Граници на Албанија

Руско-турската војна од 1877-1878 година сериозно се справила со османлиските територии на Балканскиот Полуостров, оставајќи го царството со територии во Македонија и западниот Балкан. Албанците биле под власт на Отоманското Царство од 1479 година со падот на Скадар. Регионот што го барал албанскиот национален водач бил етнички хетероген, кој се состоел од големи области населени и од Македонци, Грци, Срби, Турци и Власи^[7][8], иако Сами Фрашери тврдел дека Албанците се мнозинско население во четирите вилаети на Скадар, Јанина, Битола и Косово^[9]. Првиот повоен договор, потпишаниот спогодбен договор од Сан Стефано од 3 март 1878 година, им доделил земји на албанско население во Србија, Црна Гора и Бугарија. Австроунгарија и Обединетото Кралство го блокирале договорот бидејќи Русија со договорот ќе имала доминантна позиција на Балканот и на тој начин ќе се дестабилизира европскиот баланс на моќта. Мировна конференција за решавање на спорот се одржал кон крајот на годината во Берлин. Берлинскиот конгрес му ги доделил на Црна Гора градовите Бар и Подгорица и областите околу планинските села Гусиње и Плав, кои албанските водачи ја сметале за албанска територија и за поделба на териториите населени со Албанци^[10]. Во февруари 1879 година, силите инсистирале Портата да се откаже од подрачјата на Плава, Подгорица, Гусиње и Улцињ од Албанија и да ги повлече сите османлиски трупи од спорните зони.

Албанците го гледаат Берлинскиот конгрес како поделба на некои од териториите населени со Албанија, за кои Албанците сметаат дека се дел од Албанскиот Вилает. Конгресот во Црна Гора им ги отстапил градовите Бар и Подгорица и областите околу планинските села Гусиње и Плав. Албанците ја создале Призренската лига за да се спротивстават на губењето територии во кои Албанците според нив биле мнозинство и организирале вооружени напори за отпор во Гусиње и Плав, каде што црногорските сили биле пречекани со жесток отпор. По предавањето на Улцињ на Црна Гора, Високата Порта ја ликвидирала Призренската лига на чело со Дервиш Паша^[11].

На 8 октомври 1912 година, црногорските трупи марширале во вилаетот Скадар. Потоа Србија, Бугарија и Грција прогласиле војна за Отоманското Царство, со што ја започнале Првата балканска војна. Црногорските, српските и грчките сили напредувале на териториите кои биле главно населени од Албанци и се обиделе да ја сменат етничката реалност преку истребување на албанското население, со околу 25 000 Албанци убиени до почетокот на 1913 година^[12]. Загрижени поради плановите на Црна Гора, Србија и Грција за поделба меѓу нив на териториите на западен Балкан, делегатите на Албанците се состанале на конгресот во Валона, каде што на 28 ноември 1912 година ја прогласиле независноста на Албанија^[13].

На 3 декември 1912 година амбасадорите на шестте големи сили од тоа време (Велика Британија, Франција, Германија, Австроунгарија, Русија и Италија) се состанале во Лондон за да одлучат за судбината на териториите на Албанија. По многу дискусии, амбасадорите донеле официјална одлука на 29 јули 1913 година за основање на Кнежевство Албанија која независност би била признаена, но повеќе од половина од територијата на Албанија и околу 30% -40%^[14] од етничкото албанско население ќе биде оставено во границите на Србија, Црна Гора и Грција. Иако била лишена од обединување на целиот албански народ, Албанија станала суверена држава и независна од Отоманското Царство^[15][16].

Во Албанија биле испратени неколку гранични комисии со цел да се разграничат границите на новата држава, на етнографска основа, според условите на Лондонските мировни конференции. Сепак, комисијата не можела да ја разграничи областа на Јужна Албанија на таква основа. Како резултат на тоа, поголемиот дел од спорната област била оставена во Албанија. Оваа одлука го катализирало востанието меѓу локалното грчко население, но истиот проблем бил привремено решен со Протоколот на Крф^[17]

По воспоставувањето на албанската држава, во 1912 година имало планови за понатамошна поделба на Албанија за време на Првата светска војна. Во 1915 година, таен договор потпишан во Лондон вклучувал поделба на земјата. Како дел од овој договор, во 1919 година бил потпишан договор меѓу Италија и Грција, во кој биле вклучени плановите за анексирање на Албанија меѓу двете земји^[18]. Според овој договор, познат како Договор Венизелос-Титони, потпишан на 20 јули 1919 година, Северен Епир (делови од јужна Албанија) ќе биде инкорпориран во Грција, додека Грција ќе го признае италијанскиот мандат за Централна Албанија^[19].

За време на Втората светска војна, кога Кралство Албанија било под окупација на Италија, имало планови за поделба меѓу Југославија и Италија^[6]. Од друга страна, во 1944 година, додека Албанија се нашла под контрола на комунистите, резолуцијата на Сенатот на САД ја поддржале иницијативата за приклучување на Северен Епир кон Грција^[20].

Сите планови за поделба на албанската држава биле неуспешни и Албанија ги задржала териториите од 1913 година.

Границите на Кнежевство Албанија формирани во 1913 година оставиле голем број етнички Албанци надвор од новата држава, а многу од нив избегале или биле насилно водени од признатите граници на Албанија^[21]. Во Косово, српските војници се обиделе да ја сменат демографијата преку масовни протерувања. Повеќе од 100 000 Албанци емигрирале од Косово за време на 1918-1941^[22][23].

• Texts and Documents of Albanian History
• Library of Congress Country Study of Albania