Ła sedija o (ES)cedilla el xe on segno de forma de ansin ( ¸ ) che el vien xontà in serte consonanti cofà segno diacrìtego par modifegàrghene ła pronunsa. El segno el ga avesto orìxane cofà metà inferior de na "z" menùscoła corsiva. Ła paroła sedija ła vien dal spagnołocedilla, el deminudivo antigo del nome de sta létara, ceda, in cuanto orixenariamente ła xe stada doparada in sta łéngua .[1][2].
El caràtaro co ła sedija doparà pì de frecuente ła xe ła "ç" ("c" co sedija). El xe sta doparà par ła prima volta par el fono de ła afregada alveołare sorda/ʦ/
inte el spagnoło antigo e el xe orìxena da ła forma vixigòtega (ʒ) de ła létara "z".
Altra doparasion ła xera sta fata ufisialmente da ła łéngua furlana fin da tenpi antighi, e andove inte el dì de uncó el raprexenta ła afregada postalveołare sorda, variando segondo ła xona.
Ła xera anca inte ła łéngua vèneta doparada in pasà, tanto che racuanti autori i ła dòpara oncora.
El sono che pì frecuentemente ła raprexenta, inte łe vàrie łénge, el xe cheło "dolse" /s/
(cofà càpita inte el portoghexe) mentre ła "c" ła raprexenta normalmente el sono "duro"
(cofà inte łe parołe italiane "scena" o "sciare") in racuante léngue:
axero
romen
tartaro di crimea
curdo
tartaro
turco (inte l'alfabeto turco ła xe considarada na létara a parte)
turkmen
puliexe
Ła njien doparada anca inte racuante transliterasion de l'àrabo, persian, pashto e de l'ebràego tiberiense par raprexentar la "s" faringale; anca ła létara "ṣ" ła njien doparada de frecuente par sto fin. Védarse tsade.
Prospetive de doparasion de ła sedija co ła ła létara Tcanbia el còdaxe
Inte el 1868 Ambroise Firmin-Didot el ghea sujerio inte el so libro Observations sur l'orthographe, ou ortografie, française (oservasion so l'ortografia fransexa) che ła fonètega fransexa ła podea vegner mejo regołarixada xontando na sedija soto de ła "t" de racuante parole. Par exénpio, a xe stra-savesto che inte el sufiso -tion sta létara normalmente no ła xe pronunsada cofà (o in manjiere simiłare a..) ła /t/.