ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე
ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე (ფრანგ. Jean Baptiste Joseph Fourier; დ. 21 მარტი 1768 — გ. 16 მაისი 1830) — ფრანგი მათემატიკოსი. პარიზის მეცნიერებათა აკადემიის წევრი (1817). ოსერში დაამთავრა სამხედრო სკოლა, იქვე მუშაობდა მასწავლებლად. 1736-1798 წლებში პოლიტექნიკურ სკოლაში ასწავლიდა. ფურიეს პირველი შრომები ეძღვნება ალგებრას. უკვე 1796 წელს წაკითხულ ლექციებში გადმოსცა თეორემა ალგებრული განტოლების იმ ნამდვილი ფესვების შესახებ, რომელიც მოცემულ საზღვრებს შორისაა (გამოაქვეყნა 1820 წელს). ფურიე ძირითადად მუშაობდა მათემატიკური ფიზიკის საკითხებზე. 1822 წელს გამოაქვეყნა ცნობილი ნაშრომი „სითბოს ანალიზური თეორია“, რომელმაც დიდი როლი ითამაშა მათემატიკის ისტორიაში. ამ ნაშრომში ფურიემ გამოიყვანა თბოგამტარობის დიფერენციალური განტოლება და განავითარა მისი ამოხსნის მეთოდები, რომელთა საფუძველია ფუნქციის წარმოდგენა ტრიგონომეტრიული მწკრივებით. „სითბოს ანალიზური თეორია“ საწყისი წერტილი იყო ტრიგონომეტრიულ მწკრივთა თეორიისა და მათემატიკური ანალიზის ზოგიერთი მნიშვნელოვანი პრობლემისათვის. ფურიეს სახელს ატარებს მათემატიკის მრავალი თეორემა და ცნება.
| ჟან ბატისტ ჟოზეფ ფურიე | |
|---|---|
| ფრანგ. Jean-Baptiste Joseph Fourier | |
 | |
| დაბ. თარიღი | 21 მარტი, 1768[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] |
| დაბ. ადგილი | ოსერი, ბურგუნდია, საფრანგეთის სამეფო[13] |
| გარდ. თარიღი | 16 მაისი, 1830[1] [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8] [9] [10] [11] [12] (62 წლის) |
| გარდ. ადგილი | პარიზი, საფრანგეთის სამეფო[1] [2] |
| დასაფლავებულია | პერ-ლაშეზის სასაფლაო[14] და Grave of Fourier |
| მოქალაქეობა | საფრანგეთი |
| საქმიანობა | მათემატიკოსი |
| მუშაობის ადგილი | პარიზის უმაღლესი ნორმალური სკოლა, პოლიტექნიკური სკოლა[15] და გრენობლის უნივერსიტეტი |
| ალმა-მატერი | École normale[15] და პარიზის უმაღლესი ნორმალური სკოლა[16] |
| განთქმული მოსწავლეები | პეტერ გუსტავ ლეჟენ დირიხლე |
| მეუღლე | |
| ჯილდოები | საპატიო ლეგიონის ორდენის ოფიცერი, Grand prix des sciences mathématiques, სამეფო საზოგადოების უცხოელი წევრი[17] და 72 names on the Eiffel Tower[18] |
| ხელმოწერა |  [19] |
თხზულებები
- CEuvres..., publiées par les soins de m. G. Darboux, t. 1—2, P., 1888—90;
- Analyse des équations déterminées, pt 1, P., 1831.
რესურსები ინტერნეტში
ლიტერატურა
- ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 10, თბ., 1986. — გვ. 429.