प्रधानमन्त्री कार्यालय (भारत)
प्रधानमन्त्रीको कार्यालयमा भारतका प्रधानमन्त्रीका तात्कालिक कर्मचारीहरू, साथै प्रधानमन्त्रीलाई प्रतिवेदन गर्ने धेरै स्तरका सहयोगी कर्मचारीहरू हुन्छन्। प्रधानमन्त्री कार्यालयको नेतृत्व प्रमुख सचिव प्रमोदकुमार मिश्रले गरिरहेका छन्। सन् १९७७ सम्म प्रधानमन्त्री कार्यालयलाई प्रधानमन्त्रीको सचिवालय भनिन्थ्यो, जब मोरारजी देसाईको मन्त्रिमण्डलको समयमा यसको नाम परिवर्तन गरिएको थियो।
![]() प्रधानमन्त्री कार्यालय | |
![]() सचिवालय भवन, दक्षिण खण्ड | |
निकाय विवरण | |
---|---|
गठन | १९७७ |
अधिकार क्षेत्र | भारत सरकार |
मन्त्री | |
उप प्रधानमन्त्री |
|
वेबसाइट | www |
यो सचिवालय भवनको दक्षिण खण्डमा अवस्थित भारत सरकारको एक भाग हो।
प्रधानमन्त्रीको आधिकारिक वेबसाइट भारतीय गणतन्त्रका २२ आधिकारिक भाषाहरू मध्ये अङ्ग्रेजी र हिन्दीका अतिरिक्त असमिया, बङ्गाली, गुजराती, कन्नड, मलयालम, मणिपुरी, मराठी, ओडिया, पन्जाबी, तमिल र तेलगु गरी ११ भारतीय भाषाहरूमा उपलब्ध छ।[१]
इतिहास
जवाहरलाल नेहरूको प्रधानमन्त्रीत्वकालमा तत्कालीन प्रधानमन्त्रीको सचिवालयको नेतृत्व उनको मृत्युपर्यन्त एक सहसचिवले गरेका थिए। इन्दिरा गान्धी प्रधानमन्त्री हुँदा प्रधानमन्त्रीका प्रमुख सचिवको पद सिर्जना गरिएको थियो। प्रधानमन्त्रीका प्रमुख सचिव प्रधानमन्त्री कार्यालयका प्रमुख हुन्।[२]
कार्य
प्रधानमन्त्री कार्यालयले प्रधानमन्त्रीलाई सचिवीय सहयोग उपलब्ध गराउँछ। यसको नेतृत्व प्रधानमन्त्रीका प्रमुख सचिवले गर्छन्। प्रधानमन्त्री कार्यालयमा भ्रष्टाचार निवारण एकाइ र गुनासो सम्बोधन गर्ने सार्वजनिक निकाय पर्दछन्। यस कार्यालयमा प्रधानमन्त्री र भारतीय निजामती सेवाका केही छानिएका अधिकारीहरू छन् जसले उनीसँग सरकार र उनको कार्यालयको व्यवस्थापन र समन्वय गर्न काम गर्छन्। प्रधानमन्त्रीले आफ्नो कार्यालयमार्फत केन्द्रीय मन्त्रिमण्डलका सबै मन्त्रीहरू, स्वतन्त्र प्रभार मन्त्रीहरू र राज्य सरकारका राज्यपालहरू र मन्त्रीहरुसँग समन्वय गर्छन्। प्रधानमन्त्री कार्यालय सचिवालय भवनको दक्षिण खण्डमा रहेको छ।