Мөнгө (химийн элемент)

Error in template * unknown parameter name (Загвар:Инфобокс химийн элемент): "bild"

Шинж чанар
[Kr] 4d105s1 Үелэх систем
'
Ерөнхий
Нэр, тэмдэг, атомын дугаар	Мөнгө, Ag, 47
Цуваа	Шилжилтийн металл
Бүлэг, үе, блок	11, 5, d
Гадаад байдал	гялалзсан цагаан металл
CAS дугаар	7440-22-4
ATC код	D08AL30
Дэлхийн гадаргад эзлэх хэмжээ	0,079 ppm[1]
Атомын шинж чанар [2]
Атом масс	107,8682(2)[3] u
Атомын радиус (тооцоолсон)	160 (165) пм
Ковалент радиус	145 пм
Ван дер Ваальсын радиус	172 пм
Электрон бүтэц	[Kr] 4d105s1
Гаралтын ажил	4,26 эВ[4]
1. Ионжилтын энерги	731,0 кЖ/моль
2. Ионжилтын энерги	2070 кЖ/моль
3. Ионжилтын энерги	3361 кЖ/моль
Физикийн шинж чанар [2]
Бодисын төлөв	хатуу
Талст бүтэц	талдаа төвтэй куб
Нягт	10,49 г/см3 (20 °C)[5]
Моосын хатуулаг	2,5 - 3
Соронзон чанар	Дисоронзон (Χm = −2,4 · 10−5)[6]
Хайлах цэг	1234,93 K (961,78 °C)
Буцлах цэг	2483 K[7] (2210 °C)
Молийн эзлэхүүн	10,27 · 10−6 м3/моль
Ууршилтын дулаан	254 кЖ/моль[7]
Хайлах дулаан	11,3 кЖ/моль
Дууны хурд	2600 м/сек
Хувийн дулаан шингээлт	235 (25 °C, даралт тогтмол) Ж/(кг · К)
Цахилгаан дамжуулалт	61,35 · 106 A/(В · м)
Дулаан дамжуулалт	430 Вт/(м · К)
Химийн шинж чанар [2]
Исэлдэлтийн төлөв байдал	+1, +2, +3
Оксид (суурь)	Ag2O, Ag2O2 (амфотер)
Хэвийн потенциал	0,7991 В (Ag+ + e− → Ag)
Цахилгаан сөрөг чанар	1,93 (Паулын скала)
Изотопууд
Изотоп ИХ t1/2 ЗТ ЗЭ (МэВ) ЗБ 105Ag {син.} 41,29 d ε 1,346 105Pd 106Ag {син.} 23,96 мин ε 2,965 106Pd β− 0,195 106Cd 106мAg {син.} 8,28 d ε 3,055 106Pd ИШ 0,090 106Ag 107Ag 51,839 % тогтвортой 108Ag {син.} 2,37 мин β− 1,649 108Cd ε 1,918 108Pd 108мAg {син.} 418 a ε 2,027 108Pd ИШ 0,109 108Ag 109Ag 48,161 % тогтвортой 110Ag {син.} 24,6 сек β− 2,892 110Cd ε 0,893 110Pd 110мAg {син.} 249,79 d β− 3,010 110Cd ИШ 0,118 110Ag 111Ag {син.} 7,45 d β− 1,037 111Cd
Өөр бусад изотопуудыг үзэх: Изотопуудын жагсаалт
ЦСР-шинж чанар
I квантын тоо γ рад·Тл−1·сек−1 Er (1H) fL B = 4,7 Тл МГц-ээр 107Ag 1/2 −1,089 · 107 3,5 · 10−5 4,05 109Ag 1/2 −1,252 · 107 4,95 · 10−5 4,65
Аюулгүй байдлын заавар
GHS-Аюулын тэмдэг: [8] Дүрсэн тэмдэглэгээ байхгүй АТ-фразын жагсаалт H: АТ-фраз байхгүй P: АТ-фраз байхгүй [8]
ХИЗА	Швейцари: 0,1 мг/м3 (амьсгалаx бололцоотой тоосонцороор хэмжсэн)[9]
Боломжит ба хэрэглэх байдлыг харгалзан аль болох СИ-системийн нэгжүүдийг хэрэглэсэн болно. Хэрэв ямар нэгэн тайлбар байхгүй бол дээр өгөгдсөн утгууд хэвийн нөхцлийн утгууд болно.

Мөнгө (Латин: Argentum, Англи: Silver) нь химийн элемент юм. Атомын дугаар 47. Ag гэж тэмдэглэгддэг үнэт металл болно.

Манай гариг дээр цэвэр дангаар болон нэгдлийн байдлаар тохиолддог. Дэлхий дээр энэ металл алтнаас 20 дахин их, зэснээс үлэмж бага. Цэвэр мөнгө гялалзсан цагаан өнгөтэй металл, маш зөөлөн, давтагдах чанараар зөвхөн алтны дараа л орно. Цахилгаан дулааныг бүх металлаас илүү сайн дамжуулна.

Бусад төрлийн зэвэрдэггүй металлын адил химийн урвалд маш тэсвэртэй ердийн хүчлээс устөрөгчийг түрдэггүй, хуурай, цэвэр агаарт өөрчлөгдөггүй, гэвч агаарт хүхэрт устөрөгч болон хүхрийн дэгдэмхий нэгдэл байвал мөнгө харладаг. Азотын ба хүхрийн хүчил мөнгөтэй алгуур урвалд орж түүнийг уусгадаг. Давсны хүчил ба хаан дарс мөнгийг уусгадаггүй. Учир нь гадаргаар нь хлорт мөнгөний AgCl хамгаалах нимгэн хальс байдаг.

Ихэнх нэгдэлд мөнгө исэлдлийн +1 зэрэгтэй байдаг. Гэвч бас мөнгө исэлдлийн +2 зэрэгтэй байж болдог. Мөнгөний зарим бэлдмэл бактери устгах чадвартай нитрат, колларгол.