ბნელი მატერია

ბნელი მატერიის ჰიპოთეზა 30-იან წლებში შვეიცარიელმა ასტრონომმა ფრიც ცვიკიმ გამოთქვა. მან ის სიჩქარეები გაზომა, რომლითაც გალაქტიკები ბრუნავენ დედამიწიდან 321 მილიონი სინათლის წლით დაშორებული ვერონიკას თმების (გალაქტიკების ერთობლიობა) ცენტრის ირგვლივ. ცვიკმა გამოიანგარიშა, რომ თუ ამ გროვის მასა, მისი ხილული გალაქტიკების მასაზე მეტი არ იქნებოდა, გალაქტიკები დიდი ხნის წინ გაიფანტებოდნენ. მისი ვარაუდით, ის ფაქტი, რომ „ვერონიკას თმები“ მილიარდობით წლების განმავლობაში არსებობდა, იმას ნიშნავს, „რომ სამყაროში ბნელი მატერია გაცილებით უფრო მაღალი სიმკვრივის მქონეა, ვიდრე ხილული მატერია“. შემდეგმა კვლევებმა აჩვენა, რომ გალაქტიკები არასდროს ჩამოყალიბდებოდნენ, თუ ბნელი მატერიის მიერ განპირობებული გრავიტაცია პირველად სუბსტანციებს ერთად არ შეაგროვებდა, როდესაც სამყარო ახალგაზრდა იყო. 

• National Geographic, პირველი დიდოსტატები, იანვარი, 2015 წ.