Голтничка согласка

Голтничка согласка (фарингална) е вид на согласка што се создава при контакт на основата на јазикот со голтникот (фаринкс).[1]

Места на
творба

Уснени
Двоуснени
Уснено–заднонепчени
Уснено–преднојазични
Усненозабни
Забноуснена

Двозабни

Преднојазични
Јазичноуснени
Меѓузабни
Забни
Забно-венечни
Венечни
Задновенечни
Заднонепчено-венечни
Свиени

Среднојазични
Задновенечни
Венечно-преднонепчени
Преднонепчени
Уснено-преднонепчени
Заднонепчени
Ресични
Ресично-надгласилни

Заднојазични
Голтнички
Надгласилно-голтнички
Надгласилни

Гласилни
Облик на јазикот

Врвнојазични
Рамнојазични
Подјазични

Странични

Преднонепчени
Голтнички

Поврзано: Начин на творба
Оваа страница содржи фонетски информации изразени со МФА, кои може да не се прикажат исправно кај некои прелистувачи. [Помош]

Табелаа на голтнички согласки

Според Меѓународната фонетска азбука (МФА), постојат следниве голтнички согласки:

МФАОписПример (сомалиски)
ПравописМФАЗначење
голтничка приближна согласкаcaadi[ʕaːdi]нормален
безвучна голтничка струјна согласкаxood[ħoːd]бастун
  • Иако традиционално се сместени во струјниот ред на табелата на МФА, гласот [ʕ] обично е приближна согласка. Самиот симбол е двосмислен, но не постои јазик со посебни струјни и приближни творби на ова место. Понекогаш начинот на творба се означува со дијакритички знак за снижување: [ʕ̞].

Особености

Голтничките согласки претежно се среќаваат во три географски подрачја: Северна Африка/Близок Исток (во семитските, берберските и кушитските јазици); на Кавказ (во северозападните и североисточните кавкаски јазици); и во Британска Колумбија (во салишките и вакашките јазици). Забележани се поретко и на други места, како што е јазик таманскиот јазик од нилосахарското семејство. Во финскиот се јавува слаба голтничка струјна согласка како реализација на /h/ по самогласките /ɑ/ и /æ/ на слоговниот завршеток, како на пр. [tæħti] („ѕвезда“), но бидејќи ова е чисто алофонска појава, гласот сепак се пишува со /h/. Според теоријата за гласилките, праиндоевропскиот јазик може да содржел голтнички согласки.

Неодамна е објавено дека е пронајдена и надгласилно-голтничка творба.

Поврзано

Наводи

  • Ladefoged, Peter; Maddieson, Ian (1996). The Sounds of the World's Languages. Oxford: Blackwell. ISBN 978-0-631-19815-4.


Табела на белодробни согласки по МФА аудио
По место →УснениПреднојазичниСреднојазичниЗаднојазичниГласилни
↓ По начинДво​уснениУснено-​забниЗаб​ниВенеч​ниЗадно-​венеч.Свие​ниПредно-​непчениЗадно​непчениРесич​ниГолтни​чкиНадгла​сил​ниГласил​ни
Носниmɱnɳɲ̥ɲŋ̊ŋɴ
Избувниpbtdʈɖcɟkɡqɢʡʔ
Струјниɸβfvθðszʃʒʂʐçʝxɣχʁħʕʜʢhɦ
Приближниʋɹɻjɰ
Трепетниʙrɽ͡rʀя *
Едноударниⱱ̟ɾɽɢ̆ʡ̯
Стран. струј.ɬɮɭ˔̊ʎ̥˔ʎ˔ʟ̝̊ʟ̝
Стран. прибл.lɭʎʟ
Стран. едноуд.ɺɺ̠ʎ̯
Небелодробни согласки
Чкрапавиʘǀǃǂǁ
ʘ̃ʘ̃ˀʘ͡qʘ͡qʼ
Уфрлениɓɗʄɠʛ
Исфрлениʈʼ
θʼɬʼχʼ
tsʼtɬʼcʎ̝̥ʼtʃʼʈʂʼkxʼkʟ̝̊ʼ
Слеани согласки
p̪fb̪vtsdzʈʂɖʐ
ɟʝcʎ̥˔ɟʎ˔kʟ̝̊ɡʟ̝
Сложени согласки
Незаградниʍwɥɧ
Заградниk͡pɡ͡bŋ͡m
Табелава содржи фонетски симболи што може да не се прикажат правилно кај некои прелистувачи. [Помош]
Онаму кајшто симболите се дадени во парови, „лев—десен“ претставува „безвучна—звучна“ согласка.
Исенчените полиња претставуваат неизводливи гласовни творби.
* Симболот го нема во МФА.