Veurtuug

Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Mofers. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.


E veurtuug, verveursmiddel of verveursmodaliteit is 'n technische constructie of inrichting die veural deentj luuj of geujer (juridisch: "zake") te verplaatse, väölal in 't verkieër.

d'n Term "veurtuug" wuuertj euver 't algemein gebroek veur verveursmiddele die euver 't landj gaon. Verveursmiddelen euver of door water, lóch en ruumdje waere vaartuug geneump.

Meugelikheje

Riej- of lasdeer

Op miensjekrach

  • E veurtuug oppe waeg/gróndj det door miensjekrach wuuertj veurtbewaoge: fietsj, bakfietsj, rolstool, sjörsker, step, skateboard, rolsjaatse, trapauto, skeeler, loupkoets, handjker, skelter, riksja;
  • E veurtuug det wuuertj gedrage: draagstool, reisweeg, babydrager/draagtes, draagdook;
  • E hölpmiddel veur bie 't loupe: rollater.

Mit e trèkdeer

  • E veurtuug oppe waeg/gróndj det door e trèkdeer wuuertj veurtbewaoge: ker, paerstram, paerd en wage/koets (worónger poskoets en diligence), arreslee, hunjsker.

Mit 'ne moeater

  • E veurtuug oppe waeg/gróndj mit 'ne moeater: wage (auto), vrachwage, autobus/stadsbus/streekbus, moeaterfietsj, scooter, scootmobiel, bromfietsj, brommobiel, segway, quad, krankewage, brandjwaerwage, taxi, terreinwage, tuktuk, jeep, jeepney, carver, mobiele kraan en zo wiejer;
  • E veurtuug oppe waeg/gróndj mit of zónger moeater: ker, riksja, slee, wage;
  • E riejtuug det zich euver 't spaor veurtbewaeg: trein, sneltram, tram, metro, kabelspaorwaeg;
  • 'n Anger verveursmiddel det zich langs 'n vaste baan bieje gróndj veurtbewaeg: maglev, people mover, trolleybus;
  • Kabelbaan
  • Vaartuug: sjeep, boeat, hovercraft, óngerzieëboeat, vaerboeat;
  • Lóchvaartuug: vleegtuug, lóchballon, zeppelin;
  • Ruumdjevaartuug: rakèt, ruumdjecapsuul, ruumdjevaer;
  • Aanhanger van e veurtuug mit 'ne moeater: caravan, oplègker.

Euverige

Emes dae emes oppe rögk of de nak verveurtj zónger hölpmiddel is zelf e verveursmiddel. Anger verveursmiddele zeen dinger wie piepleijinge, kabele, liften en rollebane, die neet deilnummen aan 't waegverkieër. Buzepos is e systeem veur 't verveur van klein veurwirper in buze mit perslóch of óngerdrök.