भागलपुर जिल्ला
भागलपुर जिल्ला भारतको बिहार राज्यको ३८ जिल्ला मध्ये एक हो र भागलपुर सहर यस जिल्लाको प्रशासनिक मुख्यालय हो। भागलपुर जिल्लाको अधिकांश भाग दक्षिण बिहारमा पर्छ।
भागलपुर जिल्ला | |
---|---|
देश | भारत |
राज्य | बिहार |
प्रशासनिक विभाजन | भागलपुर |
सदरमुकाम | भागलपुर |
सरकार | |
• लोकसभा निर्वाचनक्षेत्र | लोक सभा संविधान |
क्षेत्रफल | |
• जम्मा | २,५६९ किमी२ (९९२ वर्ग माइल) |
जनसङ्ख्या (२०११)[१] | |
• जम्मा | ३,०३७,७६६ |
• घनत्व | १२००/किमी२ (३१००/वर्ग माइल) |
• सहरी | ६०२,५३२ (१९.८३ प्रतिशत) |
सङ्ख्या | |
• साक्षरता | ७३.१४% |
• लिङ्ग अनुपात | ८८०/१००० |
मुख्य राजमार्गहरु | NH 33,[NH 31],[NH 80] |
कुल वर्षे पानी | 1166 mm |
वेबसाइट | आधिकारिक वेवसाईट |
भूगोल
भागलपुर जिल्ला २,५६९ वर्ग किलोमीटर (९९२ वर्ग मील) को एक क्षेत्र ओगटेको छ।[२][३]भागलपुर जिल्ला भागलपुर डिभिजनको एक भाग हो। गंगा नदी जिल्ला भएर बग्छ।
राष्ट्रिय संरक्षित क्षेत्र
- विक्रमशिला गंगा डल्फिन अभयारण्य
अर्थतन्त्र
2006 मा भारत सरकारले भागलपुरलाई देशको 250 श्रेणी 3 पिछडिएको जिल्ला (कुल 640 मध्ये) नामकरण गर्यो। यो हाल पिछडिएको क्षेत्र अनुदान कोष कार्यक्रम (BRGF) बाट कोष प्राप्त बिहार मा 38 जिल्ला मध्ये एक हो।[४]
1320MW थर्मल पावर प्लान्ट NHPC, बिहार राज्य पावर उत्पादन कम्पनी (BSPGCL) र नालंदा पावर कम्पनी, RPG समूह को एक सहायक कम्पनी को J.V संग Pirapinti मा स्थापना गर्न गइरहेको छ।[५]
भारतीय भूगर्भ सर्वेक्षणका अनुसार भागलपुर जिल्लाको श्रीनगर, लक्ष्मीपुर, मन्डर र पिरपेन्टी ब्लकमा १३६६ दशमलव ७५ मेट्रिक टन कोइलाको भण्डार फेला परेको छ । भारत कोकिंग कोल लिमिटेडले सेप्टेम्बर 2019 को रूपमा खानी सञ्चालन सुरु गर्ने छ।[६][७]
जनसाङ्ख्यिकी
२०११ को जनगणना अनुसार भागलपुर जिल्लाको जनसंख्या ३,०३७,७६६ छ। यसले यसलाई भारतमा १२० औं स्थान दिन्छ (कुल ६४० मध्ये)।[९] जिल्लाको जनसंख्या घनत्व १,१८२ बासिन्दा प्रति वर्ग किलोमिटर (३,०६०/वर्ग मील) छ।[९] २००१-२०११ दशकमा यसको जनसंख्या वृद्धि दर २५.३६% थियो।[९] भागलपुरमा प्रत्येक १००० पुरुषको लागि ८८० महिलाको लिङ्ग अनुपात छ,[९] र ६३.१४% साक्षरता दर छ। अनुसूचित जाति र अनुसूचित जनजातिले क्रमशः जनसंख्याको १०.४९% र २.२१% बनायो।
भाषाहरु
भारतको २०११ को जनगणनाको समयमा, जिल्लामा २३.४०% जनसंख्याले हिन्दी, १०.२९% उर्दू र २.०% भोजपुरी आफ्नो पहिलो भाषाको रूपमा बोल्थे। जनसंख्या को ६२.९४% जनगणना मा अंगिका को रूप मा वर्गीकृत भाषा बोल्ने।[१०]
जिल्लामा प्रयोग हुने प्राथमिक भाषा अंगिका हो। अन्य मुख्य भाषाहरूमा हिन्दी, उर्दू र बंगाली भाषा समावेश छ। [११]