Heute (Feernsehn)

As dat ZDF an’n 1. April 1963 üm 19:30 as tweet Feernsehprogramm in Düütschland sien Sennenbedrief opnahmen hett, weern de heute-Narichten üm 19:35 – direkt na de Anspraak vun den Intendant Karl Holzamer – dat eerste mol op Sennen. Modereert hett de eerste heute-Sennen de Studioredakteur Carl Weiss. Op den Naam heute harr man sik an’n 8. Februar 1963 al fastleggt. De Hööftutgaav vun de Narichten weer 25 Minuuten lang. Se lööp tosamen mit den Wederbericht dorna vun 19:00 bit Klock 8.

Bi dat nee grünnten ZDF geev dat en Redakschoon för wat an’n Dag los weer. Se weer ok tostännig un verantwoortlich för de Narichten un wull de Tokiekers en ne’e Form vun Narichten wiesen. De Nachrichten vun’n Dag schülln nich blots in Woort un Bild wiest warrn, man wull dorbi ok de Achtergrünnen dorstellen. Dat Prinzip vun’t ZDF un vun sien Narichtensennen weer, dat man de Tokiekers nich blots vertellen wull, wat passeert is, man ok Verkloren antobeden to dat Woans un Worüm. Dat schüll also en Mischen wesen ut Narichten un Berichten, de den Achtergrund beter dorstellen schülln.

Op disse Oort un Wies wull sik dat ZDF vun Anfang an düütlich vun de ARD-Tagesschau afsetten, de bit dorhen de eenzige Narichtensennen in’t düütsche Feernsehn weer. Toeerst füng de Sennen aver ok mit den Gong an, de al ut de Tagesschau bekannt weer, un mit den Satz: „Hier ist das Zweite Deutsche Fernsehen“. Blangen de Hööftutgaav geev dat ok vun Anfang an al de Fröhnarichten. Dat ZDF-Programm füng jeden Dag mit en 5-Minuuten-Sennen an’n Vöravend an. De eerste längere Utgaav keem denn Fier- un Alldaags üm half söven. Na de Hööftnarichten geev dat denn Klock teihn noch een late Utgaav, de jeden Dag sennt un ok jümmer wieter utboet weer.

Dat eerste Johr harr dat ZDF noch sien Sitt in Eschborn bi Frankfort an’n Main, woneem dat Studio noch in en teemlich provisoorschen Rahmen inricht weer. De Spreker – in de Hööftutgaav ok de Redakteur – seet an an eenfacke lange Dischen, de tohopenstellt weern. Dat Weder weer an’t Enn an twee Tafeln mit en Düütschland- un en Europakoort wiest, wo de Informatschonen mit Kried intekent weern. Vun 1964 an weer de heute-Sennen opdeelt in Narichten un Berichten. De Tokieker schüll dormit klorer twüschen de egentliche Naricht un dat Verkloren ünnerscheden künnen. De Narichtendeel füng half acht an un weer vun en Narichtenspreker vörlest. De Berichtsdeel füng en Veerdeel Stünn dorna an, afhangig dorvun, wo veel Narichten to verlesen weern. Dorin sünd de enkelten Nachrichten noch mol nauer bekeken worrn. De Berichten weern dör Interviews, Kommentaren un Reportaaschen noch ünnerstütt.

Vun’n 1. April 1964 an weern de heute-Narichten denn vun Wiesbaden ut sennt, woneem de ne’e vörlöpige Sitt vun’t ZDF weer. Dat ZDF hett in de eersten Johren ok veel Weert dorop leggt, dat de Narichten in de Hööftutgaav en goot Gliekgewicht twüschen „swore“ un „lichte“ Kost harrn. De swöreren Themen ut de Weertschop un ut de Politik schülln den mit Achtergrundberichten vör allen in de laten Utgaav Klock 10 mit mehr Deepgang behannelt warrn. Man hett dacht, dat man de Tokiekers to de Tiet vun de Hööftutgaav nich so veel swore Saken tomoden künn. Dorvun is man enige Johren later weder afkamen, sodat denn wedder all wichtige Themen ok in de Hööftutgaav ünnerbröcht weern.

Vun 1969 an is de heute-Sennen op Veerdel vör acht verleggt worrn. Dormit wull sik dat ZDF an de Tokiekers anpassen un mit dat Hööftprogramm denn ok Veerdel na 8 anfangen, as dat bi de ARD al johrelang maakt weer. De Narichten weern in twee Blöck indeelt un de Studioredakteur füng mit de Moderatschoon an. De eerste Narichtenblock weer vör Klock 8 sennt un bröch all wichtige Narichten vun’n Dag ut de Rebeden Politik un Weertschop. Dat Teel weer, de wichtigsten Narichten al vör de Tagesschau to bringen. De tweete Narichtenblock befaat sik denn mit Sport, Kultur un sellschoppliche Begeevnissen. Togliek is dat Studio nee inricht worrn un kreeg en modern Utsehn. Op en witte Wand künnen nu dör ne’e technische Mööglichkeiten ok Standbiller to de enkelten Nachrichten överdragen warrn.

Siet März 1970 gifft dat all heute-Utgaven in Farv to sehn. An’n 1. Oktober 1973 is de Anfangstiet vun de Hööftutgaav denn op avends Klock 7 schaven worrn, wat ok vundaag noch so is. An den Dag is ok dat hele Feernsehprogramm vun’t ZDF ännert worrn. Vörher al weer de Redakschoon, de för de Narichten tostännig is nee ordent. De Programmreform weer 1971 al beslaten un to’n 10johrig Jubiläum ümsett. Bit dorhen weer dat de gröttste Ümstellen, de dat ZDF maakt harr. De eerste Utgaav vun heute weer nu al Klock 5 sennt un fief Minuuten länger as vörher. En Stünn later geev dat denn noch eenmol Kortnarichten in de Drehscheibe.

De Hööftutgaav vun de Narichten weern dorgegen körter maakt. Dat Opslitten vun Narichten un Berichten is dorbi ok opgeven worrn. De gröttste Ännern weer, dat nu blots noch een Redakteur in’t Studio sitten de, de denn ok de Narichten lest hett. Vörher weer dat jümmer en Redakteur un en Narichten spreker wesen. Dör dat Präsenteeren vun de enkelten inspeelten Narichtenfilmen dör de Redakteuren sülvst schüll de Tokieker ok beter informeert warrn, wokeen achter de Narichten stecken deit. So schüll klorer warrn, dat de heute-Sennen nich dat Wark vun een Redakteur is, man de Arbeit vun en Grupp weer.

Mit Otto Diepholz un Claus Seibel sünd in de Hööftutgaav ok twee ne’e Lüüd dortokamen, de dorna över Johrteihnten weg en grote Rull för de Hööftutgaav speelt hebbt un jem bannig prägt hebbt. Bit Oktober 1973 weer de Hööftutgaav vun veer Studioredakteuren in’n Wessel vörstellt. Mit dat Vörtehn vun de Anfangstiet op Klock 7 weern dat fief, later sogor söss Redakteuren. Ut de Kortnarichten avends Klock 9 is nu en längere heute-Utgaav worrn, de in föffteihn Minuuten noch mol op all wichtige Saken ingüng, de dags passeert weern. Ok disse Utgaav weer nu vun en Redakteur in’t Studio leidt. To’n Afsluss vun de Sennentiet geev dat noch mol late Narichten, de noch eenmol allns tosamenfaten deen. An’t Wekenenn weern de Sennentieten vun heute jümmer ünnerscheedlich, as dat jüst in’t Programm passen de. Blots an’n Sünndag keem de heute-Sennen tosamen mit den Wekenrüchblick Chronik der Woche jümmer middags half twölf.

Ok de Technik is beter worrn. Blangen de al bekannten Mööglichkeiten för tosätzliche Informatschonen as Kommentaren, Interviews un Berichten vun Korrespondenten, weer dat nu ok mööglich, kumplizeerte Narichten mit Hülp vun Bildtafeln un Grafiken beter to verkloren. To’n eersten mol weer ok dat ne’e Logogramm vun Otl Aicher mit de tyypsche Schrift „heute“ wiest, de över Johrteihnten bestahn bleev. To Anfang vun de Sennen weer nu ok en Totale vun’t Studio wiest, wobi man ok den Redakteur oder Narichtenspreker al kort vör den Anfang vun de Sennen sehn künn.

En wietere grote Ümstellen keem an’n 2. Januar 1978: ut de Narichten avends Klock 9 is dat heute-Journal worrn. De Magazin-Utgaav vun heute is tosamen mit de ARD-Tagesthemen op Sennen gahn un schüll sik in twintig Minuuten op Achtergrundberichten, Analysen un Intwerviews kunzentreeren. Bito geev dat aver ok noch en Narichtenblock. För dat heute-Journal geev dat en egene Redakschoon un ok en egenen Studioredakteur. Dorto kregen ok all Utgaven en nee Utsehn un in de Hööftutgaav weer to’n eersten mol en Satelliten-Farvbild vun Meteosat wiest, dat de aktuelle Wederlaag vun Middeleuropa wiesen de. Siet de Tiet hett sik ok de hellblaue Achtergrund vun’t Studio dörsett. In de Sennen is nu ok dat dormols noch ne’e Blue-Box-Verfohren insett worrn. Grafiken, Biller un Överschriften weern nu direkt achter den Redakteuer oder Narichtenspreker op en Flach projizeert. Mit den beiden Redakteurschen Ulrike von Möllendorff un Rut Speer weern de heute-Narichten in’n Oktober 1978 to’n eersten mol vun twee Fornslüüd modereert.

Bit to’n Enn vun de 1980er Johren hett sik dat Stammpersonal vun de Klock-7-Utgaav op fief Redakteuren inspeelt. Anfangs weern dat sogor fief Studioredakteuren, as 1987 Rut von Wuthenau ophöört hett, bleev dat denn duersom bi veer Redakteuren in’t Studio. Se harrn in’n Maand ruchweg 7-10 Insätz. As de drüdde Boafsnitt op’n Lerchenberg in Mainz fardig weer, weern vun’n 6. Dezember 1984 an de ZDF-Narichten ut Mainz sennt. Dat ne’e Studio harr en Flach vun ruchweg 230 m², vun wo ut nu heute un dat heute-Journal utstrahlt worrn sünd. heute kreeg dorbi ok wedder en ne’en Vörspann, wobi wedder en direkte Sicht op dat Studio kort vör Anfang vun de Sennen wiest un togliek de Schrift „heute“ inblennt weer.

De Ümtog weer ok wedder mit en technische Verbetern verbunnen. Dör en „Elektroonschen Standspieker“ (ESS) künnen Biller, Tabellen, Fotos oder Naamangaven as Standbild inblennt warrn. Dat güng nu gauer un lichter un weer dorüm ok veel fakener bruukt as vörher. Wieterentwickelt hett sik ok dat Wederberichtsystem WEBSY, dat en betere graafsche Dorstellen vun’t Weder un de Vörutseggen mit bewegte Biller mööglich maken de. Vun’n 30. Juni 1986 an keem bi heute un dat heute-Journal to’n eersten mol en 3-D-reekneranimeerten Vörspann to’n Insatz. Ok dat Anbott an Utgaven hett sik wieterentwickelt: So kemen to’n Bispeel Formaten dorto as heute aus den Ländern, de Wekentosamenfaten Diese Woche oder sport am sonntag, wo en egenen Redakteur Sportnarichten bringen de.

De nächste optische Verännern vun heute un heute-Journal keem in’n Mai 1992. vun nu an seet de Sportredakteur mit in de Hööftutgaav, wiel de Sportnarichten fröher vun de annern Narichten splitt weer. In’n Dezember 1992 weer to’n eersten mol en Warfblock twüschen de Narichten un den Wederbericht utstrahlt, vun wegen dat de Innahmen torüchgahn weern. En nee Informatschoonsanbott keem an’n 4. Oktober 1994 mit heute nacht – en Nachtutgaav, de alldaags twüschen Veerdel för 12 un Veerdel vör een sennt weer un noch mol utföhrlich över den Dag berichten de. En annere Utgaav, de jümmer alldaags sennt weer, keem an’n 12. Januar 1998 mit heute mittag, de in’n Wessel mit ARD-Tagesschau in’n Wekenrhythmus middags Klock 12 utstrahlt weer.

An’n 15. August 1998 geev dat wedder en nee Design. üm de hele Reeg vun verschedene heute-Utgaven as Narichtenfamilie dortostellen, de tosamenhöört, weer en halfrunnen Narichtendisch („Newsdesk“) inricht, vun den ut all Sennen maakt weern. Dat Studio weer dorto ümboot un op 280 m² vergröttert. Ok modernere Technik is insett worrn. Fakener as vörher künnen nu ok 3D-Reeknergrafiken inblennt warrn. Dit Studio weer bit Juli 2009 vör all Narichtensennen bruukt un blots noch wenig ännert. An’n 12, April 1999 güng heute – in Europa op Sennen, en Utgaav, de alldaags vun Maandag bit Freedag Klock 4 namiddags utstrahlt warrt. Dor binnen warrt politische, weertschoppliche un kulturelle Begeevnissen in Europa besnackt.

Siet den 25. April 2000 is en wietere Utgaav för den Namiddag dorto kamen. Se heet heute – in Deutschland un warrt Klock 2 utstrahlt. Blangen en Narichtenblock geiht dat hier vör allen üm Berichten ut Düütschland, de en Tiet lang vun twee Lüüd in’t Studio modereert weern, siet 2009 aver blots noch vun een Studioredakteur. In de verleden Johren hett dat jümmer mol wedder lüttere Ännern geven. 2004 hett Claus Seibel na ruchweg veerundörtig Deenstjohren bi heute ophöört. Dormit weer he de Narichtenspreker, de in Düütschland bit dorhen an’n längsten an’n Bildschirm to sehn weer.

Siet Juli 2009 warrt de Narichtensennen vun heute ut twee ne’e virtuelle Narichtenstudios överdragen. Dorför is egens en nee Huus mit de beiden Studios N1 (680 m²) un N2 (330 m²) boet worrn. Studio N1 warrt vör allen vör dat Hööftprogramm vun’t ZDF bruukt, wiel N2 vör allen för de Produkschoon vun heute 100 Sekunden för ZDFinfo un för’t Internett bruukt warrt. In de ne’en Studios warrt aver ok noch annere Sennen produzeert as dat Mittagsmagazin, Blickpunkt oder logo!. Köst hett de Neebo mitsams de technische Utrüstung üm un bi 30 Millionen Euro.^[1]

Siet den 6. September 2010 wesselt sik in’t Studio de beiden Redakteuren Matthias Fornoff un Petra Gerster in de Hööftutgaav af. In’n Rahmen vun’t Ümgestalten vun den digitalen Kanal ZDFinfo is in’n September 2011 to’n eersten mol de Sennen heute plus utstrahlt worrn, de jümmer Middewekens na de Hööftutgaav sennt warrt. Dor künnt den Tokiekers över Skype oder in’n Chat Kritik loswarrn un Fragen to de Narichtenutwahl un de Struktur vun de Utgaav stellen. De Redakteur, de vörher modereert hett, un ok annere Redakteuren vun de Sennen antert denn direkt op de Fragen.

Siet Januar 2012 sennt dat ZDF alldags nu ok wiel de ARD-Weken vörmiddags egene heute-Utgaven üm Klock 9 un Klock 12. Dormit will dat ZDF sien egen Nachrichten beter profileeren.^[2] Üm de Kosten siet to hollen is de Utgaav Klock 10 streken worrn un annere Utgaven weern kört. Ok de Nachtutgaven sünd streken worrn. In de Hööftutgaav is de Sportblock dorgegen nu en fasten Bestanddeel.^[3] Bi dat Ümstruktureeren ist ok dat Intro vun de Hööftutgaav noch mol licht ännert worrn.

Anners as bi de Tagesschau hett dat ZDF vun Anfang an mit en Journalist in’t Studio arbeit, also mit en „Redakteur im Studio“. In’n Gegensatz to en Narichtenspreker, de blots Meldungen, de vun de Redakschoon schreven weern, vörlest un jem in Spraak ümsett, schrifft de Redakteur in’t Studio sien Texten sülvst un bestimmt ok över de Reeg mit, in de de Informatschonen bröcht warrt. Dat Anliggen vun’t ZDF weer, en kumpetenten Redakteur de Narichten vördrägen to laten, de dör sien Fackweten ok swore Tosamenhäng goot verkloren un transporteeren künn.

Sportnarichten warrt afhangig vun jemehr Wichtigkeit un Tall vun en Redakteur vun de Sportredakschoon spraken. Bi wichtige Begeevnissen ut de Politik oder Weertschop as ok bi swore Katastrophen seggt faken ok de Baasredakteur wat dorto, oder Facklüüd warrt dorto befraagt. In de Hööftutgaven un eenige annere längere Utgaven weer normalerwies en Redakteur in’t Studio för de Moderatschoon tostännig. In de lütteren Utgaven dorgegen, weern Sprekers as Gerhard Klarner oder Heinz Wrobel in’t, de de Narichten vörlest hebbt.

Mitt vun de 1990er Johren is de Arbeit vun de reine Sprekers aver jümmer mehr inschränkt worrn, vunwegen dat dat ZDF ok in de annern Utgaven nu mehr op Fackkumpetenz as Journalist setten de, an Steed vun de Spraakutbilln. De letzte reine Narichtenspreker Elmar Bartel hett 2003 dat letzte mol Narichten lest. Siet de Tiet is he blots noch ut dat OFF to höörn.

Ok bi’t Weder sett dat ZDF op Fackweten. Vun Anfang an schüll de Wederbericht vun en Meteoroloog vun’n Düütschen Wederdeenst verkloort warrn, so dat sik heute ok in dissen Punkt vun de ARD ünnerscheden de. De Meteoroloog steiht dorbi in’t Narichtenstudio in wiest an en Wederkoort – toeerst noch op mit Kried op en Tafel, later denn mit Hülp vun de Bluescreen-Technik – woans sik dat Weder entwickelt.

De Meteoroloog kummt in’n Tosamenhang mit de Hööftutgaav to’n Insatz, siet Anfang vun de 1990er Johren na de Narichten un na en korte Warfünnerbreken. In de körtere Utgaav to’n Sünndag warrt de Wederbericht aver blots vun den Studioredakteur vörlest. Siet eenige Johren sünd de Meteorologen aver ok in annere Utgaven to sehn, neemlich in’t ZDF-Morgenmagazin, in’t ZDF-Mittagsmagazin un na dat heute-Journal

De Narichtenwelt weer noch bannig vun de Mannslüüd bestimmt, as bi heute an’n 12. Mai 1971 to’n eersten mol in Düütschland en Fro de Narichten lest hett. Dat weer de dormols 32-johrige Journalistin Wibke Bruhns, de in de laten Utgaav Veerdel na teihn de Narichten spreken de. Dormit güng dat ZDF gegen dat Vöroordeel an, dat Narichten blots vun Mannslüüd kumpetent un eernst transporteert warrn künnen. Bruhns hett later ok in de Hööftutgaav snackt, hett aver 1972 ehr Loopbahn bi’t ZDF afbroken un is na’n WDR wesselt. 1978 weer Ulrike von Möllendorff denn as eerste Fro in de Hööftutgaav as Redakteursche in’t Studio to sehn. Se weer de eerste Studioredakteursche un hett bit 1990 in de Hööftutgaav mitarbeit.

Hööftartikel: heute plus

Dat interaktive Narichtenanbott heute plus gifft dat siet November 2011 un warrt jeden Middeweken in’n Ansluss an de Hööftutgaav Klock 7 op den Kanal ZDFinfo utstrahlt.^[4] In disse Sennen künnt Tokiekers över Chat oder Skype anropen un Fragen an de Redakschoon oder an den Spreker richten, de denn direkt dorop antern deit.

De Narichten vun heute warrt siet den 25. Juni 2007 in’t Breedbildformat 16:9 utstrahlt.

Siet Juli 2009 warrt de Sennen in en modern Narichtenhuus blangen dat Sennerzentrum vun’t ZDF produzeert. Tostännig is en Redakschoon vun ruchweg hunnert Lüüd, de in mehrere Schichten den helen Dag över in’n Insatz is. Dat hüütige Studio hett en Grött vun meist 700 m².^[5] De Aflooop un dat Planen vun de Sennen as ok de Moderatschoon un de Kortnarichten warrt in de Zentrale utklamüstert. De Filmen, de in de Sennen inspeelt warrt vun ZDF-Korrespondenten un Reportern ut dat In- un Utland bistüert.

Maandag-Freedag

Wenn in de Week dat gemeensome Vörmiddagsprogramm vun ARD un ZDF vundat ZDF produzeert warrt, kamt de eersten beiden Utgaven morgens half söss un half negen in’n Rahmen vun’t ZDF-Morgenmagazin). Warrt dat Programm vun de ARD maakt, sennt dat ZDF morgens Klock 9 de eersten heute-Narichten. De tweet Sennen kummt denn Klock 12 middags. Klock 1 warrt entweder dat ARD-Mittagsmagazin vun’n BR mit en korten Narichtenöverblick vun de Tagesschau sennt, oder dat ZDF strahlt dat ZDF-Mittagsmagazin ut mit en Överblick vun de heute-Redakschoon.

Klock 2 namiddags warrt heute – in Deutschland mit en Läng vun 15 Minuuten sennt. Dor binnen warrt sünners politische, sellschoppliche un kulturelle Begeevnissen in Düütschland ansnackt. De nächste Utgaav kummt Klock 3. Klock 4 warrt heute – in Europa utstrahlt, de sik mit Themen ut Europa befaat. En wietere Utgaav warrt Klock 5 utstrahlt.

De Hööftutgaav vun heute warrt Klock 7 avends sennt. Blangen aktuelle, ümfaten Narichten gifft dat hier tomeist ok en Sportblock un an’t Enn den Wederbericht mit en ZDF-Meteoroloog. Normalerwies kummt denn Veerdel vör teihn dat heute-Journal mit en Läng vun dörtig Minuuten (an’t Wekenenn blots 15 Minuuten).

De letzte lange Sennen is heute nacht, de twüschen Veerdel vör twölf un fief vör een sennt warrt. Ok disse Sennen geiht noch mol op de Achtergrünnen in. In’t Nachtprogramm geev dat bit Enn 2011 Kortnarichten twüschen half 2 un Klock 4.

Sünnavend

An’n Sünnavend warrt de eersten Narichten morgens Klock 11 sennt. Wietere Utgaven kamt Klock 1 un Klock 5, dorna de Hööftutgaav Klock 7 avends, dat heute-Journal (tomeist Veerdel för 11 mit blots 15 Minuuten Läng) un en letzte Utgaav üm Veerdel na 12 nachts na das aktuelle sportstudio.

SünndagAn’n Sünndag kummt de eerste Kortutgaav al Klock 9 morgens. Wietere korte Utgaven warrt Klock 1 middags un twintig na 3 utstrahlt. Klock 5 kummt en 10-Minuuten-Sennen, jüst so lang as de Hööftutgaav an’n Sünndag. Ok dat heute-Journal is sünndags blots 15 Minuuten lang un kummt Veerdel vör 10. Gegen Middernacht warrt de letzte Utgaav sennt.

heute-Narichten op annere SennersDe Hööftutgaav Klock 7 avends warrt tosätzlich op 3sat un ZDFinfo utstrahlt. Op 3sat gifft dat ok en utföhrlichen Wederbericht för Düütschland un för de Swiez un Öösterriek. Dat heute-Journal warrt tosätzlich op den Kanal Phoenix överdragen. Sünners is dorbi, dat hier in en lütt Finster ok Gebardenspraak wiest warrt.

Anmarken

• Af un to warrt de Hööftutgaav wegen Liveöverdrägen vun Sportveranstalten oder annere Begeevnissen verschaven oder verkört. Op 3sat un ZDFInfo warrt denn Klock 7 en Sennen in vulle Läng vun annere Redakteuren modereert.

• Siet den 26. Mai 2009 gifft dat in’t ZDF ok en Satireshow mit den Naam heute-show. Hier warrt utsöchte Narichten op lustige Oort un Wies verarbeit.

• Offiziell fangt heute – in europa Klock 4 an. In Wohrheit geiht de Utgaav meist al 15:58 los.

Vun’n 2. Januar 1981 an gifft dat dat gemeensome Vörmiddagsprogramm vun ARD un ZDF, dta Maandag bit Freedag vun Klock teihn bit Veerdel na een geiht. In’n Wessel mit de ARD geev dat Klock 1 en tosätzliche Utgaav, de ok vun en Redakteur in’t Studio modereert weer. De Utgaav weer föffteihn Minuuten lang un weer bit 1989 utstrahlt. Dorna weer se vun’t ZDF-Mittagsmagazin aflöst.

Ut dat Narichtenformat „Aus den Ländern“, dat vörher in’n Rahmen vun de Drehscheibe un af 1982 in de tele-illustrierten lopen is, is an’n 5. April 1983 heute aus den Ländern worrn. In disse Utgaav, de alldags wiest weer, leeg de Swoorpunkt vör allen op de Politik in de Bundslänner. Dorto kemen weertschopplich un sellschoppliche Themen. De 10-Minuuten-Utgaav keem bit 1991 jümmer direkt na de Klock-5-Utgaav, later denn in’t länderjournal oder ZDF-abendmagazin an’n Vöravend. An’n 15. Juni 1997 is de Sennen instellt worrn.

Vun’n 12. April 1999 bit to’n 13. August 2010 weer namiddags Klock 3 heute – Sport utstrahlt. Blangen en lütten Narichtenöverblick leeg de Swoorpunkt op Sportbegeevnissen. Vör 1999 is de Sportblock in de Kock-4-Utgaav lest worrn. Siet den 16. August 2010 is de Senntiet vun de Klock-3-Utgaav blots noch 5 Minuuten lang. De Sportblock is siether in de Middagssennen drehscheibe Deutschland verleggt worrn.

Vun Enn 1998 bit to’n 30. Dezember 2011 weer namiddags Klock 5 'heute - Wetter sennt. Dat sünnere doran weer en utföhrlichen Wederbericht mit en Meteoroloog ut de Wederedakschoon. Dorbi weern ok mol Lüüd to sehn, de in de Hööftutgaav nich dat Weder modereert heebt. Bi’t Ümstellen to dat Johr 2012 is de Sennen op 5 Minuuten verkört worrn. Dorbi is de Wederbericht streken worrn.

De Piepstöön in de Kennmelodie Indikativ vun de Sennen bedüüt siet 1985 dat Woort „heute“ (···· · ··- - ·) in’n Morsekood. Bi’t Neeinrichten vun’t Studio 1998 weer ok en nee Intro maakt, bi dat de Piepstöön in de Musik inarbeit arrn müssen. Siet 1998 is de Bedüden dorüm nich mehr nipp un nau „heute“.

Normalerwies warrt de Vertreden vun de Hööftutgaav op 3sat un ZDFinfo vun’n Redakteur vun de Klock 3/4/5-Utgaav modereert.

Verkloren

Bit to’n Enn vun 2011 hett alldaags en Redakteur de heute-Utgaav vun Klock 12 modereert. Dat weer vun 2003 an normalerwies Anja Charlet. En annern Redakteur hett de Utgaven üm Klock 3, Klock 4 un Klock 5 vörstellt. Siet 2012 warrt de Utgaven twüschen Klock 12 un Klock 5 blots noch vun een Redakteur modereert.

Disse Utgaav geev dat twüschen 2. Januar 1981–30. September 1989

heute aus den Ländern geev dat vun’n 5. April 1983 bit to’n 15. Juni 1997

• Klaus Wehmaier: Die Geschichte des ZDF: Teil I: Entstehung und Entwicklung 1961 – 1966, ok: Univ. Münster (Westfalen), Philos. Fak., Diss. 1979, Mainz: v. Hase & Koehler 1979, XII, 327 S.: graph. Dorst.
• Nicole Prüsse: Die Geschichte des ZDF (1967-1977): Teil II: Konsolidierung, Durchsetzung und Modernisierung, LIT, 1997, 472 S., ISBN 978-3-8258-3118-9
• Florian Kain: Die Geschichte des ZDF 1977 bis 1982: Geschichte des ZDF Teil III, Nomos, 2007, 499 S., ISBN 978-3-8329-2523-9
• Michael Reufsteck, Stefan Niggemeier: Das Fernsehlexikon. Goldmann, München 2005, ISBN 978-3-442-30124-9
• ZDF: ZDF Johrbook 1962-2008: Jahrbuch des Zweiten Deutschen Fernsehens, Gemeinnützige Anstalt des öffentlichen Rechts, ZDF Mainz 1962-2008

• Offizielle Websteed vun de heute-Narichten
• Heute (Feernsehn) in de Internet Movie Database (engelsch)