Празеодим

Празеодим нь дэс дугаар 59, Pr тэмдэглэгээтэй химийн элемент юм. Үелэх системийн лантаноидын бүлэгт байдаг учраас газрын ховор металлд тооцогдоно. Түүний нэгдлүүд нь ногооон өнгийг үзүүлдэг учраас(грекийн πράσινος празинос гэх үг нь „ногоон“, δίδυμος дидимос „давхар“ эсвэл „ихэр“) ийнхүү нэрийджээ.

Шинж чанар
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаарПразеодим, Pr, 59
ЦувааЛантаноид
Бүлэг, үе, блокLa, 6, f
Гадаад байдалмөнгөлөг цагаан,
шаргалдуу
CAS дугаар7440-10-0
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ5,2 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс140,90766(2)[3][4] u
Атомын радиус (тооцоолсон)185 (247) пм
Ковалент радиус203 пм
Электрон бүтэц[Xe] 4f3 6s2
1. Ионжилтын энерги527 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги1020 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги2086 кЖ/моль
4. Ионжилтын энерги3761 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөвхатуу
Талст бүтэцгексагональ
Нягт6,475 г/см3 (25 °C)[5]
Соронзон чанарпарасоронзон (Χm = 2,9 · 10−3)[6]
Хайлах цэг1208 K (935 °C)
Буцлах цэг3403 K[7] (3130 °C)
Молийн эзлэхүүн20,80 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан331 кЖ/моль[7]
Хайлах дулаан6,9 кЖ/моль
Дууны хурд2280 м/сек 293,15 K-д
Цахилгаан дамжуулалт1,43 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт13 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал3, 4, 2
Хэвийн потенциал−2,35 В
(Pr3+ + 3 e → Pr)
Цахилгаан сөрөг чанар1,13 (Паулын скала)
Изотопууд
ИзотопИХt1/2ЗТЗЭ (МэВ)ЗБ
137Pr{син.}1,28 dε2,702137Ce
138Pr{син.}1,45 минε4,437138Ce
139Pr{син.}4,41 hε2,129139Ce
140Pr{син.}3,39 минε3,388140Ce
141Pr100 %тогтвортой
142Pr{син.}19,12 hβ2,162142Nd
ε0,745142Ce
143Pr{син.}13,57 dβ0,934143Nd
144Pr{син.}17,28 минβ2,997144Nd
145Pr{син.}5,984 hβ1,805145Nd
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
 I квантын тооγ
рад·Тл−1·сек−1
Er (1H)fL
B = 4,7 Тл
МГц-ээр
141Pr5/28,1397 · 10730,062
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [8]

Нунтаг

02 – Хөнгөн-/Туйлын шатамхай

Аюултай

АТ-фразын жагсаалтH: 250
P: 222​‐​231​‐​422 [8]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно.
Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Празеодим

Цахим холбоос

 Commons: Празеодим – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
Wiktionary
Wiktionary: Празеодим – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Эшлэл