बेटी डेव्हिस
रुथ एलिझाबेथ "बेटी" डेव्हिस (५ एप्रिल १९०९ - ६ ऑक्टोबर १९८९) ही चित्रपट, दूरदर्शन आणि नाटकातील अमेरिकन अभिनेत्री होती. ती हॉलीवूडच्या इतिहासातील सर्वात महान अभिनेत्रींपैकी एक म्हणून ओळखली जाते. ती व्यंग्यपूर्ण पात्रे साकारण्यासाठी प्रख्यात होती आणि समकालीन गुन्हेगारी मेलोड्रामापासून ऐतिहासिक आणि कालखंडातील चित्रपटांपर्यंत आणि अधूनमधून विनोदी चित्रपटांच्या श्रेणींमध्ये तिच्या अभिनयासाठी ओळखली जात होती. रोमँटिक नाटकांमधील तिच्या भूमिका हे तिचे सर्वात मोठे यश होते.[१] तिने दोनदा सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचा अकादमी पुरस्कार जिंकला व अभिनयासाठी दहा अकादमी पुरस्कार नामांकन मिळवणारी ती पहिली व्यक्ती होती. ती अमेरिकन फिल्म इन्स्टिट्यूटकडून जीवनगौरव पुरस्कार मिळवणारी पहिली महिला होती. १९९९ मध्ये, डेव्हिसला अमेरिकन फिल्म इन्स्टिट्यूटच्या क्लासिक हॉलीवूड सिनेमातील महान महिला स्टार्सच्या यादीत दुसरे स्थान देण्यात आले. (पहिली कॅथरीन हेपबर्न होती.)[२]
American actress (1908–1989) | |
माध्यमे अपभारण करा | |
![]() | |
स्थानिक भाषेतील नाव | Bette Davis |
---|---|
जन्म तारीख | एप्रिल ३०, इ.स. १९०८ लॉवेल Ruth Elizabeth Davis |
मृत्यू तारीख | ऑक्टोबर ६, इ.स. १९८९ Neuilly-sur-Seine (फ्रान्स) |
मृत्युची पद्धत |
|
मृत्युचे कारण | |
चिरविश्रांतीस्थान |
|
कार्य कालावधी (प्रारंभ) |
|
कार्य कालावधी (अंत) |
|
नागरिकत्व | |
शिक्षण घेतलेली संस्था |
|
व्यवसाय |
|
नियोक्ता | |
वडील |
|
आई |
|
अपत्य |
|
वैवाहिक जोडीदार |
|
कर्मस्थळ | |
पुरस्कार |
|
अधिकृत संकेतस्थळ | |
![]() | |
![]() |
ब्रॉडवे नाटकांमध्ये दिसल्यानंतर, डेव्हिस १९३० मध्ये हॉलीवूडमध्ये गेली, परंतु युनिव्हर्सल स्टुडिओसाठी तिचे सुरुवातीचे चित्रपट अयशस्वी ठरले. ती १९३२ मध्ये वॉर्नर ब्रदर्समध्ये सामील झाली आणि ऑफ ह्यूमन बॉन्डेज (१९३४) मध्ये एक अश्लील वेट्रेसची भूमिका करून तिला गंभीर यश मिळाले. विवादास्पदपणे, ती त्या वर्षी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीच्या अकादमी पुरस्कारासाठी तीन नामांकित व्यक्तींमध्ये नव्हती आणि तिने पुढच्या वर्षी डेंजरस (१९३५) मधील तिच्या अभिनयासाठी हा पुरस्कार जिंकला.[३][४] १९३६ मध्ये, चित्रपटाच्या कमकुवत मागण्यांमुळे, तिने तिच्या करारातून स्वतः ला मुक्त करण्याचा प्रयत्न केला आणि तिने एक प्रसिद्ध कायदेशीर खटला गमावला. पण तिच्या कारकिर्दीच्या सर्वात यशस्वी कालावधीची सुरुवात झाली. १९४० च्या उत्तरार्धापर्यंत, ती अमेरिकन चित्रपटसृष्टीतील सर्वात प्रसिद्ध आघाडीच्या महिलांपैकी एक होती. मार्क्ड वुमन (१९३७) मधील तिच्या भूमिकेबद्दल तिची प्रशंसा झाली आणि तिने जेझेबेल (१९३८) मधील १८५० च्या काळातील दक्षिणेकडील प्रबळ इच्छा असलेल्या नायिकेच्या भूमिकेसाठी दुसरा अकादमी पुरस्कार जिंकला. सलग वर्षांमध्ये तिला सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीचे नामांकन मिळाले; डार्क व्हिक्टरी (१९३९), द लेटर (१९४०), द लिटल फॉक्स (१९४१), आणि नाऊ, व्हॉयेजर (१९४२) या चित्रपटांसाठी.[५]
ऑल अबाउट इव्ह (१९५०) मधील एका लुप्त होत चाललेल्या ब्रॉडवे स्टारच्या भूमिकेला तिची सर्वोत्तम कामगिरी म्हणून अनेकदा उद्धृत केले गेले आहे. तिला या चित्रपटासाठी आणि द स्टार (१९५२) साठी सर्वोत्कृष्ट अभिनेत्रीची नामांकनं मिळाली होती. परंतु तिची कारकीर्द उर्वरित दशकात संघर्षाची होती. तिचे शेवटचे नामांकन व्हॉट एव्हर हॅपन्ड टू बेबी जेन? (१९६२) साठी होते. तिच्या कारकिर्दीच्या शेवटच्या टप्प्यात, डेव्हिसने डेथ ऑन द नाईल (१९७८) सारख्या चित्रपटांमध्ये व्यक्तिरेखा साकारल्या आणि तिचे लक्ष दूरदर्शनमधील भूमिकांकडे वळवले. तिने द डार्क सिक्रेट ऑफ हार्वेस्ट होम (१९७८) या लघु मालिकेचे नेतृत्व केले व स्ट्रेंजर्स: द स्टोरी ऑफ मदर अँड डॉटर (१९७९) साठी एमी अवॉर्ड जिंकला. व्हाइट मामा (१९८०) आणि लिटल ग्लोरिया...हॅपी ॲट लास्ट (१९८२) मधील तिच्या अभिनयासाठी तिला एमी नामांकन मिळाले. तिचा शेवटचा पूर्ण सिनेमॅटिक भाग द व्हेल ऑफ ऑगस्ट (१९८७) मध्ये होता.
डेव्हिस तिच्या जबरदस्त आणि तीव्र अभिनय शैलीसाठी ओळखली जात होती. तिने परफेक्शनिस्ट म्हणून नावलौकिक मिळवले. डेव्हिस या हॉलिवूड कँटिनच्या सह-संस्थापक होत्या आणि अकादमी ऑफ मोशन पिक्चर आर्ट्स अँड सायन्सेसच्या पहिल्या महिला अध्यक्षा होत्या. तिने चार वेळा लग्न केले, ती एकदा विधवा झाली आणि तीन वेळा घटस्फोटित झाली आणि तिने आपल्या मुलांना एकटीने वाढवले. तिची शेवटची वर्षे प्रदीर्घ प्रकृती अस्वास्थ्यामुळे विस्कळीत झाली होती, परंतु तिने स्तनाच्या कर्करोगाने मृत्यूच्या काही काळापूर्वी अभिनय सुरू ठेवला होता. १०० हून अधिक चित्रपट, टेलिव्हिजन आणि थिएटरमध्ये तिने भूमिका केल्या होत्या.
मृत्यू
१९८९ मध्ये अमेरिकन सिनेमा अवॉर्ड्स दरम्यान डेव्हिस कोसळली आणि नंतर तिला कळले की तिचा कर्करोग परत आला आहे. स्पेनला जाण्यासाठी ती पुरेशी बरी झाली, जिथे तिला सॅन सेबॅस्टियन आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवात सन्मानित करण्यात आले, परंतु ह्या प्रवासादरम्यान तिची प्रकृती झपाट्याने खालावली. ती अमेरिकेला परतण्याचा लांबचा प्रवास करण्यासाठी खूप कमकुवत होती व तिने फ्रान्सला प्रवास केला. तिचा ६ ऑक्टोबर १९८९ रोजी न्यूली-सुर-सीन येथील अमेरिकन हॉस्पिटलमध्ये मृत्यू झाला. डेव्हिस ८१ वर्षांचे होते. बरबँक स्टुडिओमध्ये केवळ निमंत्रणाद्वारे श्रद्धांजली आयोजित करण्यात आली होती.[६]
लॉस एंजेलिसमधील फॉरेस्ट लॉन-हॉलीवूड हिल्स स्मशानभूमीत तिची आई रुथी आणि बहीण बॉबी यांच्यासमवेत तिचे नाव मोठ्या अक्षरात कोरले गेले. तिच्या समाधीच्या दगडावर असे लिहिले आहे: "तिने हे कठीण मार्गाने केले".[७]