თეღუტის საბადო
თეღუტის საბადო — მთავარი სპილენძისა და მოლიბდენის საბადო, მდებარეობს სომხეთის ჩრდილოეთით, ლორეში, სოფელ თეღუტში. 2010 წელს, სპილენძის ფასი 7,500 აშშ დოლარი იყო ტონაზე, ხოლო მოლიბდენის ფასი 35,000 აშშ დოლარამდე ტონაზე, მთლიანი სპილენძი დაახლოებით 12 მილიარდ დოლარი ღირდა და მოლიბდენი 3.5 მილიარდი დოლარი. დეპოზიტებთან ერთად, მისი მთლიანი ღირებულება შეადგენდა 15.5 მილიარდ აშშ დოლარს, 2010 წლისთვის. 2014 წლის დეკემბერში, „Vallex Group“– მა დაიწყო საწარმოო ოპერაციები საბადოში, პროექტის ღირებულება $ 380 მილიონი აშშ დოლარს შეადგენდა[1]მაგრამ ამავე კომპანიამ 2018 წელს განაცხადა, რომ უნდა შეჩერებულიყო ყოველგვარი სამუშაოები საბადოში და გათავისუფლებულიყო თითქმის ყველა თანამშრომელი.[2][3]
| თეღუტის საბადო | |
|---|---|
 თეღუტის საბადო, 2014 წლის ზაფხულში. | |
| მდებარეობა | |
| მდებარეობა | თეღუტი |
| სომხეთი, ლორე | |
| კოორდინატები | 41°05′17″ ჩ. გ. 44°50′47″ ა. გ. / 41.08806° ჩ. გ. 44.84639° ა. გ. 44°50′47″ ა. გ. / 41.08806° ჩ. გ. 44.84639° ა. გ. |
| პროდუქცია | 1.6 მილიონი ტონა სპილენძი. |
| გაიხსნა | 2014 |
| აქტიური იყო | 2014 - 2018 |
| დაიხურა | 2018 (შეჩერებულია) |
| საიტი | teghout.am |
| შესყიდვის წელი | 2001 |
საბადოს დაფინანსება
„Vallex Group“–ის განცხადებით, რომელიც მართავს საბადოს ნაწილობრივ (საბადოს წილს რუსი სომეხი ბიზნესმენი ვალერი მეჯლუმიანიც ფლობს), ირწმუნება, რომ უკვე ჩადებული იყო თითქმის 340 მილიონი დოლარის ინვესტიცია ტეგუთში.[1] კომპანიამ ეს თანხა ისესხა VTB – ბანკისგან, რომელიც ერთ-ერთი წამყვანი რუსული ბანკია.[1]
2013 წელს კომპანიამ ასევე მიიღო 62 მილიონი აშშ დოლარი დაფინანსება, დანიის საპენსიო ფონდისგან, რომელიც ნაწილობრივ ან სრულად უნდა ყოფილიყო გადატანილი მეტალურგიული აღჭურვილობის შესასყიდად.[1] 2017 წელს დანიის სახელმწიფო სააგენტომ მიიღო გადაწყვეტილება, გაცემული საექსპორტო საკრედიტო გარანტიების გაცემაზე, მაღაროს ოპერატორებისთვის, რომლებიც ადანაშაულებენ მის კერძო მფლობელს გარემოს დაცვის სტანდარტების შეუსრულებლობაში.[4]
ინციდენტები, განცხადებები და მოვლენები
2018 წლის თებერვალი - „Vallex Group“ – მა გამოაცხადა ყველა ოპერაციის შეჩერება
საბადოს ოპერატორი განცხადებას ავრცელებდა, რომელშიც ნათქვამი იყო, რომ იგი შეაჩერებდა ყველა სახის ოპერაციას და გაათავისუფლებდა ყველა თანამშრომელს, გარდა იმ მცირერიცხოვანისა, რომლებიც პასუხისმგებელნი იყვნენ არსებული ინფრასტრუქტურის შენარჩუნებაზე.[5][2][3]
2018 წლის იანვარი - მდინარეში გაჟონვა
2018 წლის იანვრის ბოლოს გავრცელდა ინფორმაცია იმის შესახებ, რომ მაღაროს ნარჩენებმა გაჟონეს მდინარეში, დაბინძურება კი აშკარა და შესამჩნევი იყო.[6][7][8] ამასთან დაკავშირებით, ბუნების დაცვის მინისტრმა განაცხადა, რომ გაზომვები ვერ განსაზღვრავდა მდინარის დაბინძურების დონეს. [9]
2017 წლის დეკემბერი - საზოგადოების უკმაყოფილება
2017 წელს, მაცხოვრებლები ოფიციალურად მოითხოვდნენ ბუნების დაცვის სამინისტროსგან, რომ გაეუქმებინათ მაღაროს გაფართოების პროექტი.[10]
2017 წლის ოქტომბერი - დაფინანსების გატანა გარემოსდაცვითი საკითხების გამო
დანიის სახელმწიფო სააგენტო EKF– მა გადაწყვიტა გაეცა საექსპორტო კრედიტის გარანტიები, ნაღმების ოპერატორებისთვის, რომლებიც ადანაშაულებენ მის კერძო მფლობელს გარემოს დაცვის სტანდარტების უგულველყოფაში.[11][4]
რესურსები ინტერნეტში
- Teghout CJSC, official website of Vallex Mining subsidiary.
- Save Teghut Civic Initiative, an independent and voluntary network of free and concerned people from Armenia, Diaspora and various parts of the world who believe and fight for healthy and dignified human livelihood. The initiative was founded in 2007.
- Teghut: Bread of the Children, a 2009 documentary film (35 minutes) about the Teghut mine project
- Mining in Armenia, a 10-minute documentary, produced by Robert Davidian and Liana Hakobyan.
- Թեղուտ․ բնապահպանական, տնտեսական և իրավական կոլապս, (Teghut: Environmental, Economic and Legal Collapse), a 14-minute update by CivilNet (March 14, 2018) (in Armenian).
- Serj Tankian in defense of Teghut Forest (2012). Famous Armenian-American rock band vocalist Serj Tankian speaks out against mining in Armenia, specifically against mining at Teghut.