Pembunuhan Shinzo Abe

Shinzo Abe, serta bapanya, Shintaro Abe, dan datuknya, Kishi Nobusuke, mempunyai hubungan yang lama dengan Gereja Penyatuan, gerakan agama baru yang menimbulkan kontroversi yang diasaskan oleh Sun Myung Moon dan berpusat di Korea Selatan. Pada tahun 2006, semasa penggal pertamanya sebagai perdana menteri, Abe dan beberapa menteri kabinet menghantar kabel ucapan tahniah kepada Persekutuan Keamanan Universal (UPF), sebuah organisasi bukan kerajaan yang berkaitan dengan gereja.^[7] Sepuluh bulan sebelum pembunuhan itu, pada bulan September 2021, Abe menyiarkan ucapan lima minit sebagai sebahagian daripada perhimpunan UPF yang merangkumi penampilan oleh bekas presiden Amerika Syarikat Donald Trump dan orang kenamaan asing yang lain.^[8]

Abe pada mulanya dijadualkan menyampaikan ucapan di Wilayah Nagano pada 8 Julai 2022, untuk menyokong Sanshirō Matsuyama [ja], calon Parti Demokratik Liberal (LDP) untuk wilayah itu dalam pilihan raya Dewan Kaunselor yang akan diadakan pada 10 Julai.^[9] Acara kempen itu dibatalkan secara tiba-tiba pada 7 Julai,^[9] berikutan tuduhan salah laku dan rasuah yang berkaitan dengan Matsuyama,^[10][11] dan digantikan dengan acara serupa di Wilayah Nara di mana Abe akan menyampaikan ucapan untuk menyokong Kei Satō, seorang ahli Dewan Kaunselor dari LDP yang bertanding untuk pemilihan semula di wilayah itu.^[12] LDP Bahagian Wilayah Nara menyatakan bahawa jadual ini tidak diketahui umum kepada orang ramai,^[13] tetapi NHK melaporkan bahawa acara ini telah diiklankan secara meluas di Twitter dan oleh trak bunyi.^[14]

Pada 8 Julai 2022, sekitar jam 11:10 pagi waktu Jepun (JST), Satō mula berucap di persimpangan jalan berhampiran susur keluar utara Stesen Yamato-Saidaiji di Nara. Abe tiba sembilan minit kemudian dan memulakan ucapannya sekitar jam 11:29 pagi JST.^[14][13]

Semasa Abe menyampaikan ucapannya di luar Stesen Yamato-Saidaiji, pelaku yang didakwa dapat mendekati beliau dalam jarak beberapa meter, walaupun terdapat petugas keselamatan.^[15] Sekitar jam 11:30 pagi, ketika Abe berkata, "Beliau (calon) bukannya memikirkan mengapa beliau tidak dapat melakukannya...",^[16] Abe ditembak dua kali dari belakang dengan pistol buatan sendiri^[a][1][20] yang menyerupai senapang patah bergergaji, dua laras,^[17][20] dan beliau rebah. Peluru pelet telah menembusi jantung Abe.^[21][22] Petugas keselamatan Abe menahan suspek, di mana suspek tidak menentang mahupun membuat sebarang percubaan untuk melarikan diri.^[23][24]

Abe pada mulanya sedar dan mampu berkomunikasi selepas ditembak. Tidak lama selepas itu, beliau dipindahkan ke sebuah hospital tempatan menggunakan sebuah helikopter kecemasan. Beliau mengalami luka di sebelah kanan lehernya dan pendarahan dalaman di bawah dada kirinya. Beliau dilaporkan tidak mempunyai tanda-tanda vital ketika beliau tiba di Hospital Universiti Perubatan Nara di Kashihara, mungkin disebabkan oleh henti jantung sebelum ketibaannya.^[25][2][26] Pada pukul 2:45 petang, sidang media diadakan oleh Perdana Menteri Fumio Kishida, yang menyatakan bahawa Abe berada dalam keadaan kritikal dan bahawa "doktor melakukan segala yang mereka boleh."^[27]

Walau bagaimanapun, Abe disahkan meninggal dunia di hospital pada pukul 5:03 petang, sekitar lima setengah jam selepas beliau ditembak.^[28][29][30] Beliau berusia 67 tahun. Hidetada Fukushima, seorang doktor di hospital tersebut, mengatakan punca kematian Abe adalah kehilangan darah, meskipun empat jam menjalani transfusi darah di mana beliau menerima lebih 100 unit darah.^[31][32]

Abe ialah bekas perdana menteri Jepun pertama yang dibunuh sejak Saitō Makoto dan Takahashi Korekiyo, yang terbunuh semasa Insiden 26 Februari pada tahun 1936;^[33] penggubal undang-undang Jepun pertama yang dibunuh sejak Kōki Ishii dibunuh oleh ahli kumpulan sayap kanan pada tahun 2002; dan ahli politik Jepun pertama yang dibunuh semasa kempen pilihan raya sejak Iccho Itoh, Datuk Bandar Nagasaki ketika itu, yang ditembak mati semasa pilihan raya Datuk Bandar pada April 2007.^[34][35]

Pusat pengurusan krisis ditubuhkan di pejabat perdana menteri.^[36] Kishida, yang sedang berkempen di Sagae, Wilayah Yamagata, membatalkan baki jadualnya dan kembali ke pejabat perdana menteri di Tokyo pada pukul 2:29 petang.^[37][26] Menurut Ketua Setiausaha Kabinet Hirokazu Matsuno, semua anggota kabinet Kishida yang lain dipanggil semula ke Tokyo kecuali menteri luar, Yoshimasa Hayashi, yang sedang berada di Indonesia untuk sidang kemuncak G20 Bali 2022.^[38] Kishida kemudiannya mengarahkan agar keselamatan untuk ahli politik berpangkat tinggi di Jepun dipertingkatkan lagi.^[39] Pegawai-pegawai Polis Keselamatan (SP) telah dikerahkan untuk melindungi balu Abe, Akie Abe, selepas beliau tiba di Kyoto.^[40]

Kebanyakan pemimpin politik membatalkan semua baki acara kempen pada 8 Julai. Kempen disambung semula sehari selepas itu, pada 9 Julai, dengan pemimpin parti utama berikrar untuk tidak membenarkan keganasan mengganggu proses demokrasi.^[41][42] LDP kemudiannya memenangi majoriti besar pada pilihan raya Dewan Kaunselor yang diadakan pada 10 Julai.

NHK General TV dan empat daripada lima rangkaian televisyen komersial utama Jepun membatalkan atau menangguhkan semua rancangan yang telah dijadualkan untuk menyiarkan liputan berita langsung mengenai penembakan Abe sepanjang hari.^{[43][44][45][46]} Antara rancangan yang terjejas ialah siri anime kedua, Teppen—!!!, yang mempunyai episod kedua, yang dijadualkan disiarkan pada 9 Julai, dibatalkan sepenuhnya kerana plot episod itu berkisar tentang percubaan pembunuhan.^[47][48]

Pada kira-kira pukul 9:00 malam pada hari pembunuhan Abe, bekas Perdana Menteri Yoshihide Suga melawat hospital untuk menziarahi jenazah Abe.^[49] Tidak lama selepas itu, Ketua Setiausaha Kabinet Hirokazu Matsuno turut tiba di hospital.^[50]

Mayat Abe menjalani bedah siasat kehakiman dan bertolak dari hospital bersama balunya, Akie Abe, pada 9 Julai pukul 5:55 pagi.^[51] Lima kenderaan yang membawa pelbagai kenalan profesional lama Abe, termasuk bekas Menteri Pertahanan Tomomi Inada, mengambil bahagian dalam konvoi kenderaan yang membawa jenazah bekas Perdana Menteri itu kembali ke rumahnya di Tokyo. Pada pukul 1:35 petang, pihak yang mengiringi tiba di rumah Abe di Tokyo bersama Perdana Menteri. Pada ketibaan mereka, Sanae Takaichi, pengerusi Majlis Penyelidikan Dasar LDP; Tatsuo Fukuda, pengerusi Majlis Umum LDP;^[52] dan Hisashi Hieda, pengerusi Fujisankei Communications Group dan rakan Abe, menyambut mereka. Selepas itu, Kishida mengucapkan takziah, dan bekas Perdana Menteri Yoshirō Mori dan Junichiro Koizumi, Hiroyuki Hosoda (Speaker Dewan Perwakilan), Akiko Santō (Presiden Dewan Kaunselor), Toshihiro Nikai (bekas Setiausaha Agung LDP), Kōichi Hagiuda (pembantu rapat Abe dan Menteri Ekonomi, Perdagangan dan Industri), Tetsuo Saito (ahli politik Komeito dan Menteri Tanah, Infrastruktur, Pengangkutan, dan Pelancongan), dan Yuriko Koike (Gabenor Tokyo) juga berkunjung ke rumah Abe untuk mengucapkan takziah.^[53]

Tetsuya Yamagami (Jepun: 山上徹也code: ja is deprecated ), seorang lelaki berusia 41 tahun yang tinggal di Bandar Nara, telah ditahan oleh Polis Wilayah Nara di tempat kejadian kerana disyaki cubaan membunuh; pertuduhan itu kemudiannya menjadi pembunuhan selepas Abe meninggal dunia. Yamagami telah dipindahkan ke Balai Polis Nara Nishi selepas ditahan.^[54] Beliau digambarkan sebagai seorang yang tenang dan tidak membuat sebarang percubaan untuk melarikan diri.^[55][56][57] Yamagami tidak mempunyai rekod jenayah sebelum ini.^[58] Setakat 12 Julai 2022, pertuduhan rasmi belum dikemukakan terhadap Yamagami, yang ditahan di pejabat pendakwa raya semasa siasatan.^{[dated info][59]}

Yamagami dilahirkan di Wilayah Mie.^[60] Disifatkan sebagai seorang yang pendiam dan seorang yang menyembunyikan perasaan ketika masih di sekolah menengah,^[61][62][63] beliau menulis dalam buku tahunan tamat pengajiannya bahawa beliau "tidak mempunyai petunjuk" tentang apa yang beliau mahu lakukan pada masa hadapan.^[64] Yamagami menyertai Pasukan Pertahanan Diri Maritim Jepun (JMSDF) pada Ogos 2002; beliau telah ditempatkan di Pangkalan Tentera Laut Kure dan ditugaskan ke kapal pembinasa JS Matsuyuki.^[65][64][66] Beliau telah diberhentikan daripada JMSDF pada Ogos 2005 sebagai kuartermaster^[65] dengan pangkat laskar kanan.^[61]

Pada Oktober 2020, Yamagami mula bekerja sebagai pengendali forklif di Wilayah Kyoto untuk pengilang yang beroperasi di wilayah Kansai.^[67] Di sana, beliau juga digambarkan sebagai seorang yang pendiam. Beliau berhenti pada Mei 2022 selepas mendakwa beliau "berasa tidak sihat".^[68][64][69] Beliau ialah seorang penganggur pada saat beliau ditahan.^[68][70]

Yamagami memberitahu penyiasat bahawa motifnya adalah peribadi dan bukannya politik.^{[71][72][73][74]} Ibunya telah diisytiharkan muflis pada tahun 2002 selepas memberi derma yang besar kepada Gereja Penyatuan,^[70][75] di mana beliau menjadi ahli gereja itu,^[76][77][78] yang menyebabkan Yamagami menyimpan dendam terhadap kumpulan itu.^[79][80] Yamagami meneliti kaitan gereja itu dengan Abe beberapa sebelum serangan itu, percaya bekas perdana menteri itu menyebarkan pengaruh gereja itu di Jepun.^[81]

Naratif Yamagami tentang ibunya menjadi ahli Gereja Penyatuan telah disahkan oleh Tomihiro Tanaka, pengerusi gereja cawangan Tokyo, semasa sidang akhbar pada 11 Julai.^[75][82] Tanaka enggan mendedahkan jumlah keseluruhan derma yang disumbangkan oleh ibu Yamagami sejak kemasukannya pada tahun 1998.^[75][83] Tanaka juga meremehkan dakwaan hubungan rapat antara organisasi itu dan Abe, dengan menyatakan bahawa bekas perdana menteri itu, bukannya ahli berdaftar atau penasihat gereja itu, tetapi beliau hanya menyampaikan ucapan untuk "entiti mesra" mereka.^[84][85]

Yamagami menyatakan bahawa rancangan awalnya adalah untuk membunuh seorang pegawai tinggi Gereja Penyatuan, tetapi beliau kemudian memutuskan untuk menyasarkan Abe.^[86][87][88] Beliau terus mengintai Abe di pelbagai lokasi semasa beliau merancang serangannya dalam tempoh beberapa bulan. Sehari sebelum pembunuhan itu, Yamagami menghadiri perhimpunan LDP di Wilayah Okayama dengan niat untuk membunuh Abe di sana; beliau terpaksa berundur kerana protokol kemasukan.^[89] Selepas jadual Abe ditukar untuk membolehkannya melawat Bandar Nara pada 8 Julai, Yamagami menjejaki pergerakannya melalui laman web Abe.^[90][91][92]

Kediaman Yamagami adalah lima minit berjalan kaki dari Stesen Shin-Ōmiya, hentian ke barat seterusnya di laluan Nara ialah Stesen Yamato-Saidaiji di mana pembunuhan dilakukan.

Yamagami memberitahu polis bahawa beliau telah menguji pistol buatannya di sebuah kemudahan yang dikaitkan dengan Gereja Penyatuan sehari sebelum pembunuhan.^[93][94][95]

Yamagami didakwa membina senjata yang digunakan dalam pembunuhan itu.^[96][97] Polis menemui senjata api buatan sendiri yang serupa dengan senjata itu, serta kemungkinan bahan letupan, semasa menggeledah rumahnya berikutan penahanannya.^[98][72][99] Senjata-senjata itu kemudiannya dirampas sebagai bahan bukti dan diambil oleh pegawai pemusnah bom selepas penduduk berhampiran dipindahkan.^{[100][101][102]} Yamagami menyatakan bahawa beliau menguji senjata api buatannya dengan menembaknya pada beberapa papan kayu dengan dulang bersalut aluminium untuk menyimpan serbuk mesiu kering, yang kemudiannya ditemui dari kenderaannya.^[103][104] Laman web tentang pembuatan bom dan pembuatan senjata ditemui dalam sejarah penyemakan imbas (browsing history) Yamagami.^[105] Beliau memberitahu penyiasat bahawa beliau pada mulanya berniat untuk melakukan pembunuhan itu menggunakan bahan letupan.^[89]

Beberapa saluran media salah mengenal pasti pembangun permainan video, Hideo Kojima, sebagai pembunuh Abe.^{[106][107][108][109][110]} Salah lapor itu didakwa berpunca daripada jenaka di papan mesej dalam talian 4chan dan Twitter yang dianggap sebagai fakta dan kemudiannya diterbitkan oleh ahli politik sayap kanan Perancis Damien Rieu [fr],^[111][112] saluran berita Greek ANT1, dan laman web Iran Mashregh News.^[106][113] ANT1 juga melaporkan bahawa suspek "bersemangat tentang Che Guevara".^[114] ANT1 memuat naik siaran itu ke akaun YouTubenya, tetapi kemudian mengalih keluarnya. Rieu menurunkan ciapan asal dan memohon maaf.^{[115][116][111]} Syarikat Kojima, Kojima Productions, mengecam laporan palsu itu dan mempertimbangkan agar tindakan undang-undang dikenakan terhadap mereka yang mengekalkan khabar angin itu.^{[117][106][110]}

Tiga puluh minit selepas tembakan itu, terdapat panggilan mengancam yang memberi amaran serangan ke pejabat Matsuyama, yang Abe pada mulanya dijadualkan untuk menyampaikan ucapan.^[118]

Beberapa jam selepas penembakan, ancaman pembunuhan dalam talian dibuat di Singapura dan Republik China (Taiwan) terhadap pemimpin masing-masing, Perdana Menteri Singapura Lee Hsien Loong dan Presiden Republik China Tsai Ing-wen. Di Singapura, seorang lelaki berusia 45 tahun ditahan di rumahnya oleh Bahagian Polis Pusat selepas laporan dibuat mengenai komennya terhadap Lee di laman Facebook CNA yang telah menyiarkan mengenai penembakan Abe.^[119] Di Taiwan, ancaman itu datang dari seorang lelaki berusia 22 tahun di Tainan. Beliau ditangkap di rumahnya di Daerah Yongkang, dibawa ke balai polis tempatan, dan kemudian dipindahkan ke Pejabat Pendakwa Daerah Tainan.^[120]

Penyandang perdana menteri Jepun Fumio Kishida menganggap pembunuhan itu sebagai "perbuatan yang tidak boleh dimaafkan" dan "perbuatan biadab seorang pengecut".^[121][122] Menyedari bahawa Abe ditembak ketika sedang menyampaikan ucapan kempen untuk anggota Dewan Kaunselor Kei Satō, Kishida juga mengecam pembunuhan itu sebagai serangan terhadap demokrasi Jepun dan berikrar untuk mempertahankan "pilihan raya bebas dan adil dengan segala cara".^[123]

Sebelum kematian Abe diumumkan, Gabenor Tokyo, Yuriko Koike, menyatakan bahawa "walau apa pun alasannya, perbuatan keji itu sama sekali tidak boleh dimaafkan. Ia adalah penghinaan terhadap demokrasi."^[124] Dalam catatan di Twitter, Kazuo Shii, pengerusi Parti Komunis Jepun, menyebut pembunuhan itu "biadab" dan menyebutnya sebagai serangan terhadap kebebasan bersuara dan tindakan keganasan.^[125]

Sebagai tindak balas kepada penembakan dan kematian Abe seterusnya, wakil-wakil dari pelbagai negara, termasuk pemimpin-pemimpin dunia, mengucapkan takziah.^[126][127]

• Anthony Albanese, Perdana Menteri Australia, mengatakan bahawa Jepun telah muncul sebagai "salah satu rakan kongsi Australia yang paling berfikiran sama di Asia" di bawah kepimpinan Abe. Albanese juga menyebut sumbangan dasar luar Abe, sambil menambah bahawa "QUAD dan Perjanjian Komprehensif dan Progresif untuk Perkongsian Trans-Pasifik (CPTPP) dalam banyak cara adalah hasil kepimpinan diplomatiknya." Albanese mengatakan bahawa warisan Abe adalah "salah satu kesan global dan yang mendalam dan positif untuk Australia."^[128] Mercu tanda di Melbourne, Adelaide, Sydney, dan Perth dinyalakan dengan warna merah dan putih, dan bendera dikibarkan secara separuh tiang pada hari pengebumian.^[129]
• Jacinda Ardern, Perdana Menteri New Zealand, mengiktiraf Abe sebagai "negarawan, seseorang yang membantu melalui rundingan yang kompleks seperti CPTPP."^[130][131]
• Ismail Sabri Yaakob, Perdana Menteri Malaysia, mengucapkan takziah kepada rakyat Jepun dan simpati pada keluarga Abe, mengiktiraf Abe sebagai "negarawan ulung Jepun, dan telah memainkan peranan yang penting dalam hubungan erat antara Malaysia dan Jepun dan pendukung utama Dasar Pandang ke Timur,"^[132] Ismail Sabri juga menandatangni buku takziah pada 13 Julai 2022 sebagai tanda penghormatan.^[133]
• Joe Biden, Presiden Amerika Syarikat, mengarahkan semua bendera Amerika Syarikat dikibarkan secara separuh tiang sehingga 10 Julai 2022.^[134][135] Selain itu, David Ige, Gabenor Hawaii, yang berketurunan Okinawa, mengarahkan bendera dikibarkan secara separuh tiang untuk menghormati Abe bermula dari matahari terbit hingga matahari terbenam selama satu hari lebih lama daripada pengisytiharan Biden.^[136]
• Xi Jinping, Presiden Republik Rakyat China, menyatakan "sumbangan positif" Abe untuk meningkatkan hubungan China-Jepun.
• Jair Bolsonaro, Presiden Brazil, telah mengisytiharkan tempoh tiga hari berkabung di negara itu. Brazil adalah rumah kepada penduduk terbesar keturunan Jepun di dunia di luar Jepun.
• Narendra Modi, Perdana Menteri India, telah mengumumkan tempoh satu hari berkabung di negara itu pada 9 Julai. Bendera India turut dikibarkan secara separuh tiang.
• Di Bangladesh, tempoh berkabung negara diisytiharkan pada 9 Julai. Bendera Bangladesh turut dikibarkan secara separuh tiang.
• Pegawai-pegawai utama Rusia, termasuk Presiden Vladimir Putin, mengutuk pembunuhan Abe dan mengucapkan takziah kepada keluarganya.
• Presiden Taiwan Tsai Ing-wen mengumumkan bahawa Taiwan akan menyambut hari berkabung kebangsaan pada 11 Julai. Selaras dengan itu, bendera Taiwan akan diterbangkan pada separuh tiang. Taipei 101 juga diterangi dalam pelbagai mesej yang meratapi kematian Abe.