ფენომენოლოგია

ფენომენოლოგია — ფილოსოფიური მიმდინარეობა, რომელიც გამოცდილებისა და ცნობიერების სტრუქტურებს სწავლობს. მისი ამოსავალი წერტილია სუბიექტის მიერ ფენომენის ინტუიციური განცდა.

ფენომენოლოგია, როგორც ფილოსოფიური მიმდინარეობა, XX საუკუნის დასაწყისში დაფუძნდა ედმუნდ ჰუსერლის მიერ. მოგვიანებით მიმდინარეობა ჰუსერლის მიმდევრების წრემ გერმანიაში, გეტინგენისა და მიუნიხის უნიევრსიტეტებში განავრცო. მომდევნო პერიოდში ფენომენოლოგია გავრცელდა საფრანგეთსა და აშშ-ში და ხშირ შემთხვევაში მნიშვნელოვნად დაშორდა ჰუსერლის ადრეულ ნაშრომებს.^[1]

ფენომენოლოგიაა არაა ერთიანი მიმდინარეობა, არამედ სხვადასხვა ავტორების საერთო მოსაზრებათა ერთიანობაა, რომლებიც ამასთანავე მნიშვნელოვნად განსხვავდება ერთმანეთისგან. გაბრიელა ფარინა ფენომენოლოგიის შესახებ აღნიშნავს:

ფენომენოლოგიის საბოლოო განსაზღვრება სახიფათო და ამასთანავე პარადოქსულიც კია, რადგან მას არ გააჩნია თემატური ფოკუსი. რეალურად, ეს არც დოქტრინაა და არც ფილოსოფიური სკოლა, არამედ ესაა აზროვნების სტილი, ესაა მეთოდი, ესაა ღია და მუდმივად განახლებადი გამოცდილება, რომელიც ყოველ ჯერზე ახალ-ახალ შედეგებს იძლევა, ამან კი შესაძლოა დააბნიოს ისინი, ვინც ფენომენოლოგიის საზრისის განსაზღვრას ეცდება.^[2]

ფენომენოლოგიის ინტერესის საგანია ცნობიერების არსი, რომელიც კონკრეტული ადამიანის – სუბიექტის – მიერ განიცდება. ჰუსერლის კონცეფციით, ფენომელონოლოგის არსი, ესაა ცნობიერების სტრუქტურებისა და ცნობიერების აქტის დროს გამოვლენილი ფენომენების სისტემური რეფლექსია და შესწავლა.