond	1986	USA
34	48.00	Bernard Hinault	1986	FRA

13,8 km:^[6]

Rang	Tijd	Naam	Jaar	Nationaliteit
1	36' 50"	Marco Pantani	1995	ITA
2	36' 55"	Marco Pantani	1997	ITA
3	37' 15"	Marco Pantani	1994	ITA
4	37' 36"	Lance Armstrong	2004	USA
5	37' 41"	Jan Ullrich	1997	GER
6	38' 00"	Lance Armstrong	2001	USA
7	38' 10"	Miguel Indurain	1995	ESP
7	38' 10"	Alex Zülle	1995	SUI
8	38' 12"	Bjarne Riis	1995	DEN
9	38' 22"	Richard Virenque	1997	FRA
10	38' 36"	Floyd Landis	2006	USA
10	38' 36"	Andreas Klöden	2006	GER
11	38' 40"	Jan Ullrich	2004	GER
12	38' 44"	Laurent Madouas	1995	FRA
13	38' 55"	Richard Virenque	1994	FRA
14	39' 01"	Carlos Sastre	2006	ESP
15	39' 06"	Iban Mayo	2003	ESP
16	39' 12"	Andreas Klöden	2004	GER
17	39' 14"	José Azevedo	2004	POR
18	39' 15"	Levi Leipheimer	2006	USA
19	39' 22"	Francesco Casagrande	1997	ITA
19	39' 22"	Nairo Quintana	2015	COL
20	39' 23"	Bjarne Riis	1997	DEN
21	39' 30"	Miguel Indurain	1994	ESP
21	39' 30"	Luc Leblanc	1994	FRA
22	39' 31"	Carlos Sastre	2008	ESP
23	39' 37"	Volodymyr Pooelnikov	1994	UKR
24	39' 40"	Giuseppe Guerini	2004	ITA
25	39' 41"	Santos González	2004	ESP
25	39' 41"	Vladimir Karpets	2004	RUS
26	39' 45"	Gianni Bugno	1991	ITA
26	39' 45"	Miguel Indurain	1991	ESP
27	39' 46"	Luc Leblanc	1991	FRA
28	39' 47"	Denis Menchov	2006	RUS
28	39' 47"	Michael Rasmussen	2006	ESP
28	39' 47"	Pietro Caucchioli	2006	ITA
29	39' 50"	Nairo Quintana	2013	COL
30	39' 52"	Claudio Chiappucci	1995	ITA
30	39' 52"	Paolo Lanfranchi	1995	ITA
31	39' 53"	Joaquim Rodriguez	2013	ESP
32	39' 54"	Beat Zberg	1997	SUI
32	39' 54"	Udo Bölts	1997	GER
32	39' 54"	Roberto Conti	1997	ITA
32	39' 54"	Laurent Madouas	1997	FRA
33	39' 56"	David Moncoutié	2006	FRA
34	39' 57"	Carlos Sastre	2004	ESP
35	39' 58"	Tony Rominger	1995	SUI
35	39' 58"	Stéphane Goubert	2004	FRA
35	39' 58"	Ivan Basso	2004	ITA
36	39' 59"	Jan Ullrich	2001	GER
37	40' 01"	Pjotr Oegroemov	1994	LAT
37	40' 01"	Alex Zülle	1994	SUI
37	40' 01"	Pavel Tonkov	1995	RUS

• Plaatsen: Alpe d'Huez, Vaujany, Oz, Auris, Villard Reculas
• Hoogte: 1450 m – 3330 m
• Pistes: 240 km (47 km groen, 53 km blauw, 74 km rood, 66 km zwart)
• Aantal liften: 85
• Kabinebanen: 6
• Gondels: 10
• Stoeltjesliften: 25
• Sleepliften: 45
• uitzicht: 1/5 van Frankrijk
• langste piste van de Franse Alpen: Sarenne (18 km)

Sinds 2005 is het Italiaanse Bormio de zusterstad van Alpe d'Huez.

• (nl) Office de Tourisme de l’Alpe d’Huez
• (nl) Climbbybike: Alpe d'Huez beklimmen met de fiets : profiel, video, route, foto's

Zie de categorie Alpe d'Huez van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.