Ричард Бартон

велшки глумец (1925–1984)

Ричард Бартон (анг: Richard Burton; роден Ричард Волтер Џенкинс Џуниор; 10 ноември 1925 - 5 август 1984 ) бил велшки глумец[1] препознатлив по неговиот баритонски глас.[2] [3] Ричард Бартон се етаблирал како извонреден глумец во Шекспировите драми во 1950-тите, а исклучително добро го одглумил Хамлет во 1964 година. Критичарот Кенет Тинан го нарекол „природен наследник на Оливие“. Сепак, Бартон не успеал да ги исполни тие очекувања [4] и разочарал некои критичари и колеги, а неговата склоност кон алкохолизмот [3] придонела да стекне имиџ како одличен глумец кој залудно го потрошил својот талент.[3] [5] Сепак, тој се смета за еден од најпознатите глумци од неговата генерација.[6]

Ричард Бартон
Слика од Ричард Бартон во Наметка, 1953
Ричард Бартон во Наметка (1953)
Роден(а)Ричард Волтер Џенкинс Џуниор
10 ноември 1925(1925-11-10)
Понтридифен, Велс
Починал(а)5 август 1984(1984-08-05) (возр. 58)
Селињи, Швајцарија
ЗанимањеГлумец
Активен период1943–1984
СопружникСибил Вилијамс
 (в. 1949; раз. 1963)

Елизабет Тејлор
 (в. 1964; раз. 1974)

(в. 1975; раз. 1976)
Сузи Милер
 (в. 1976; раз. 1982)

Сели Хеј
 (в. 1983)
Деца3

Ричард Бартон седум пати бил номиниран за Оскар, но не освоил ниту еден. Добил БАФТА, Златен глобус и Тони награди за најдобар глумец. Кон средината на 1960-тите, Бартон бил меѓу најпопуларните филмски ѕвезди.[7] На крајот од 1960-тите, Бартон бил еден од најплатените глумци во светот и добивал хонорари од преку 1 милион долари плус дел од бруто приходите.[8] Бартон во јавната бил познат и по бракот со неговата втора сопруга, глумицата Елизабет Тејлор. Турбулентната врска на двојката, во која двапати се венчале и двапати се разведувале, била ударна вест во тоа време.[9]Во Југославија бил познат и по тоа што го глумел Јосип Броз Тито во филмот „Сутјеска“ во режија на Стипе Делиќ.

Филмографија, други дела и награди

Одбрани дела, врз основа на номинации за награди

годинаМакедонски насловОригинален насловНаграда
1951Green Grow the Rushes
1951The Lady's Not for BurningСветска театарска награда
1952Братучетка ми РејчелMy Cousin RachelНаграда Златен глобус за нова ѕвезда на годината – глумец
Номинација - Оскар за најдобра споредна машка улога
1953НаметкаThe RobeНоминација - Оскар за најдобар глумец
1956Александар ВеликиAlexander the Great
1958Time RememberedНоминација - Награда Тони за најдобар глумец во претстава
1959Look Back in AngerНоминација - БАФТА награда за најдобар британски глумец
Номинација - Златен глобус за најдобар глумец - филмска драма
1961КамелотCamelotНаграда Тони за најдобар глумец во мјузикл
1962Најдолгиот денThe Longest Day
1963КлеопатраCleopatra
1964 годинаБекетBecketЛорел награда за врвна машка драмска изведба
Номинација - Оскар за најдобар глумец
Номинација - Златен глобус за најдобар глумец - филмска драма
ХамлетHamletНоминација - Награда Тони за најдобар глумец во претстава
1965The Spy Who Came in from the ColdНаграда БАФТА за најдобар британски глумец (исто така за Кој се плаши од Вирџинија Вулф?)
Награда Дејвид ди Донатело за најдобар странски глумец
Лорел награда за врвна машка драмска изведба
Номинација - Оскар за најдобар глумец
1966Кој се плаши од Вирџинија Вулф?Who's Afraid of Virginia Woolf?Награда БАФТА за најдобар британски глумец (исто така за Шпионот кој влезе од студот)
Награда Бамби за најдобар меѓународен глумец
Лорел награда за врвна машка драмска изведба
Награда од Националното друштво на филмски критичари за најдобар глумец (второ место, изедначено со Макс фон Сидов за Хаваи)
Награда од Њујоршката филмска критика за најдобар глумец (второ место)
Номинација - Оскар за најдобар глумец
Номинација - Златен глобус за најдобар глумец - филмска драма
1967Кротење на опакатаThe Taming of the ShrewДејвид ди Донатело за најдобар странски глумец (изедначено со Питер О'Тул за Ноќта на генералите)
Номинација - БАФТА за најдобар британски глумец
Номинација - Златен глобус за најдобар глумец - филмски мјузикл или комедија
1969Anne of the Thousand DaysНоминација - Академија за најдобар глумец
Номинација - Златен глобус за најдобар глумец - филмска драма
1972Убиството на ТроцкиThe Assassination of Trotsky
1973Масакр во РимMassacre In RomeНаграда за најдобар глумец од Меѓународниот филмски фестивал во Таормина
1973Сутјеска
1976 годинаМалиот принц (албум)The Little Prince (Album)Греми награда за најдобра снимка за деца (со Џонатан Винтерс и Били Симпсон)
1977 годинаEquusНаграда Златен глобус за најдобар глумец - филмска драма
Номинација - Оскар за најдобар глумец
1984 годинаИлјада деветстотини осумдесет и четвртаNineteen Eighty-FourНаграда за најдобар глумец на Меѓународниот филмски фестивал Ваљадолид (споделена со Џон Херт)
Островот ЕлисEllis IslandНоминација- Primetime Emmy награда за извонредна споредна машка улога во минисерија или филм

Библиографија

Дела од Ричард Бартон 

  • Burton, Richard (1964). A Christmas Story. William Morrow.
  • Burton, Richard (2012). Williams, Chris (ed.). The Richard Burton Diaries. Yale University Press. ISBN 9780300192315.

Наводи

Надворешни врски

Сопруг на Елизабет Тејлор
Претходник
Еди Фишер
Ричард Бартон

1964–1974; 1975–1976
Наследник
Џон Ворнер