Gerhana
Gerhana (Jawi: ݢرهان, pinjaman Sanskrit: ग्रहण grahaṇa [1][2]:72) merupakan kejadian astronomi yang berlaku apabila satu objek astronomi bergerak ke dalam bayang objek astronomi yang lain.
Gerhana juga boleh dibahagikan kepada:
- gerhana penuh
- gerhana separa
- gerhana anulus
Gerhana penuh berlaku apabila sumber cahaya dilindungi sepenuhnya oleh sesuatu objek astronomi. Gerhana separa pula berlaku bila cuma sebahagian daripada objek tersebut dilindungi. Gerhana anulus pula merupakan sejenis gerhana penuh di mana satu lingkaran halus dapat diperhatikan di sekeliling objek tersebut.
Gerhana mungkin tidak berlaku setiap tahun, dan mungkin pula beberapa kali setahun. Namun gerhana penuh adalah jarang dan hanya dapat disaksikan pada suatu tempat di bumi.
Bayangan dihasilkan
.gif)
Bayangan yang terbentuk hasil pertindihan ini mempunyai tiga jenis peringkat yang utama:[3]
- Umbra - rangkuman kecil dicakupi jasad yang melitupi sumber cahaya sepenuhnya.
- Antumbra - melepasi rangkuman umbra, di mana objek berada di hadapan sumber cahaya namun tidak cukup menutup sepenuhnya.
- Penumbra, di mana objek berada sebahagian di kawasan bersumber cahaya.
Kelaziman di planet dan jasad angkasa lain
Kepercayaan
Fenomena gerhana sering mendatangkan kekaguman dalam kalangan masyarakat tamadun manusia sehinggakan ia sering dikaitkan dengan petanda sesuatu peristiwa penting yang bakal berlaku.[4]
Masyarakat Melayu dahulu percaya bahawa gerhana-gerhana matahari dan bulan berlaku kononnya kerana ditelan seekor naga besar (rahu) atau anjing; maka alat muzik dibunyikan berhingar-bingar untuk memaksa makhluk-makhluk ini memuntahkan jasad-jasad tersebut.[5]:11-12