Merah (filem)

Merah bersama dua rakannya, Hassan dan Salleh masing-masing terperangkap dalam permainan dunia. Asalnya ketiga-tiga watak ini berkiblatkan pada kebenaran dan kesucian, tetapi atas cabaran suratan nasib, mereka berubah. Mereka bertiga melakukan satu rompakan nekad untuk membantu nenek Salleh yang terlantar di hospital (memerlukan wang yang banyak untuk mendapatkan rawatan pakar - kebetulan miskin). Bertembung dengan sekatan jalan polis, Merah berkorban, mencadangkan kepada Hassan dan Salleh untuk melarikan diri, sementara dia memancing polis mengejarnya. Merah tertangkap, dipenjarakan lima tahun. Keluar - dipilih untuk menjalani program kaunseling - di sini bertemu dengan Kasih kaunselar sukarelawan. Kasih - anak sulung sepasang suami isteri yang kaya raya mahu mengenal erti hidup yang sebenarnya, lantas melakukan kerja ini - tinggal sendiri, jauh dari ibu bapanya dan memiliki sebuah kilang batik (tapi merahsiakan segala latar belakangnya). Dengan kehadiran Kasih, Merah seperti mendapat kekuatan baru, bertekad untuk berjalan di jalan yang lurus dan mereka sering memendamkan rasa sayang.

• Awie sebagai Merah^[1][7]
• M. Nasir sebagai Hassan^[1][8]
• Ziana Zain sebagai Kasih^[1][9]
• Hani Mohsin sebagai Salleh^[1]
• Jalaluddin Hassan sebagai Bapa Kasih^[1]
• Orkid Abdullah sebagai Ibu Kasih^[1]
• Arash Mohamad sebagai Zaini^[1][10]
• Razzi Rahman sebagai Annuar^[1]
• Kamarool Haji Yusoff sebagai Jaafar
• Suhaina Yahya sebagai Kak Ros
• Jojet sebagai Mat Tajam^[1]
• Ishak Raja Etam sebagai Awang
• Md Noor Aminuddin sebagai Komeng
• Sani Sudin sebagai Yusuf
• Nor Azmi Hassan sebagai Syam
• Zakaria Yusof sebagai Ah Guan
• Hasnul Rahmat sebagai Doktor

Kumpulan hip hop, Nico membuat penampilan khas sebagai penyanyi undangan di Kelab Rok Tatu.

Merah ialah percubaan sulung penyanyi, M. Nasir sebagai pengarah dan merupakan filem pertama terbitan syarikat miliknya, Luncai Emas. Nasir turut berkhidmat sebagai penerbit, penulis skrip dan pengarah muzik.^[11][12] Menurut Nasir, Merah bukan lanjutan daripada muzik video lagu "Mentera Semerah Padi" nyanyiannya, tetapi ialah nama watak utama filem pertamanya.^[13] Untuk filem ini, beliau menggunakan sepenuhnya khidmat pelakon lelaki^[14] dan yakin bahawa karya sulung arahannya akan memberikan kelainan berbanding filem tempatan lain yang pernah diterbitkan.^[15]

Filem ini kembali menggandingkan Awie dan Ziana Zain, selepas gandingan mereka dalam filem Sembilu (1994) dan Sembilu II (1995) arahan Yusof Haslam berjaya menarik perhatian peminat.^[16][17] Untuk persediaan bagi watak Merah, Awie menurunkan berat badannya. Beliau mengakui sedia untuk berimej botak jika dikehendaki oleh pengarah.^[18] Kumpulan hip hop, Nico membuat penampilan khas.^[19] Barisan pelakon lain termasuk Hani Mohsin, Jalaluddin Hassan, Arash Mohamad, Orkid Abdullah, Razzi Rahman dan Zakaria Yusof.^[20] Skop Productions—syarikat penerbitan yang diasaskan oleh Yusof—mengendalikan urusan pengedaran.^[21][22][23]

Penggambaran dijalankan pada November 1995 hingga Januari 1996,^[24][25] manakala pasca-penerbitan dijalankan di Hong Kong pada Jun 1996.^[26][27] Merah telah menjalani proses penilaian dan mendapat kelulusan daripada Lembaga Penapis Filem (LPF) dengan sedikit potongan membabitkan dialog yang dianggap kurang sesuai.^[28][29]

Merah: Original Soundtrack
Runut bunyi oleh Pelbagai Artis
Dilancarkan pada	18 November 1996
Dirakamkan pada	1996
Tempat	Malaysia
Genre	Pop
Bahasa	Bahasa Melayu
Syarikat	Luncai Emas, BMG Music
Pengarah	M. Nasir
Penerbit	M. Nasir
sunting · sunting di Wikidata

Merah: Original Soundtrack ialah album runut bunyi filem Merah, yang dikeluarkan pada 18 November 1996 oleh Luncai Emas. Sebanyak 11 lagu dimuatkan dalam runut bunyi ini, dengan "Senja Nan Merah" nyanyian Awie dan Ziana Zain dikeluarkan sebagai single utama.^[30][31][32]

Diperoleh daripada catatan media album runut bunyi Merah.^[33]

• M. Nasir - penerbit
• Junainah Johari - penerbit eksekutif
• Marlin Parabakaran - jurutera rakaman, adunan
• Sunny Abd Razak - jurutera rakaman
• Wan Rastari - jurutera adunan
• Steve Smart - mastering
• Mohd Foad Hassan - pereka kulit album
• Studio Ronggeng - studio rakaman, adunan
• Studio 301, Sydney, Australia - studio mastering
• Digitpress - cetakan

Bagi mempromosikan filem ini, tayangan amal filem Merah diadakan di Auditorium Majlis Perbandaran Shah Alam (MPSA) pada 23 November 1996,^[34] diikuti oleh majlis tayangan perdana filem ini diadakan pada 28 November di Pusat Dagangan Dunia Putra (PWTC),^[35] manakala majlis tayangan amal Merah diadakan pada 30 November di Dewan Tunku Syed Putra, Universiti Sains Malaysia (USM) di Pulau Pinang dan dihadiri oleh barisan pelakon filem ini.^[36][37]

Merah dikeluarkan untuk tayangan tengah malam pada 14 Disember 1996 dan untuk tayangan umum di 31 pawagam seluruh Malaysia pada 19 Disember,^[38] dengan tayangan perdana rasminya di panggung Odeon.^[39][40][41]

Filem ini menjadi kejayaan komersial apabila berjaya memperoleh kutipan pecah panggung sederhana sebanyak RM1.5 juta dalam tempoh tayangan perdana selama sebulan.^[42]

Ulasan yang diterima terhadap filem ini rata-ratanya positif. Azian Adnan dari Berita Minggu memuji percubaan sulung M. Nasir sebagai pengarah dan menulis bahawa filem ini "penuh saspens".^[43] Marina Abdul Ghani dari The Malay Mail menyatakan kepujiannya terhadap filem ini sambil berkata "sememangnya hebat".^[44] Charon Mokhzani, menulis untuk New Straits Times juga memuji karya sulung M. Nasir dengan menulis "filem sulung yang bergaya" sambil berkata: "Merah ialah arahan sulung yang mengagumkan dan contoh lakonan filem Malaysia yang terbaik [...] Apa yang penting ialah Merah menunjukkan adanya jalan ke hadapan dalam sebuah filem Melayu secara artistik dan teknikal".^[45]

Pada malam Anugerah Skrin dan Bintang Popular 1996 yang diadakan pada 24 Ogos 1997, Merah telah memenangi Filem Terbaik sekaligus membawa pulang wang tunai sebanyak RM70,000 dan trofi.^[46][47][48] Pada 27 Ogos, filem ini terpilih sebagai salah satu daripada 10 filem yang disenarai pendek untuk penyertaan ke Anugerah Mutiara di Festival TV dan Filem Asia Timur Pertama (EAFTAB) yang berlangsung di Pulau Pinang.^[49][50]

Sebuah komik adaptasi filem ini telah diterbitkan setebal 80 muka surat dan dikeluarkan pada Hari Raya Aidilfitri 1997.^[42]

• Merah di Pangkalan Data Filem Internet (IMDb)