ფინიქსი
ფინიქსი (ინგლ. Phoenix; ოდჰამზე: S-ki:kigk; იავაპაიზე: Wathinka ან Wakatehe; დასავლეთ აპაჩურზე: Fiinigis; ნავაჰო: Hoozdoh; მოჰავეზე: Hachpa 'Anya Nyava)[2] — ქალაქი აშშ-ში, არიზონის შტატის დედაქალაქი. 2012 წლის მონაცემებით ქალაქში 1,488,750 ადამიანი ცხოვრობს.[1] ფინიქსი არის ამერიკის შტატების დედაქალაქებს შორის ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული და ასევე მოსახლეობის რაოდენობით ქვეყნის მასშტაბით VI.[3][4] ფინიქსის აგლომერაციაში ცხოვრობს 4.3 მილიონი ადამიანი, ამ მონაცემით ის ქვეყნის მასშტაბით XIV-ა, ასევე ფართობით ის ამერიკაში ერთ-ერთი უდიდესია.[5]
| ქალაქი | |||
|---|---|---|---|
| ფინიქსი Phoenix | |||
 | |||
| |||
| ქვეყანა |  აშშ | ||
| შტატი | არიზონა | ||
| ქაუნთი | მარიკოპა | ||
| კოორდინატები | 33°25′54″ ჩ. გ. 112°04′26″ დ. გ. / 33.43167° ჩ. გ. 112.07389° დ. გ. | ||
| ქალაქის მერი | ფილ გორდონი | ||
| დაარსდა | 1867 | ||
| პირველი ხსენება | 1867 | ||
| ამჟამინდელი სტატუსი | 1881 | ||
| ფართობი | 1,334.1 კმ² | ||
| ცენტრის სიმაღლე | 340 მ | ||
| ოფიციალური ენა | ინგლისური ენა | ||
| მოსახლეობა | 1,488,750[1] კაცი (2012) | ||
| სიმჭიდროვე | 1,080.2 კაცი/კმ² | ||
| აგლომერაცია | 4,263,236 | ||
| სასაათო სარტყელი | UTC-7 | ||
| სატელეფონო კოდი | 602, 480, 623 | ||
| საფოსტო ინდექსი | 85001–85087 | ||
| ოფიციალური საიტი | phoenix.gov | ||
   | |||
ფინიქსი როგორს აგრიკულტურული დასახლება 1867 წელს მდინარეების სოლტისა და ხილას შესართავთან შეიქმნა. 1881 წელს მიიღო ქალაქის სტატუსი. ფინიქსს აქვს სუბტროპიკული უდაბნოს ჰავა.[6] ამის მიუხედავად, არხების დახმარებით ქალაქის შემოგარენში განვითარებულია მიწათმოქმედება. ფინიქსის ეკონომიკის მნიშვნელოვან ნაწილს შეადგენს: იონჯის, ბამბის, ციტრუსების და თივის მოყვანა.[7][8]
ლიტერატურა
- Johnson, G. Wesley, Jr. (1993). Phoenix in the Twentieth Century: Essays in Community History. Diane Pub Co. ISBN 0-7881-6249-7.
- Johnson, G. Wesley, Jr. (1982). Phoenix, Valley of the Sun. Continental Heritage Press. ISBN 0-932986-33-1.
- Luckingham, Bradford (1995). Phoenix: The History of a Southwestern Metropolis. University of Arizona Press. ISBN 0-8165-1116-0.
- VanderMeer, Philip (2010). Desert Visions and the Making of Phoenix, 1860–2009. Univ of New Mexico Press. ISBN 978-0-8263-4891-3. ; scholarly history online review
- VanderMeer, Philip; Mary VanderMeer (2002). Phoenix Rising: The Making of a Desert Metropolis. Heritage Media Corp.. ISBN 1-886483-69-8. ;
რესურსები ინტერნეტში
- Official Government Website
- Phoenix Art Museum
- Phoenix.org
- Phoenix City Data
- Arizona State University
- Phoenix Central Neighborhood Association დაარქივებული 2011-02-16 საიტზე Wayback Machine.
- Greater Phoenix Chamber of Commerce დაარქივებული 2021-05-22 საიტზე Wayback Machine.
- Greater Phoenix Convention & Visitors Bureau
- Phoenix Public Library
- Relocating to Phoenix AZ დაარქივებული 2013-04-20 საიტზე Wayback Machine.