സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം
ശക്തിയേറിയ ഒരു ധാതു അമ്ലമാണ് സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം (ഗന്ധകാമ്ലം). ഇതിൻറെ രാസസമവാക്യം H2SO4 ആണ്. ഏതു ഗാഢതയിൽ വെച്ചും വെള്ളവുമായി ലയിക്കും. ഈ പ്രവർത്തനം ഒരു താപമോചക പ്രവർത്തനമാണ്. വളരെയേറെ ഉപയോഗങ്ങൾ ഉള്ള ഒന്നാണ് സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം. രാസ വ്യവസായത്തിൽ ഏറ്റവും അധികം ഉല്പാദിപ്പിക്കപ്പെടുന്ന പദാർത്ഥങ്ങളിലൊന്നാണിത്. 2001-ൽ ലോകമെമ്പാടുമായി 16.5 കോടി ടൺ സൾഫ്യൂരിക് അമ്ലം ഉൽപാദിക്കപ്പെട്ടു. രാസവസ്തുക്കളുടെ രാജാവ്, ഓയിൽ ഓഫ് വിട്രിയോൾ എന്നീ പേരുകളിൽ ഈ അമ്ലം അറിയപ്പെടുന്നു.
| |||
 | |||
 | |||
| Names | |||
|---|---|---|---|
| IUPAC name Sulfuric acid | |||
| Other names Oil of vitriol | |||
| Identifiers | |||
3D model (JSmol) | |||
| ChEBI | |||
| ChEMBL | |||
| ChemSpider | |||
| ECHA InfoCard | 100.028.763 | ||
| EC Number |
| ||
| Gmelin Reference | 2122 | ||
| KEGG | |||
PubChem CID | |||
| RTECS number |
| ||
| UNII | |||
| UN number | 1830 | ||
CompTox Dashboard (EPA) | |||
| InChI | |||
| SMILES | |||
| Properties | |||
| തന്മാത്രാ വാക്യം | |||
| Molar mass | 0 g mol−1 | ||
| Appearance | Clear, colorless liquid | ||
| Odor | odorless | ||
| സാന്ദ്രത | 1.84 g/cm3, liquid | ||
| ദ്രവണാങ്കം | |||
| ക്വഥനാങ്കം | |||
| miscible, exothermic | |||
| ബാഷ്പമർദ്ദം | 0.001 mmHg (20 °C)[1] | ||
| അമ്ലത്വം (pKa) | −3, 1.99 | ||
| വിസ്കോസിറ്റി | 26.7 cP (20 °C) | ||
| Thermochemistry | |||
| Std enthalpy of formation ΔfH | −814 kJ·mol−1[2] | ||
| Standard molar entropy S | 157 J·mol−1·K−1[2] | ||
| Hazards | |||
| Safety data sheet | External MSDS | ||
| GHS pictograms |  | ||
| GHS Signal word | Danger | ||
GHS hazard statements | H314 | ||
GHS precautionary statements | P260, P264, P280, P301+330+331, P303+361+353, P363, P304+340, P305+351+338, P310, P321, P310, P405, P501 | ||
| Flash point | {{{value}}} | ||
Threshold limit value (TLV) | 15 mg/m3 (IDLH), 1 mg/m3 (TWA), 2 mg/m3 (STEL) | ||
| Lethal dose or concentration (LD, LC): | |||
LD50 (median dose) | 2140 mg/kg (rat, oral)[3] | ||
LC50 (median concentration) | 50 mg/m3 (guinea pig, 8 hr) 510 mg/m3 (rat, 2 hr) 320 mg/m3 (mouse, 2 hr) 18 mg/m3 (guinea pig)[3] | ||
LCLo (lowest published) | 87 mg/m3 (guinea pig, 2.75 hr)[3] | ||
| NIOSH (US health exposure limits): | |||
PEL (Permissible) | TWA 1 mg/m3[1] | ||
REL (Recommended) | TWA 1 mg/m3[1] | ||
IDLH (Immediate danger) | 15 mg/m3[1] | ||
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
രാസഗുണങ്ങൾ
നിർജലീകാരി
പദാർത്ഥങ്ങളിൽ രാസപരമായി സംയോജിച്ചിരിക്കുന്ന ഹൈഡ്രജനെയും,ഓക്സിജനെയും ജലത്തിന്റെ അതേ അംശബന്ധത്തിൽ ( 2: 1) ആഗിരണം ചെയ്യാൻ സൾഫ്യൂരിക്ക് ആസിഡിന് കഴിയുന്നു. അതിനാൽ സൾഫ്യൂരിക്ക് ആസിഡ് നിർജലീകരിയാണ്.
ഉദാഹരണം
- ഗാഢ H2SO4 പഞ്ചസാരയെയും, ഗ്ലൂകോസിനേയും കരിയാക്കി മാറ്റുന്നു.
- രാസസമവാക്യം
- C12H22O11 + H2SO4 → 12C + 11H2O + H2SO4 (പഞ്ചസാര)
- C6H12O6 + H2SO4 → 6C + 6H2O + H2SO4 (ഗ്ലൂകോസ്)
- കോപ്പർ സൾഫേറ്റ് ക്രിസ്റ്റലുകളെ(നീല) നിർജല കോപ്പർ സൾഫേറ്റ് ആക്കിമാറ്റുന്നു.
- രാസസമവാക്യം
- CuSO4.5H2O + 5H2SO4 → CuSO4 + 5H2SO4.5H2O
ശോഷകാരകം
ഒരു പദാർത്ഥത്തോട് ഒപ്പമുള്ള ജലത്തെ ആഗിരണം ചെയ്യുന്ന പദാർത്ഥങ്ങളാണ് ശോഷകാരകങ്ങൾ
ഉദാഹരണം
- HCl വാതകം, SO2 വാതകം, Cl2 എന്നിവയെ ഈർപ്പരഹിതമാക്കുന്നു.
ആസിഡ് ഗുണം
H2SO4 ഒരു ദ്വിബേസിക ആസിഡാണ്. ഇത് രണ്ട് തരത്തിലുള്ള ലവണങ്ങൾ തരുന്നു; ആസിഡ് ലവണവും, ന്യൂട്രൽ ലവണവും.
| H2SO4ന്റെ അയോണിക ഘട്ടങ്ങൾ | NaOH പോലുള്ള ആൽക്കലികളുമായി പ്രവർത്തിച്ച് ഉണ്ടാകുന്ന ലവണം | ലവണത്തിന്റെ സ്വഭാവം |
|---|---|---|
| H2SO4 → H+ + HSO4- (ബൈസൾഫേറ്റ് അയോൺ) | NaHSO4 (സോഡിയം ബൈസൾഫേറ്റ്) | ആസിഡ് ലവണം |
| H2SO4 → H+ + HSO42- സൾഫേറ്റ് അയോൺ | Na2SO4 (സോഡിയം സൾഫേറ്റ്) | ന്യൂട്രൽ ലവണം |
ഓക്സീകരണ ഗുണം
അലോഹങ്ങളുമായുള്ള പ്രവർത്തനമാണിത്.
- ഗാഢ സൾഫ്യൂറിക് ആസിഡ് ശക്തിയേറിയൊരു ഓക്സീകാരിയാണ്.
- ഗാഢ സൾഫ്യൂറിക് ആസിഡ് കാർബൺ, സൾഫർ തുടങ്ങിയ അലോഹങ്ങളെ ഓക്സീകരിക്കുന്നു.
- ഉദാഹരണം
H2SO4 കാർബണിനെ ഓക്സീകരിച്ച് CO2ഉം, സൾഫറിനെ ഓക്സീകരിച്ച് SO2ഉം ആക്കുന്നു.
- C + 2H2SO4 → 2H2O + 2SO2 + CO2
- S + 2H2SO4 → 3SO2 + 2H2O
ലോഹങ്ങളുമായുള്ള പ്രവർത്തനം
Mg, Zn, Al തുടങ്ങിയ ലോഹങ്ങളുമായി പ്രവർത്തിച്ച് H2SO4 ഹൈഡ്രജനെ സ്വതന്ത്രമാക്കുന്നു.
- ഉദാഹരണം
- Mg + H2SO4 → MgSO4 + H2
ലവണങ്ങളുമായുള്ള പ്രവർത്തനം
H2SO4 ലവണങ്ങളുമായി പ്രവർത്തിച്ച് സൾഫേറ്റ് ലവണങ്ങളും, ആസിഡുകളും തരുന്നു.
- ഉദാഹരണം
- 2NaCl + H2SO4 → Na2SO4 + 2HCl
(സോഡിയം സൾഫേറ്റ്)
- 2NaCl + H2SO4 → Na2SO4 + 2HCl
ഉപയോഗിക്കുന്ന മേഖലകൾ
അയിർ ശുദ്ധീകരണം, രാസവള നിർമ്മാണം, എണ്ണ ശുദ്ധീകരണം, പാഴ്ജല ശുദ്ധീകരണം, രാസ നിർമ്മാണം, പെയിന്റ് നിർമ്മാണം, ഡിറ്റർജന്റുകളൂടെ ഉത്പാദനം, ഫൈബറുകളുടെ നിർമ്മാണം തുടങ്ങിയവയാണ് പ്രധാന ഉപയോഗങ്ങൾ. സൾഫ്യൂരിക്കാസിഡിന്റെ ഉപയോഗങ്ങളാൽ ഇത് രാസ വസ്തുക്കളുടെ രാജാവ് എന്നറിയപ്പെടുന്നു
അവലംബം
A New Certificate Chemistry by A Holderness and J Lambert, Heinemann 1976.
- Institut National de Recherche et de Sécurité. (1997). "Acide sulfurique". Fiche toxicologique n°30, Paris: INRS, 5 pp.
- Handbook of Chemistry and Physics, 71st edition, CRC Press, Ann Arbor, Michigan, 1990.
- Agamanolis DP. Metabolic and toxic disorders. In: Prayson R, editor. Neuropathology: a volume in the foundations in diagnostic pathology series. Philadelphia: Elsevier/Churchill Livingstone, 2005; 413-315.
പുറം കണ്ണികൾ
- International Chemical Safety Card 0362
- NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards
- External Material Safety Data Sheet Archived 2007-10-11 at the Wayback Machine.
- Sulfuric acid analysis - titration freeware
- Sulfuric Acid density and pH-value at t=20 °C
 | രസതന്ത്രവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഈ ലേഖനം അപൂർണ്ണമാണ്‌. ഇതു വികസിപ്പിക്കുവാൻ സഹായിക്കുക.സഹായത്തിനു ഈ ലേഖനത്തിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് പതിപ്പ്. |