കോൺഗ്രസ്സ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് പാർട്ടി

ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിലെ സോഷ്യലിസ്റ്റ് ചിന്താധാരപുലർത്തുന്നവരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ 1934 ൽ രൂപീകരിച്ച പാർട്ടിയാണ് കോൺഗ്രസ്സ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് പാർട്ടി. സി.എസ്.പി. എന്നാണ് ചുരുക്കെഴുത്ത്. ഗാന്ധിയുടെ യുക്തിരഹിതമായ ആദ്ധ്യാത്മികനിലപാടുകൾക്കും ഇന്ത്യയിലെ കമ്മ്യൂണിസ്റ്റുകൾ കോൺഗ്രസ്സിനോട് പുലർത്തിയ വിഭാഗീയ നിലപാടുകളോടും ഒരേസമയം കലഹിച്ചുകൊണ്ടാണ് അവർ ഇത്തരമൊരു പ്രസ്ഥാനത്തിന് രൂപം നൽകിയത്. ഫബിയൻ സോഷ്യലിസത്തിന്റെയും മാർക്സിസം-ലെനിനിസത്തിന്റെയും സ്വാധീനം ഈ പ്രസ്ഥാനത്തിനുണ്ടായിരുന്നു. ^[1]

കോൺഗ്രസിലെ ഇടതുപക്ഷക്കാരുടെ കൂട്ടായ്മായി രൂപംകൊണ്ട സി.എസ്.പി നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിൽ ദേശീയപ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ആശയം ഉയർത്തിയതിനൊപ്പം കോൺഗ്രസിൽ നിന്നും വ്യത്യസ്തമായി തൊഴിലാളികളുടെയും കർഷകരുടെയും സ്വതന്ത്ര വർഗ്ഗസംഘടനകൾ വളർത്തുന്നതിലും ശ്രദ്ധ പുലർത്തി. ^[2]