Душанбе

Душанбе (Тажик: Душанбе, мөн دوشنبه Дюшанбе) нь 679,400 хүнтэй, Тажикистан улсын хамгийн том болон нийслэл хот юм. Тажик хэлний Душанбе гэдэг нь монголчилбол Даваа гараг гэх утгатай[9] бөгөөд Даваа гарагт нээгддэг зах зээл байснаа өргөжиж хот болсон түүхтэй юм.

Душанбе
Душанбe
Үндэсний ордон, Душанбегийн тугны шон
Хиймэл дагуулын үзэмж
Үндэсний номын сан
Хажи Якубын сүм
Парламентын Ордон
Тажикистаны академийн театр
Айнийн дуурийн театр
Урлагийн дээд сургууль
Душанбе албан ёсны тамга
Душанбе is located in Тажикистан
Душанбе
Душанбе
Тажикистан дахь Душанбегийн байршил
Душанбе is located in Ази
Душанбе
Душанбе
Душанбе (Ази)
Душанбе is located in Дэлхий
Душанбе
Душанбе
Душанбе (Дэлхий)
Солбицол: 38°32′12″N 68°46′48″E / 38.53667°N 68.78000°E / 38.53667; 68.78000 68°46′48″E / 38.53667°N 68.78000°E / 38.53667; 68.78000
УлсТажикистанТажикистан Тажикистан
Бүс нутагДушанбе
ЭтимологиДаваа гараг
Дүүргүүд
Жагсаалт
  • Исмаил Самани
  • Авиценна
  • Фердоуси
  • Шах Мансур
Засаг захиргаа
  Хотын даргаРустам Эмомали (ТААН)
Газар нутаг
  Газар203 км2 (78 бээр2)
  Хотын нутаг
185 км2 (71 бээр2)
Өндөр823 м (2,700 фут)
Хамгийн өндөр цэг
930 м (3,050 фут)
Хамгийн нам цэг
750 м
Хүн ам
 (1 сарын 1, 2022)
  Нийслэл1,201,800[1]
Цагийн бүсUTC+5 (GMT+5)
  Зун (ЗЦ)UTC+5 (Тажикистаны цаг)
Шуудангийн дугаар
6-Орон
Бүсийн дугаар372[3]
Улсын дугаар01, 05[6]
ХХИ (2019)0.737[7]
high
Албан ёсны хэл
Вэб сайтwww.dushanbe.tj

Түүх

Варзоб, Кофарнихон хоёр голын бэлчирт байрладаг Дюшанбе нь 20-р зууны эхэн үе хүртэл тосгон эсвэл гацаа байжээ. 1920-1921 онуудад Бухарын сүүлчийн эмир болон Оросын улаан армийн эрхэнд ээлж дараалан орж байв. 1925 онд хот сэргээгдэж, Тажикийн өөртөө засах холбооны социалист бүгд найрамдах улсын нийслэл болсон байна. 1929 онд хотын нэрийг Сталинабад хэмээн өөрчилж, 1961 онд эргэн нэрээ авсан бөгөөд оросжсан кирилл үсэгт тохируулсан Душанбе хэмээн нэрлэгджээ.

Социализмын жилүүдэд энэ хот нь хөвөн даавуу болон торго үйлдвэрлэлээр төрөлжиж, хотын хүн ам өссөн. 1992-1997 онд үргэлжилсэн Тажикистаны иргэний дайны үеэр хот багагүй сүйдсэн.

Хүн ам зүй

Душанбегийн хүн амыг нь үндэстэн, ястны бүтцээр ангилвал: 83.4% тажик, 9.1% узбек, 5.1% орос, 2.4% бусад болно.

Душанбе хотын хүн ам
ОнХүний тоо
19266,000
193683,000
1956227,000
1971388,000
1991582,000
2002579,000
2006661,000

Цаг уур

Душанбе
Уур амьсгалын диаграмм
123456789101112
 
 
72
 
8
-2
 
 
85
 
9
-1
 
 
138
 
15
4
 
 
115
 
22
10
 
 
79
 
27
13
 
 
11
 
33
17
 
 
2.4
 
36
18
 
 
1.3
 
34
16
 
 
2.7
 
30
11
 
 
30
 
23
7
 
 
48
 
17
3
 
 
69
 
11
0
Температур °CТунадас мм
Эх сурвалж: WMO; wetterkontor.de
Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Душанбе
1-р сар2-р сар3-р сар4-р сар5-р сар6-р сар7-р сар8-р сар9-р сар10-р сар11-р сар12-р сар
Маx. Температур (°C)8.19.315.121.926.833.035.734.429.923.216.510.6Ø22.1
Мин. Температур (°C)−2.4−0.84.49.812.916.818.316.011.37.13.30.3Ø8.1
Тунадас (мм)72.284.8138.0115.179.111.02.41.32.730.247.968.7Σ653.4
Нартай цаг (h/d)3.94.35.06.69.111.211.410.99.67.25.53.8Ø7.4
Бороотой өдөр (d)13.614.717.916.714.15.93.21.21.98.09.211.8Σ118.2
Агаарын чийгшил (%)706768646045444942586471Ø58.5
Т
е
м
п
е
р
а
т
у
р
8.1
−2.4
9.3
−0.8
15.1
4.4
21.9
9.8
26.8
12.9
33.0
16.8
35.7
18.3
34.4
16.0
29.9
11.3
23.2
7.1
16.5
3.3
10.6
0.3
1-р сар2-р сар3-р сар4-р сар5-р сар6-р сар7-р сар8-р сар9-р сар10-р сар11-р сар12-р сар
Хур тунадас
Х
у
р

т
у
н
а
д
а
с
72.2
84.8
138.0
115.1
79.1
11.0
2.4
1.3
2.7
30.2
47.9
68.7
 1-р сар2-р сар3-р сар4-р сар5-р сар6-р сар7-р сар8-р сар9-р сар10-р сар11-р сар12-р сар
Эх сурвалж: WMO; wetterkontor.de

Дүүрэг

Душанбе хот нь доорх 4 дүүрэгтэй:

  1. Абу Али Ибн Сина
  2. Фирдавси
  3. Исмаил Сомони
  4. Шохмансур

Цахим холбоос

 Commons: Душанбе – Викимедиа зураг, бичлэг, дууны сан
Wiktionary
Wiktionary: Душанбе – Энэ үгийг тайлбар толиос харна уу

Эшлэл